á at keypa sigarettir og tubbak, og hóast prísirnir á hesum vørum eru hægri enn nakrantíð, eru tað enn fleiri heilt ung, sum roykja. Ein má ásanna, at tað at seta prísirnar upp og at leggja aldursmark á [...] næmingarnar inni hjá sær av og á, og hon fær eisini part av æruni. - Tað arbeiðið, sum heilsusysturin ger við at upplýsa næmingarnar um vandarnar við royking, rúsdrekka og rúsevnum, er heilt víst eisini [...] avgjøld omaná avgjøld verið løgd omaná tubbak og sigarettir. Samstundis hevur tað almenna nýtt milliónir av krónum upp á upplýsing um vandarnar við at roykja, og stór orka hevur verið løgd í at fyribyrgja
, trupulleikar standast av. Talan er um Bústaðarviðurskifti, tænastubýtið millum prestarnar og rúsdrekka og biskupur sigur, at hann miðar eftir at finna eina endaliga loysn á málinum. Tað kundi bent á [...] hevur verið burturstaddur í eina tíð og skuldi byrja aftur í starvinum í dag. Men biskupur mælir honum frá at fara til arbeiðis fyrrenn fundurin hevur verið tann 1. juli. Og á fundinum mælir hann prestinum [...] hevur biskupur boðsent Magnus Brahé Jørgensen til fundar í næstu viku at viðgera trupulleikarnar. Og biskupur miðar eftir at finna eina endaliga loysn á málinum, sum hann málber seg. Í fundarinnkallingini
Gásadali, og síðan hevur verið ringt eftir øðrum bili, sum eisini er farin út av á veg heim aftur úr Gásadali. Løgreglan sigur, at illgruni er um, at rúsdrekka er uppi í báðum ferðsluóhappunum, og blóðroynd [...] heldur ógvusligt óhapp, har neyðugt bæði var við bjargingarfólki og sjúkrabili. - Neyðugt varð at klippa bilin fyri at fáa øll úr bilinum, og tey vórðu øll flutt á Landssjúkrahúsið við ymiskum skeinum. Løgreglan [...] øðrvísi uppgávu í Vágum í nátt. - Vit fingu eina fráboðan um, at ein bilur var farin út av millum Bø og Gásadal. Fýra mans vóru í bilinum - allir útlendingar, sum arbeiða í Føroyum. Vaktleiðarin visti í
manningini og skipunum, sum hevur alt at siga. ? Tí fer hann ikki at seta seg ímóti, at rúsdrekkaroyndir verða tiknar av skiparum og stýrimonnum á Strndfaraskipunum. ? Eftir mínum tykki eigur rúsdrekka at verða [...] itikkur ?Eg haldi, at tað er trygdin hjá ferðafólki, manning og skipum, sum hevur alt at siga. Ellintur Abrahamsen, formaður í Skipara- og Navigatørfelagnum hevur onki ímóti, at Strandferðslan nú fer at [...] at taka rúsdrekkaroyndir av starvsfólkinum. Hann leggur dent a, at felagið hevur ikki viðgjørt málið og at hetta tí stendur fyri hansara egnu rokning. Strandferðslan keypti herfyri útgerð at taka rúsdre
um, har annar bilurin var á veg suðureftir og hin á veg norðureftir. Vaktleiðarin sigur, at annar bilurin helst er farin skeivur á vegnum í nógvu hálkuni, og hetta gjørdist til ein frontalan samanstoyt [...] fólk, og í hinum var førarin einsamallur. Báðir bilarnir fingu stóran skaða, men tíbetur sluppu øll seks fólkini væl frá hendingini. Sjúkrabilar komu á staðið. Nøkur fólk vórðu kannað á staðnum, og onnur [...] ini í Havn visti í morgun at siga, at tað á ávísum vegastrekkjum hevur verið rættiliga hált í nátt og í morgun. Stutt eftir midnátt í gjárkvøldið hendi eitt ferðsluóhapp í hálkuni á Kaldbaksvegnum, har
lýsir hann tiltakið. Og umstøðurnar í Føroyum. Uffe metir, at tónleikurin, góðskan, er hugtakandi sammet við landastødd og fólkatal, og hann lýsir viðurskiftini hesum viðvíkjandi og nevnir t.d., at út koma [...] finalan var eitt brak, ið hoyrdist. Eisini innbodnir útlendskir gestir taka tiltakið og upplivilsið við sær heim og bera boð í bý. Ein teirra, ið vitjaði í ár, var Uffe Christensen, tónleikaskrivari á [...] vita ikki øll, at á »de forrevne klippeøer« trívist eitt breitt og entusiastiskt rockumhvørvi. Eftir náttúrulýsingar, vitjan í Kirkjubø og hugleiðing um Klaksvíksstríðið, kemur hann til Free Føroyar. Uffe
kunngjørd í dag í European Heart Journal og hevur vakt ans í altjóða miðlunum. Granskararnir siga, at klinisku kanningarnar eru neyðugar fyri at kenna orsøk og virkna í sambandi við nýggju avdúkingina [...] orsøkirnar til demens er vantandi blóðtynnandi heilivágur, at fólk gerast eldri, Parkinsons's sjúka og rúsdrekka misnýtsla. Granskarin Leif Friberg á Karolinska Institut í Stokholm sigur, at órógvandi nógv fólk [...] fyri at fáa demens. Tað vísir ein nýggj svensk kanning, sambært Ritzau. Nýggja kanningin er umfatandi og gjørd í Danderyds sjúkrahúsið í Svøríki. - Blóðtynnandi heilivágur minkar ikkki einans vandan hjá
millum 2 og 4 deyð fólk í ferðsluni fyri hvørjar 100.000 íbúgvar. Ferðslutrygd saknar eina havarínevnd, sum kundi staðfest orsøkir til ferðsluvanlukkur. - Løgreglan ger sjálvandi sínar kanningar, og ofta kunnu [...] . Kanningar aðrastaðni vísa, at ov nógv ferð er partur av 40 prosentum av ferðsluvanlukkunum, og rúsdrekka stendur fyri 20-25 prosentum, men herheima kunnu vit ikki veruliga staðfesta hesi tøl, tí vit [...] ferðsluni í Føroyum, sum tað doyggja í grannalondunum. Seinastu trý árini eru 15 fólk deyð í ferðsluni, og verður eitt miðaltal fyri hvørjar 100.000 íbúgvar funnið fyri seinastu 10 árini, vísir tað, at í Føroyum
veksa aftur, og í 2007 var nýtslan komin upp á 7,1 litrar. Áskoðanin hjá myndugleikunum er, at tað er rættiliga avgerandi fyri at tálma nýtsluni, at vit hava eina einkarsølu og at rúsdrekka er dýrt at keypa [...] um søluna hjá rúsuni og søluna hjá brygjjaríunum. Tølini vísa, at í miðal drakk hvør føroyingur yvir 15 ár, 6,5 litrar av reinum alkoholi. Hetta eru 0,2 litrar meiri enn í 2016, og nýtslan í fjør er tann [...] verið støðugt fallandi hesi seinastu árini. Í áttatiárunum, áðrenn rúsan kom, var nýtslan væl hægri, og okkurt árið var hon oman fyri átta litrar av reinum alkoholi fyri hvønn føroying yvir 15 ár. Beint
vísa tó, at børn og ung stríðast sálarliga eins og børn og ung í okkara grannalondum, skrivar felagið. Norðurlendsk gransking vísir, at sálarligar avbjóðingar eru ein av orsøkunum til, at ung gevast við m [...] úgvingini, enda uttan fyri arbeiðsmarknaðin og fáa varandi sálarligar trupulleikar. - Sálarheilsa og sálarligur trivnaður hevur avgerandi ávirkan á, um ung fólk megna at fullføra eina miðnámsskúlaútbúgving [...] fáa hjálp, og tá er tørvurin á viðgerð størri, enn um tey fingu hjálp fyrr. Tí hevur fyribyrgjandi arbeiði av ymsum slag avgerandi týdning á hesum øki – fyrst og fremst fyri einstaklingin og tey, ið varða