í vitanar- og tøkniskipanir á Lands­sjúkrahúsinum og aðrastaðni í heilsuverkinum: Útbúgving og gransking • Læknaútbúgving: Síðani 2004 er á hvørjum ári skipað fyri útbúgving av yngri læknum á Landssjú [...] um árið. Hetta er sterkasta trygdin fyri tilgongdini av m.a. kommunulæknum til heilsuverkið. • Gransking: Síðani 2006 er bygd upp eitt Ílegusavn og Granskingardeild í sjúkrahúsverkinum við eini játtan [...] yvirlitinum kann ikki sigast annað, enn at við hes­um stóríløgum í sjúkra­hús, tøkni, útbúgving og gransk­ing hava vit skapt framúrskar­andi góðar fyritreytir fyri heilsu­verk­tæn­astum í Føroyum. Hetta er

føroyska granskingarheimin! Hóast øll hesi upplyftandi dømi og gleðiligu viðurskifti innan føroyska gransking, fari eg niðanfyri at vísa á, at nógv er , ið krevur ábøtur, til tess at føroyska samfelagið fær [...] dagsskránna og sjálvur ger av, hvat hann granskar í. Rákið nú, har tann valda kósin fyri føroyska gransking, í størri og størri mun er centralt stýrd, eftir vinnu- og ella politiskum ynski, førir ikki á mál [...] verða gjørt ein munandi útbygging av føroyska universitetinum, Fróðskaparsetrinum. Kombinatiónin gransking og undirvísing er og verður hin dyggasti og besti vitanarframleiðsluhátturin fyri samfelagið og

í Atlantshavi. Hava styrkir Vit hava longu í dag havgransking á hægsta altjóða støði, vit hava gransking um dálkingarárin á menniskja á hægsta altjóða støði. TACC ráðstevnan um veðurlagið vísti, at vit [...] trið kann bjóða. Okkum tørvar tað umhvørvið, sum kann samanrenna akademisk- og vinnuáhugamál í gransking og menning. Bara umhvørvið í sær sjálvum er ein stórur partur av vitanar dynamikki og menning, og [...] hesar tunlarnar. Vitan og menning Tað sum eyðkennir vitanarsamfeløg er miðvís íløga í útbúgving, gransking og menning. Altjóða samanberingar, ið stovnar sum OECD og Heimsbankin gera. Leingi hava granskarar

menna hetta virksemið verða fíggjað, eitt nú útreiðslur til at menna framleiðsluna, undirvísing og gransking, framleiðslutól, kunningartøkni, marknaðarkanningar o.a.. Og ein slík framleiðsla av hávirðisúrdráttum [...] Men hetta kemur ikki av sær sjálvum. Tað krevur íløgur til at leggja til rættis, til undirvísing, gransking, framleiðslutól o.s. fr. Og tað krevur ikki minst nýhugsan og íverksetan, eins og tað krevur sum [...] fingið eina milliard ella meira burtur úr fiskivinnuni aftrat. Og fóru vit í holt við skilagóða gransking saman við øðrum tiltøkum, so høvdu vit kunna vunnið fleiri milliardir aftrat um árið burtur úr

at vit varðveita tey. Vit fáa bara varðveitt tey við at halda á við at fiska, sigur Johan Dahl. Gransking í hásætið Í samgonguskjalinum millum Javnaðarflokkin, Sambandsflokkin og Fólkaflokkin leggja flokkarnir [...] at skal føroyska vinnulívið stimbrast og mennast, er neyðugt at størri dentur verður lagdur á gransking. Granskingin er eisini ein týðandi partur av ætlaninum hjá Johan Dahl sum Fiskimálaráðharra. Hann [...] gerast produktini meira virðismikil. Hetta er sjálvsagt eitt langsikta mál og vit vita øll, at gransking er kostnaðarmikil fyrstu árini, men við vunnum úrslitum, kemur tað at betala seg seinni, sigur Johan

livikorini, ið vit ynskja í hesum landi. Í høvuðsheitum hava vit 3 grundleggjani sløg av nýskapan: - 1) Gransking við stórum G, t.d. finna heilt nýggj produkt, t.d. heilivágur móti HIV smittuni, ella okkurt tílíkt [...] fyritøkuni. Í ein stóran mun snýr tjakið í Føroyum seg um pkt. 1, nevnliga at vit eiga at seta fokus á gransking í Føroyum. Harumframt verða eyguni vend móti tí almenna fyri at taka initiativ, og fyri at fíggja [...] sýnist tað sum um at vinnulívið í stóran mun bíðar eftir at tað almenna skal byrja eina munandi gransking í Føroyum. Hetta samstundis sum tann marknaðargrundaða nýskapanin stendur í stað. Aftur her er tað

tryggja mentanararvin v.ið góðum umstøðum fyri søvnini. Innan gransking heldur flokkurin, at umframt vanliga vísindaliga gransking, so eigur gransking, ið mennir okkara vinnumøguleikar, eisini at raðfestast

byrja sum eykaframleiðsla í kyknunum, tá tær framleiða orku, siga tey, ið standa aftan fyri hesa gransking hjá Kræftens Bekæmpelse. Tað eru fleiri mekanismur, sum kunnu umvæla arvafrøðiligan skaða, og longu [...] til tess at kunna ávísa krabbamein tíðliga í tilgongdini, sigur Scott Maynard, sum starvast innan gransking hjá Kræftens Bekæmpelse. ##med2##

føroyska samfelagnum, sigur Magni Mohr og leggur afturat: ##med2## - Hetta var úrslit av nærum 20 ára gransking í einum nýggjum granskingarøki, og FIM-konseptið er nú vorðið eitt globalt samtak, sum WHO nú ynskir [...] allir próvbræv fyri luttøkuna. Eyðkenni við øllum hesum skeiðunum er, at tey eru ment við støði í gransking og endamálið við skeiðunum er, at menna likamligu heilsuna, trivnað og innlæring. Vit røra okkum

Føroyum, sum annars ikki eru við í almenna heilsuverkinum annars. Talan kann í hesum sambandi vera um gransking og upplýsing um ymisk heilsuviðurskifti, umframt annað virksemi. Serlig trygging Men annars kann [...] fara vanlig fólk ikki at fáa ráð til. Ístaðin vildi hann hava peningin í grunn, sum skuldi fíggja gransking og aðrar verkætlanir, sum skuldu koma øllum til góðar. Men sum tað sæst aðrari grein, er tað endað