hesum sáttmála hava vit gjørt ein sáttmála um eitt búskaparøkið við eitt annað land, Ísland, og hava sostatt tikið okkara fyrstu stigini út í heimin. Hann hugsar eisini um, at vit eru virknari enn vit [...] álp og eru eisini sjónligari á hesum øki, tó at okkara íkast enn eru lítil. Men hann hugsar eisini um, at vit hava lagt stóran dent á at bøta um okkara viðurskifti, bæði við EFTA og við ES, eitt nú gr [...] rsamstarvið. - So alt í alt hava vit nógv at fegnast um, sigur Løgmaður. - Men hinvegin hevur land okkara tíverri eisini verið rakt av vanlukkum, sum hava kostað lív og teimum, sum hava mist, hava vit
hava vit øll eina stóra ábyrgd. Ein tjóð sum okkara tolir ikki, at vit ikki fyrigeva og ikki kunnu gloyma. Í hesum sambandi verður serstakliga hugsað um okkara kjakmentan, sum er í so harðlig í almenna [...] Tolsemi og virðing fyri teimum, ið ikki eru samd við okkum, er ein grundarsteinur undir fólkaræði okkara. Kortini uppliva vit ferð eftir ferð, at tolsemi tvørrar, og hvat, ið verri er, vit hava lyndi til [...] eingin ivi er um trygdina. Vit hava størstu samkenslu við teimum, ið hava mist og eiga vit øll at gera okkara til at minka um t.d. vanlukkurnar í ferðsluni. Betri koyrifrálæra og upplæring í góðari ferðslumentan
og eg – tikið ímóti honum? Fagna vit honum? Ikki einans sum nýfødda barninum í Betlehem, men sum okkara Frelsara? Tað er hesin spurningurin, ið hvør tann einasti av okkum eigur at seta sær sjálvum hesi [...] høvuðspersónur í jólunum. Søgur um vættrar og jólamenn verða lisnar upp í fjølmiðlum og sendar um land og ríki. Veruleikin um barnið Jesus, sum gjørdist Frelsari heimsins við deyða sínum á krossinum, verður
er lítil friður og enn minni góður tokki at hóma. Kríggið í Irak er vorðið ein vanlukka fyri hetta land og samstundis um at gerast ein tjóðskaparlig vanlukka av teimum stóru fyri USA. Forsetin gerst alt [...] eiga ikki mat í munnin – tríggjar milliónir fáa ikki skúlagongd. Samantikið ein døpur mynd av heimi okkara. Kortini royna flestu menniskju at varðveita vónina, vera bjartskygd og gera sítt besta í gerandisdegnum [...] gnum. Jólini minna okkum á, at vit øll eiga eina livandi vón við heimsins frelsara. Hann kom til okkara sum eitt lítið hjálparleyst og verjuleyst barn, gjørdist satt menniskja og leið harðastu lagnu fyri
frá okkara óndu leiðum, so vit ikki koma undir somu banning, sum mong av okkara grannalondum eru komin langt ávegis við; nevniliga meir ella minni avkristning. Við vón um betring fyri okkara land og fólk [...] teimum eisini í okkara ”háttvirda” Løgtingi, ja sjálvt ovasti leiðari landsins kann teljast ímillum teirra. Ja eg má bara ásanna, at eg havi verið í so bláoygdur. Eg trúði tí, at okkara ”háttvirdu” tingmenn
ritgerð, eg gjørdi í 2005. Nógvastaðni í føroyska bókaheiminum hava vit, sum so nógva aðrastaðni í okkara samfelag, at gera við eina sokallaða miniútgávu av tí stóra heimssamfelagnum. Í hesum føri eina [...] oljuvinnuni. Opera men eingin olja - Ein pottur av tunnuni, segði Gunnar Hoydal í einum fyrilestri í 1999 (Land í sjónum, s. 153), skilt soleiðis, at ein pottur av hvørjari tunnu av olju í framtíðini skuldi fara [...] reglum um føroyska felagsskapin Fjølrit, í bókini Bok-Norge (2000) eftir Trond Andreassen, so verður okkara bókamarknaður so gott sum ikki umrøddur uttan fyri landoddarnar. Orsøkin til hetta er sjálvandi ikki
skulu tit hava fyri, at tit høvdu polittiskan rygg til at taka eina støðu, sum forðaði fyri at Føroya land verður stýrt sum eitt Teokrati (prestastýri). Tað er nú long tíð síðani, eg skrivaði eitt hvast l [...] vit hava fingið frá Skaparanum, og sum skilir okkum frá djórunum annars á jarðarklótuni er heili okkara, og hann eigur at nýtast – og ikki koblast frá táið okkurt skriftstað kemur í vegin – ella tí vit [...] hvussu alt lív á jørðini er vorið til. Nevnir tú Darwin, so fært tú eisini innlit í, hvussu ungdómur okkara verður stýrdur (inndoktrineraður). At hoyra hvussu meinaleys børn tvíhalda uppá eina skapanarsøgu
hava okkara egna serstaka samleika sum ikki ber á brá av at minna um nakað annað fólk í heiminum. Í hvussu so er ikki fyrr enn vit hava smoygt ein mexicanarahatt niður um oyrini á okkara løgtings- [...] løgtings- og landsstýrislimum. Vit eiga øll At hava okkara hugsan um føroyska fólkaskúlan. Eg havi mína áskoðan á verandi skipan, og eg hava eisini eina áskoðan á, hvat í høvuðsheitum eigur [...] verða trupult, og krevja stóra orku, at byggja upp eina serføroyska skúlaskipan á sama støði sum í okkara grannalondum. Elektronisku fjølmiðlarnir bóðu sjálvsagt teir ábyrgdarhavandi um viðmerkingar til
herja hetta land í hesum døgum. - Gjøgnum 18. og 19. øld høvdu vit øðrumegin eina danska embætismannamentan og hinumegin eina føroyska bygdamentan. Tað fanst eingin føroysk mentastætt í okkara heimastýri [...] ein stóran slurk av síni kola og ristir við høvdinum. - At pátrúgv og fordómar gerast partur av okkara lóggávu, avdúkar bert, hvussu afturútsiglt hetta landið og hetta fólkið í veruleikanum er. Vit [...] viðurskifti, sum umheimurin langt síðani hevur avgreitt. Og hetta er enn eitt tekin um, hvussu avbyrgt okkara heimastýri í veruleikanum er. Vit standa ikki í nøkrum samskifti við umheimin. Vit standa ikki
FYRRI PARTUR Rundkirkjan í Horne Horne kirkja, í bygdini Horne á hálvoynni Horne Land, ikki langt frá Fåborg sunnalaga á Fyn, er sjáldsom, við tað at hon í sínum upprunaskapi er ein av Danmarkar sjey gomlu [...] hevði við sær mannfall ymsastaðni í Føroyum. Veðrið var gott á morni, men seinni brast hann á av landnyrðingi norðan við stormi og kavaroki. Ið hvussu er fimm bátar gingu burtur henda dagin, tveir frá [...] Lydersen. Jóhannes í Saltnesi Stutt eftir hetta fingu Føroyar, við tí kanska størsta framstiginum í okkara mentanarsøgu í 19. øld, á fyrsta sinni eina almenna skúlaskipan. Nøkur ár frammanundan, frá 1845