2009 í høvuðstaðnum. Hvussu bar tað til, at tað eydnaðist so væl? Vit kunnu royna at lýsa við søgulykt 110 ár aftur í tíðina, tá ið Háskúlin varð stovnaður. Hvussu vóru Føroyar og føroyingar tá? Í 1899 [...] heima í Føroyum. Barnaskúlar komu um landið um hesa tíðina: Símun av Skarði gekk í skúla í heimbygdini, lærarinna var Bergitha Eliasen norðan úr Vági. Hon hevði ikki læraraprógv. Hon var lærarinna í Kunoy [...] gekk Símun í Læraraskúla í Havn. Av tí valaliði, sum gekk saman við honum og fekk stóran týdning fyri hann, er fyrst er at nevna Sonnu á Húsum í Havn, sum hann trúlovaðist við, meðan tey gingu í Læraraskúla
og telefonheilsanum. - Í Vági var støðan tann sama. Eg fekk eina stórfingna móttøku. - Um tað er í lagi, so ynski eg til endans at takka sjómanskvinnuringunum í Runavík og í Vági fyri teirra bønir og heilsanir [...] Sigmund aftur fjálgt heima hjá sær sjálvum í Vági. Og tað var har, ið Sosialurin prátaði við hendan fryntliga skiparan eitt óveðurskvøld í farnu viku. Mutur í fyrisitingini - Eg má siga, at Reunion líkist [...] kom at sita í hálvt ár ella ikki. Men hann svaraði mær bert, at tað skuldi eg ikki vera so vísur í. Eftir hetta grunaði eg, at mutur mátti á ein ella annan hátt vera við í spælinum. Tveittur í fangatippi
og telefonheilsanum. - Í Vági var støðan tann sama. Eg fekk eina stórfingna móttøku. - Um tað er í lagi, so ynski eg til endans at takka sjómanskvinnuringunum í Runavík og í Vági fyri teirra bønir og heilsanir [...] Sigmund aftur fjálgt heima hjá sær sjálvum í Vági. Og tað var har, ið Sosialurin prátaði við hendan fryntliga skiparan eitt óveðurskvøld í farnu viku. Mutur í fyrisitingini - Eg má siga, at Reunion líkist [...] kom at sita í hálvt ár ella ikki. Men hann svaraði mær bert, at tað skuldi eg ikki vera so vísur í. Eftir hetta grunaði eg, at mutur mátti á ein ella annan hátt vera við í spælinum. Tveittur í fangatippi
og telefonheilsanum. - Í Vági var støðan tann sama. Eg fekk eina stórfingna móttøku. - Um tað er í lagi, so ynski eg til endans at takka sjómanskvinnuringunum í Runavík og í Vági fyri teirra bønir og heilsanir [...] Sigmund aftur fjálgt heima hjá sær sjálvum í Vági. Og tað var har, ið Sosialurin prátaði við hendan fryntliga skiparan eitt óveðurskvøld í farnu viku. Mutur í fyrisitingini - Eg má siga, at Reunion líkist [...] kom at sita í hálvt ár ella ikki. Men hann svaraði mær bert, at tað skuldi eg ikki vera so vísur í. Eftir hetta grunaði eg, at mutur mátti á ein ella annan hátt vera við í spælinum. Tveittur í fangatippi
Tí at tað var tað í gomlum døgum, í hvussu nógv betur enn tað er í dag. Eg hevði nógv heldur vilja bú úti á Fugloynni hjá nøkrum av mínum forfedrum, sum stríddust fyri at liva og búgva har, fyri 200 árum [...] abba í Klaksvík, sum var stórur og sera sterkur, ættaður frá Kirkju í Hattarvík, og ein úr Vági har Suðuri, ið var nakað veikur tíverri, men gløggur, og nú eri eg nakað so troyttur av at liggja her í Havn [...] sum er í tilbiðingarhúsunum, ikki er til, og um tað er til, so má tað verða av tí ónda. Men tað kemur vreiði í meg, tá eg hoyri onkran flenna eftir tí, sum fortelur um tey, sum dugdu gand her í farnum
ganga í skúla á Kambsdali. Fólk kunnu búgva í Sundalagnum, men arbeiða í Runavík ella í Klaksvík ella, sjálvandi, í Tórshavn. Serliga nú Norðoyatunnilin kemur, verður alt hetta økið knýtt saman í eitt [...] sunum kring vágna. Nú ber tó knappliga til at búgva á Eiði og arbeiða á Kósini, ella umvent: búgva í Klaksvík og arbeiða t.d. í umsitingini í Tórshavn. Í samsvari við hetta rationalið eru nøkur av best [...] samsvarandi skjótt. Strukturbroytingar í samfelagnum í dag Gjøgnum seinastu nógvu áratíggjuni hava íløgur í undirstøðukervið verið ein týðandi táttur í samfelagsmenningini í Føroyum. Samanbindingin av bygdum
sama, tó at tað ikki sær heilt so svart út. Men í Sumba er bara eitt barn føtt higartil í ár. Í løtuni búgva ikki meiri enn gott 400 fólk í kommununi. Í 1950, voru tey næstan 700 fólk. Jacob Vestergaard [...] sum ganga í skúla á leiti. Men í hesum báðum bygdum eru bara tvey børn undir skúlaaldur nú. Annað fer í skúla komandi ár og hitt er bara ársgamalt. Gongdin í Sumba, sum er tann størra bygdin í kommununi [...] er neyðugt at laga ferðasambandi soleiðis, at tað ber til at búgva í Suðuroynni og arbeiða í Havn. ? Tað ber til allastaðni í Føroyum, uttan í Suðuroynni teimum smáu útoyggjunum. Støðan kannast Annars heldur
sær, tí tað er í síðsta enda kommunan sjálv, sum ræður yvir hvat virksemi skal vera í økinum, bara treytirnar í byggjusamtyktini ætlaðar til íbúðarøkið, verða hildnar. Líknandi mál var í Vági fyri nøkrum [...] Soljóðandi bræv er sent Elini Lindenskov, forkvinnu í sosialu nevnd í Tórshavnar býráð. Í Sosialinum tann 22. sept. 1999 var grein við yvirskriftini: ³Grannar føtur í spenni ímóti ætlanini hjá Tórshavnar kommunu [...] vitandi liggja allir ansingarstovnar í Tórshavnar kommunu í sethúsaøki, eisini kallað íbúðarøki og einki er at ivast í, at ansing av børnum til allar tíðir er farin fram í økjum roknað til sethús. Fyrr var
døtur: Tann eldra var Alisa, sum var fødd í 1927, og sum doyði í mars 2000. Hon var gift Torbjørni Hjelm úr Vági, og tey búðu í Klaksvík. Og so var tað Tórgerð, sum í dag hevur rokkið teimum áttati. Eisini [...] lýsingini av, hvussu bygdarlív, búseting og flyting, familjulív og forløg í Norðoyggjum hava myndast seinastu hálvtannað hundrað árini: Fyri áttati árum síðani stóð vøggan í Keldhúsinum í Hattarvík, hagar [...] sum var fødd í 1896, var næstelst. Pápin, Símun Petur Thomassen, var úr Svínoy. Mamma hansara var dóttir Líggjas í Keldhúsinum í Hattarvík. Kona Líggjas, Sigga Sofía, var úr Eyðastovu í Svínoy. Hon doyði
Martha og Sámal Erik búsettust í Havn. Fyrst niðri í Vágsbotni, men í 1949 fluttu tey í egin hús í Dj. í Geilsgøtu. Men longu fáar mánaðar eftir, at tey vóru flutt, fyrst í 1950, fekk Sámal Erik heilabløðing [...] Poul er í dag PE-handilin í Sigmundargøtu. Breyðprísirnir vóru ikki teir somu sum í dag. Teir vóru 40 oyru fyri rugbreyð og 20 oyru fyri franskbreyð. Millum vørurnar í handlinum, sum ikki eru kendar í dag [...] sera vanligt hjá ungum gentum tá í tíðini. Í 1924 fór hon niður á Husflidsskolen, sum var í Gothersgade 125 stutt frá Nørreport í Keypmannahavn. Anna var sera fitt í hondunum og hevði hug at fáa sær