kann hugsa longri enn hann hevur mál til”, men vit hava longu fingið tað fyrstu ávaringina frá Pisakanningini. Annars áttu vit at lært av Rikard Long (1889-1977), mál- og bókmenta-granskari, yrkjari [...] ungum árum heitur talsmaður fyri málreinsan, men kom seinni til ta sannføring, at málreinsan, ið lúkar fremmand orð úr málinum, vil køva tað natúrliga talumálið, og tí vendi hann málreinsanarkósini [...] hvat er rætt og hvat er skeivt. Eingin føroysk orðabók er enn autoriserað ella lóggildað. Tískil kann ongin taka sær rætt til generelt at siga, hvat er rætt føroyskt ella ikki, og so als ikki út frá devisini
ivi. Nú verður farið undir tvey átøk, sum skulu nútímansgera føroyskt bæði sum lærugrein, og tillaga føroyskt til talgilda heimin. Føroyskt sum annaðmál Annað átakið snýr seg um at skipa tilboð í føroyskum [...] eitt Máltøknimót, sum skal arbeiða við fyrireikingini til at flyta føroyskt inn í talgilda heimin. Miðjað verður ímóti, at føroyskt mál áhaldandi skal mennast og verða brúkt á øllum samfelagsøkjum – ikki [...] hjarta at bera so í bandi, at føroyskt eisini fær innivist á brúkaramótum í samskiftistøknini, og at meiri orka verður til nógva neyðuga tøkniliga fótarbeiðið fyri føroyskt í talgilda samfelagnum. Hetta
mentan hjá føroyingum, og at føroyskt avbyrgir føroyingar frá hesum somu mentanum, er møsn, sum ikki hoyrir heima í føroyskum orðaskifti í 2009, men kanska kundi verið borið upp á mál í 1859 og ikki seinni enn [...] íslendskt málstríð ikki, var kanska als onki føroyskt málstríð, tí var tað nakað, sum gav eitt nú Fríðrikki Petersen og Jóannes Patursson íblástur til at menna føroyskt, so var tað íslendskt. Úr Onglandi eru [...] íblástur úr Danmark. Men føroyskt stendur ikki á donskum, íslendskum ella enskum. Tað stendur á føroyskum við ávirkanum úr ymsum málum og er nú eitt væl ment og sjálvstøðugt mál. Í dag kunnu vit staðfesta
takka í hesum sambandi. Nú er so komin enn ein nýggj orðabók nevniliga ein sponsk-føroysk og nú ber til at leita fram føroysk orð beinleiðis úr sponskum. Talan er um nýggja skúlaorðabók og øll fegnast sjálvsagt [...] beinleiðis portur, ið nú er latið upp úr sponskum inn í føroyskt. Hetta er ein stór hending, tá hugsað verður um, at spanskt telist millum heimsins størstu mál, sum Jógvan í Lon í sama viðfeingi vísti á. Vit kunnu [...] millum móðurmálsorðabókina. Samantikið ein stór og gleðilig hending, men sum alt ið hevur við føroyskt mál at gera er ymist í tekstinum, sum undrar, eitt nú at kann ein sakna konsekvens í landafrøðiligum
Skaale, fólkatingsmann. Í kanningini var ein av spurningunum, hvat fremmant mál, tað hevur týdning at føroysk børn læra tíðliga í fólkaskúlanum. Og her er eingin ivi, tí heili 71 prosent av føroyingum [...] Føroysk skúlabørn skulu nógv heldur hava enskt í skúlanum enn danskt. Tað heldur ein stórur meiriluti av føroyingum. Hetta er eitt úrslit í eini umfatandi veljarakanning, Lóður hevur gjørt fyri Sjúrð Skaale [...] at tað er týdningarmest at læra danskt. Eitt prosent halda, at vit skulu læra okkurt heilt annað mál og tvey prosent vita ikki. Í hesum sambandi er lítil og eingin munur á mannfólki og á konufólki. Hinvegin
Eyðun á Borg Á Borg á Argjum í jólaføstu 2005 Verður føroyskt mál ávirkað av donskum og enskum? Ja, í hvussu so er øðrum teirra! Forvæl, sum nógv nú siga, man tó ikki koma av danskari ávirkan, ella hvussu
samskifti, tá grønlendsk ella føroysk mál verða viðgjørd, eisini tá ið mál, har stjórnin ikki hevur sama sjórnarmið sum meirilutin í Grønlandi ella Føroyum. Her kann talan vera um mál um at troyta náttúrutilfeingið [...] dagsskrá og øðrum politiskum lyftum til veljaran, enn donsku flokkarnir. Tí boða teir frá, at tá mál, ið víðvíkja Føroyum ella Grønlandi, verða viðgjørd á Fólkatingi, taka flokkarnir somu politisku støðu
hon var týdd til nakað minni mál enn føroyskt. Forlagið greiddi frá, at hon var týdd til eitt nú walisiskt, íslendskt og luksemburgiskt, men føroyskt er ivaleyst minsta mál, ið bókarøðin er komin út á. [...] eg bara prædikur ístaðin". Bókarøðin um Ringanna Harra er týdd til nógv mál, og sambært Zakarias Wang snýr tað seg um áleið 40 mál í heimshøpi. Tá ið Zakarias Wang herfyri tosaði við enska forlagið, Harper
tí sama lærdi eg bæði enskt og føroyskt í senn, sigur hann. Tað at hann ikki dugdi enskt, gjørdi tað eisini lættari fyri hann at læra føroyskt, tí hann ikki hevði eitt mál at fella aftur á. Hjá Eriki hevur [...] Hóast Erik Nielsen hvørki dugdi enskt ella føroyskt, tá hann flutti til Føroya úr Argentina, tosaðu føroyingar við hann á enskum, tá teir funnu útav at hann var útlendingur. - Eg skilti ikki enskt, so [...] hevur gingið væl at læra seg føroyskt, og hann heldur at tá man livur og arbeiðir í einum landi, er eitt tað minsta ein kann geva landinum aftur at læra seg málið. - Fólk seta eisini prís uppá tað tá ein
staðfesting av, at føroyskt ikki verður góðkent sum eitt fullgott mál og sum høvuðsamboðið at læra aðrar lærugreinir við. Føroyskt verður í avtaluni ikki mett sum eitt førleikagevandi mál í útbúgvingarhøpi [...] trýsta á fyri at fáa danska ráðharran at vátta, at eisini danskir myndugleikar viðurkenna føroyskt sum fullborið mál, ið gevur førleikar til at útbúgva seg í øllum øðrum fakum. Og eg vóni at fáa staðfest [...] á A-stigi, soleiðis at aðrar lærugreinir mugu skerjast - at danskt ikki bert skal lærast sum eitt mál, men skal vera mentanarberandi lærugrein og amboðið til at læra onnur fak á føroyskum miðnámsskúlum