nógvan upsa sum nú, men tað er ikki meira enn tað loysir seg at fiska hann, tí man fær ongan prís fyri hann. Tað sigur okkurt um, at her eru nakrir trupulleikar, sum mugu takast upp frá botni av. Hvat tað [...] Vinna Jan Müller jan@sosialurin.fo Sum partur av ætlanini at leggja eina framtíðarstrategi fyri føroyska vinnu hava løgmaður og hinir landsstýrismenninir seinastu tíðina verið á evnisfundum saman við vinnuni [...] tí er tað so umráðandi at fáa høvuðsvinnuna at vera burðardygga, tí tað er væl henni vit skulu liva av uppá longri sikt, eisini tá eitt oljuævintýr er liðugt sigur Jóannes Eidesgaard, løgmaður. Hann vísir
umframt lægri kvotum á bæði uppsjóvarfiski og av botnfiski í Barentshavinum. Útflutningurin fer somuleiðis at verða ávirkaður av, at veiðan av toski og upsa ikki væntast at fara at roynast væl á heimaleiðunum [...] bjartskygnið, og privata vinnan boðar frá øktum tali av bíleggingum, umsetningi og virksemi frameftir. Útflutningurin í ár fer hinvegin at vera merktur av millum annað vantandi semju við bretar um makre [...] eigur sín part í orsøkini. Samstundis er tað ein avbjóðing at halda talið av laksalúsum niðri, uttan at økja um nýtsluna av viðgerðum móti lús, sum kann ávirka fiskaheilsuna og elva til økt felli
(36%). Orsøkin er heldur ein tilfeingiskreppa. Orsakað av ov stórari roynd. Alt ov stórari roynd. Úrslitið er hesin deyði kapitalurin, við túsundum av fiskidøgum, sum nú liggur svínabundin og mergsogin. Uppskotið [...] hvørjum geilarhorni um snørdar trolposar, rækjuposar í toskaposum, eina gigantiska hjáveiði av serliga upsa og kongafiski í veiðuni hjá føroyska og útlendska pelagiska flotanum o.s.fr.. Samgongan er samd [...] brotsverkum, eru tey veruleiki. Tað er óskiljandi, at menn saga greinina av, sum teir sjálvir sita á, bara í shorttherm hugsan og av óetiskum glúpskni, heldur enn at hugsa í langtíðaroptikki bæði fyri seg
prosent hægri enn í fjør. Hinvegin er fiskiskapurin eftir upsa minkaður munandi. Fyrstu sjey mánaðirnar í ár fiskaðu skipini 11.147 tons av upsa og tað eru 23,2 prosent minni enn í fjør. Í ár er upsi avreiddur [...] Higartil í ár hava føroysk skip avreitt væl meiri av fiski enn í fjør. Og tey hava eisini fingið væl betri prís fyri fiskin enn í fjør. Tey nýggjastu tølini frá Hagstovuni vísa, at fyrstu sjey mánaðirnar [...] mánaðirnar í ár, hava føroysk skip avreitt tilsamans 53.199 tons av fiski og tað eru átta prosent meiri enn í sama tíðarskeiði í fjør. Her er talan um feskan fisk, men uppsjóvarfiskur er ikki við. Samstundis
undanfarin ár. Samlað minkar útflutningsvirðið av botnfiskinum 10%, men munur er millum fiskasløgini. Virðið av toskinum og hýsuni minka 26 og 18 mió. meðan virðið av upsanum veksur 25 mió. Í nøgd minka toskurin [...] toskurin og hýsan eisini, meðan tað er stórur vøkstur í nøgdini av útfluttum upsa, skrivar Hagstovan. [...] verða gjørdar við undanfarin ár. Minkingin er stór innan fleiri vørubólkar, men serliga innflutningurin av akførum er minkaður nógv, har tað í ár eru innflutt akfør fyri 3 mió. móti 21 mió. í fjør. Eins og
herfyri skipaði fyri framløgu av roknskapargreining, sum felagið hevur gjørt yvir fiskiflotan og fiskavirkini, segði Jónsvein Knudsen, skipaeigari og reiðari, at prísirnir á upsa hava verið meira enn tvífalt [...] tað hevur fiskaprísurin eisini - og í seinastuni er oljan lækkað nakað aftur. Hann nevndi, at eitt av pørunum, sum hann hevur við at gera, Jaspis og Ametyst, fiskaðu fyri 25 mió krónur í fjør, men longu [...] n. Tríggjar manningar eru knýttar at skipunum, og tað merkir, at menn eru heima umleið ein triðing av árinum, legði hann aftrat. Hugburðsbroyting Spurningurin um tilknýti millum skip og virkir varð eisini
meðan tey dýraru fiskasløgini eru fallin drastiskt í prísi, hevur prísurin á upsa hildið sær væl. Eitt av feløgunum, sum gjørdi av at leggja tveir ísfiskatrolarar í mai mánaða í fjør, loysir nú skipini aftur [...] alt, tú kanst gjøgnumskoða í góðari tíð. Um hesa tíðina í fjør sá ógvuliga svart út hjá tí partinum av okkara fiskiflota, sum fiskaði tey bíligari botnfiskasløgini. Oljan var vorðin hundadýr og ísfiskatrolarar [...] frammi um okkara lemmatrolarar, sum brenna nógva olju. Fleiri vórðu lagdir, men tað vóru eisini eigarar av partrolarum sum hildu, at nú var tíð at gevast, meðan teir enn kundu svara hvørjum sítt. Í dag – minni
at upsafiskiskapurin er minkaður, og at meiri hevur verið at fingið av toski. Í Runavík arbeiða vit bara upsa, og tí eru nøgdirnar av toski, sum skipini hava fingið, farnar á uppboðssølu. Hann leggur aftrat [...] sjálvandi eisini hugsa um, er, hvussu verður við ráfiskagrundarlagnum, nú líkt er til, at ein partur av ísfiskaflotanum helst fer at fiska makrel í summar og í heyst. Jógvan Dávid heldur, at teir soleiðis
batnað árini síðani 1996. Ein av ábendingunum er at alt størri partur av toskinum og hýsuni verða avreidd í Føroyum, heldur enn avreidd uttanlands ella seld aftur óvirkað av landinum. Tað man tí loysa seg [...] virkjunum, ið stendst av tørvandi feskari rávøru ella líknandi umstøðum. Teir fyrstu fýra mánaðirnar av 2001 er í kr. útgoldið 67 prosent minni enn fyri sama tíðarskeið árið fyri. Tal av útgjaldingum, ið eru [...] vetrartíð enn um summarið. 21 prosent av teimum arbeiðsleysu eru undir 30 ár. Í mai 2000 var hesin aldursbólkur umleið 26 prosent av teimum arbeiðsleysu. Hinvegin eru 39 prosent av teimum arbeiðsleysu omanfyri
útflutningurin av óvirkaðum fiski er partvíst ávirkaður av hvussu nógv er fiskað, og partvíst av hvussu kappingarførið hjá virkjunum er til at keypa fiskin. At minni er fiskað av toski og meira av hýsu, seinna [...] stórur partur av útflutninginum av ?Ísaðum og frystum fiski? vóru toskur, hýsa og upsi. Minkingin í útflutninginum av hesum trimum sløgum samanlagt hevur verið markantur, hóast útflutningurin av óvirkaðari [...] óvirkaðari hýsu er vaksin nakað. Hetta kemst av at útflutningurin av toski samstundis er minkaður munandi meira. Talva 3: Útflutningur av óvirkaðum toski, hýsu og upsa í tonsum Sept - August Fiskaslag 96/97 97/98