móti krabba Rógvi Nybo rogvi@sosialurin.fo Leygardagin 31.oktober verður stóra landsinnsavningin »Føroyar móti krabba« í Norðurlandahúsinum, og verður hon varpað beinleiðis út í sjónvarpi.Men tað er ikki [...] liggur vinningurin nokk í tí, at vit vónandi kunnu bjóða lurtarum og hyggjarum eina góða sending. Krabbameinsfelagið gjalda fyri tað eksterna í tí, meðan vit eisini lata ein stóran part í internum útreiðslum [...] av øllum tí tilfari, sum ikki verður framleitt í vanligari arbeiðstíð. - Høvdu vit ikki fingið hetta gjaldið, hevði Kringvarpið als ikki kunnað verið við í hesum prosjektinum, tí tað hava vit ikki pengar
løgtingsins ikki fyri avleiðingum, nú ES er í holt við at seta í verk revsitiltøk móti Føroyum og Íslandi? Henda spurning hevur Sosialurin sett Jacobi Vestergaard, formanni í nevndini. - Tað hevur verið nógv tos [...] tos um møgulig revsitiltøk, men tað mesta hevur verið partapolitiskt tos niðri á Fólkatingi og í miðlunum í Føroyum um, hvat danskir ráðharrar og danska stjórnin kunnu taka støðu til. Eg haldi, at hetta [...] uppbyggja okkara grundgevingar og soleiðis gera okkara støðu uppaftur sterkari í makrelspurninginum og býtinum. Og formaðurin í uttanlandsnevndini leggur avgjørdur aftrat: - Nei, vit skulu halda fram. Vit
Eg dugi ikki at finna nakað í donsku bókini um hetta føroyska orðið.” Spurningin átti ein ung genta, sum var uppi í sølubúskapi fyri einari viku síðani. Uppgávan tók støði í heimligum jørðildi og snúði [...] próvtøkuna og undraðist yvir støðuna. Sama kvøld hoyri eg í útvarpinum miðnámslærara í donskum ávara ímóti, at danskt nú skal vera vallærugrein í miðnámi. Hetta var vandamikið, tí danskt er lykilin til hini [...] ið hetta kvøldið. Veruleikin at danskt er skriftmálið í føroyska miðnámsskúlanum, og veruleikin at dansktlærarar verja sítt starvsøki. Sosialurin loftaði útvarpsinnslagnum, og oddagrein staðfesti, at “tey
at fólk verða býtt upp í vit og hini, er stórur. Óttin fyri tí, sum er fremmant og øðrvísi, eyðkennir í stóran mun politikk og samfelagsorðaskifti, ikki minst í størsta landinum í ríkisfelagsksapinum. Hóast [...] hevur elvt til stóra fólkaflyting til Europa. Tjóðríkið, ella nationalstaturin, er í stórari broyting, serstakliga í Europa, ið fyri stóran part er vorðið ein arbeiðsmarknaður. Europa dregur sum ein magnetur [...] vit gera fyri fólk í øðrum londum. Tað merkir eisini, at vit skapa eitt samfelag, sum er merkt av tolsemi og har rúmd er fyri øllum, eisini teimum, sum kanska ikki rættiliga passa inn í tær annars rættiliga
komandi ár, sigur John William Joensen, kunningarleiðari. Sosialurin fer at venda aftur til ymisku úrslitini í kappingunum á sjómannadegnum í komandi bløðum. [...] hjá Klaksvíkar kommunu. Tað eru í fleiri førum tey somu fólkini, sum eru virkin til hesi tiltøk, og tí merkir tað eisini, at nógvar kreftir eru brúktar, og fólk hava í longri tíð verið upptikin av hesum [...] hesum tiltøkum. John William Joensen heldur, at hóast stóra tiltakið í Klaksvík í síðstu viku, sum endaði við hæddarpunktinum, ið var sjómannadagurin leygardagin, eydnaðist serstakliga væl, so heldur hann
síggja út í framtíðini? Hvussu nógv sjúkrahús skulu vit hava í Føroyum? Hvat skal teirra virksemi fevna um? Hvørjar viðgerðir skulu vit bjóða her heima? Nær og hvar skal føroyingurin út í heim at søkja [...] vit vilja hava í framtíðini, koma vit ikki úr stað. Hetta kann bert greiðast í politisku skipanini, og hetta kann greiðast, um viljin og dirvið til broytingar er til staðar. Sosialurin [...] sum líkjast okkara, og hann snýr seg um at samanbera føroysku sjúkrahúsútreiðslurnar í mun til BNP við somu útreiðslur í Norðurlondum. At enda skal Valcon koma við uppskotum um ábøtur á hesi trý kanningarøki
at eta grind. Talan er um granskingarúrslit, sum eru almannakunngjørd í eini røð av greinum í høgtmettum vísindaligum tíðarritum í heiminum. Tilmæli landslæknans hevur fingið blandaða móttøku á løgtingi [...] aldargomlu mentan. Flestøllum dámar væl grind – tvøst og spik eru bæði gerandis- og høgtíðsmatur í Føroyum í dag. Sostatt er tað kanska ikki so løgið, at andsvarið til tilmæli landslæknans er kensluborið [...] heldur at venda vreiði okkara móti teimum eirindaleysu ídnaðarlondum, sum nú í eina ølda hava latið eitur og skaðilig kemikaliu út í heimshøvini, hóast tað væl hevði borið til at forða hesum útlátum? Tøknin
eitt stórt oljufelag, Chevron, ið søkti og fekk loyvi í 2. rundu, fer helst at bora næsta ár ella í 2010. So fleiri feløg hava longu ov mikið at gera í verandi loyvum. Haraftrat vita vit, at nógv feløg hava [...] og eru rættiliga upptikin av útbjóðingum í bæði bretskum og norskum øki. At stór oljufeløg sum BP og Shell, ið vórðu sera virkin í fyrstu runduni, ikki vórðu við í hvørki 2. ella nú 3. rundu, er stórt spell [...] farin í bíðistøðu -vónandi, er gott og eisini náttúrligt, nú tey hava sett Atlantsmótið í sítt skjaldramerki. Her kunnu útbyggingar hinumegin markið vera ein týðandi katalysatorur eisini. Sosialurin
farnir í samstarv við grannan hinumegin Tórsgøtu, har vit í framtíðini fara at gera brúk av stórskíggja í hansara fundarhølum. Harvið liva vit eisini upp til ynskið hjá býráðnum um at skapa meira lív í bý [...] Tað er í sær sjálvum sunt og gott, tí økt kapping fremur dygd og góðsku. Vit taka allar hesar kappingarneytar í størsta álvara. Nettupp tí verða tað eisini gjørdar broytingar og nýggjar íløgur í hesi tíð [...] verið okkara mál, at hetta frálíka hús í hjartanum á Føroyum, eisini skal vera eitt fólksins hús, sum rúmar nógv ymisk og fjølbroytt tilboð. Síðani flutt varð í Vágsbotn eru eigaraviðurskiftini eisini
mugu heilt aðrar upphæddir til í 2007 og árini fram, um borgararnir skulu taka politikkararnar í álvara! Tað er sjálvsagt at fegnast um, at eldrarøkt og heilsa eru raðfest í fíggjarlógaruppskotinum. Men [...] rættvísari skattalóg, sum gav meira í landskassan, samstundis sum byrðarnar vórðu rættvísari býttar enn í dag. Vit venda sum longu nevnt aftur til fíggjarlógaruppskotið. Sosialurin [...] reiðslunum, at fólk gerast arbeiðsleys? Ein bøtir ikki um arbeiðsloysið í privata sektorinum við at reka almenn starvsfólk út í vinnuloysi. Einki er sett av til lønarvøkstur. Hetta kann bert merkja, at