tí kanska størsta framstiginum í okkara mentanarsøgu í 19. øld, á fyrsta sinni eina al­menna skúla­skipan. Nøkur ár framman­undan, frá 1845 til 1854, hevði verið ein bráðfeingis skúlaskipan, og tá hevði

tí ikki ein endalig samljóðsstøða, men heldur ein broytingartilgongd, har gagnnýtsla av tilfeingi, skipan av íløgu- og fíggingarháttum, gongdin í tøkniligu menningini og umsitingarligu viðurskiftunum annars

hetta gevur tó ábendingar um hvat rørist í samfelagnum. Um talan endaliga verður um eina politiska skipan, ið verður merkt av pluralismu við einum demokratiskum dynamikki, er tó als ikki vist. Aftur í fyrru

umfatandi samskifti og ferðing fer fram, og samstundis at hetta verður gjørt í eini rímiligari frælsari skipan. Eftirlit er, soleiðis at t.d. amerikanska fregnarstænastan CIA, kann byrgja fyri atsóknum ímóti

til vit tosa um eina trý ella eitt ára starvsløn so at geva listafólkinum "arbeiðsnáðir". Verandi skipan er ótíðarhóskandi og virkar, um sína anti-ábyrging, sum ein dýna ? sama dýna, fyri tað, tjóðveldisfólk

brúkast og geva úrslit. Tað almenna skipanina er vorðin alt meira ein passiv, defensiv og responsetiv skipan, sum næstan bara reagerar, tá ein órelevant viðmerking verður alment sett fram (lesarabræv) og sum

stýra atburði/hugburði er torført, serliga tí at amboðini, tú skalt nýta eru grundað á patriarkalska skipan, har maðurin er normurin, ella sagt við øðrum orðum: málið tú ætlar at broyta, eru partur av pat

Hjalmar P. Petersen Ikki einki liggur í hesum orðunum hjá Goethe, tí eitt mál kann definerast sum: ?ein skipan, sum ógviliga komplekst miðlar ímillum tað ljóðilga lagið el. universið og tað merking lagið (el

ella eina slekt. Slektskap, lensmannaskipanin og trúgvin kláraðu ikki longur at áseta eina virkna skipan av fólkinum. Fólk gjørdust býarproletarar, lønmóttakarar og í fyrstani rótleys og heimleys í ævigari

onkran, sum kundi hyggja inn til drongin um dagin, meðan mamman var til arbeiðis ella finna onkra aðra skipan, sum var nøktandi fyri drongin. - Also heilt erligt, eg trúgvi ikki, at nøkur mamma hevði kunnað