Eyðun á Borg Í ”Dagbók” hjá týska fuglafrøðinginum, Carl Julian Graba, sum ferðaðist í Føroyum í 1828, verður greitt frá kanning av dugnaskapi næminganna í ”Tórshavnar skúla”. Eyðun Winther týddi. Hetta [...] Hetta er sera forvitnisligur lesnaður, ikki minst í hesum døgum. Eg loyvi mær at endurgeva: ”Tórshavnar Skúli er bara tvey ára gamal. Í skúlan ganga 130 børn, gentur og dreingir, og har er ein dugandi lærari [...] skrivaðar; torfør orð sum t.d. Generaltoldkammer, Admiralitetskollegium vórðu skrivað uttan villur. Í royndini í landalæru vistu tey betur at greiða frá landamarkunum, amtunum, áunum og býunum á kortunum, sum

um roykipolitikkin í kommununi í eina tíð. Í fyrstu syftu var hugsað um at seta forboð fyri royking á stovnum, har børn vóru - tað er: í skúlum, frítíðarskúlanum, dagstovnum og í dagrøktini. Nevndin sendi [...] hesum varð avtalað fram ímóti einum roykfríum skúla og barnaansingarstovnum frá 1. august í ár. Sosiala nevndin legði fram álit í málinum á seinasta býráðsfundi í Fuglafirði. Og tað tók býráðið somuleiðis [...] við. Eftir summarfrítíðina verður tískil ikki loyvt at roykja á nøkrum av teimum kommunalu stovnunum í Fuglafjarðar kommunu.

Lisbeth Gotved Petersen. Tala og læring Hon greiðir frá, at børn sum ikki duga at tosa, tá tey koma í skúla, eru í stórum vanda fyri ikki at læra tað, sum tey skulu. Tað hevur sostatt bæði fakligar og sosialar [...] sigur Lisbeth, sum varð útlærd í 1997. Gjøgnum tey avvarðandi Lisbeth greiðir frá, at hennara tilboð vendir sær til tveir málbólkar: vaksin við heilaskaða og til børn. Í báðum førum eru tey avvarðandi [...] ráðgeving. Lisbeth vísir á, at tilboðið fyrst og fremst vendir sær til fólk, sum búgva í høvuðstaðarøkinum ella í meginøkinum. - Tó skulu fólk aðrastaðni ikki halda seg aftur, tí tað ber til at koma út

at kunna skipa seg í floksráð og foreldraráð á hvørjum skúla. Lesingin: Skúli og heim eiga í samstarvi at skipa fyri, at næmingar lesa í minsta lagi 20 min. hvønn dag. Skúlin eigur í hvørjum flokki at skipa [...] høgliga fyri í bygninginum, so at næmingar bæði í undirvísingartíð og í fríløtum kunnu brúka tað. Samanlagdur stovnur: Ætlanin er at skipa Landsmiðstøðina, Skúlabókagrunnin og KT-depilin í ein nýggjan stovn [...] Tímatalið í byrjanarundirvísingini í Føroyum er lægri enn í hinum Norðanlondunum. Hetta kann vera ein av orsøkunum til, at lesiførleikin er verri enn aðrastaðni. Mælt verður tí til at hækka tímatalið í 1. og

Frits, tá ið dagligdegurin vendur aftur í Fuglfjarðar skúla, har Frits undirvísur. Íblástur úr tónleikinum Málningarnir á umtalaðu framsýningini hevur Frits málað í fjør. Íblásturin er úr hugaheiminum hjá [...] lagt nógvar framsýningar aftur um bak; ikki bara heima í Føroyum, men eisini í Týsklandi, Svøríki, Noregi og Danmark. Hetta er tó fyrstu ferð hann er í Føroyingahúsinum. [...] Fyrstu dagarnir hjá Hans Peturi í Brekkunum sum leiðari í Føroyingahúsinum hava bara hepnast væl. Umframt at hava dans við All That Rain leygarkvøldið, byrjaði ein listaframsýning við Frits Johannesen

spurningarnir í kanningini orðaðir. – Við kanningini síggja vit, hvussu skúlin flytur seg frá ári til ár, og eisini hvat foreldrini halda um skúlan, sigur Óli Jákup Joensen. Tvær árligar royndir Í kanningini [...] kunnu ikki spyrja, heldur tú, at barnið dugir til 11 í rokning? Vit mugu spyrja, heldur tú, at barnið dugir aldurssvarandi at rokna? – Tí er veikleikin í kanningini er tað fakliga, tí foreldrini kunnu ikki [...] flokkarnar er einki tilfar, men har verða royndirnar so gjørdar í samráð við aðrar lærarar, sum teir halda vera umboðandi fyri støði. Í rokning eru tað danskar royndir, sum verða nýttar. Tær eru so at

skúlaskapurin í kommununi verður skipaður og raðfestur útyvir tey lógarásettu minstukrøvini. Hetta hevur alstóran týdning – at til ber úti í kommununum at skipa ein betri skúla enn tað, sum er ásett í lógini [...] verður lagdur út til kommunurnar at umsita. Hetta er í samsvari við PISA-tilmælini, og hetta er eisini í samsvarvi við krøvini frá limakommununum í KSF. Eingin ivi er um, at ógreiða uppgávu- og ábyrgdarbýtið [...] fólkaskúlan. Í øllum grannalondum okkara er grundskúlin fyri fleiri árum síðan lagdur út til kommunurnar at umsita. Tað er ikki uttan orsøk. Tað er úti í kommununum, at skúlin virkar, og tað er úti í kommununum

paraolympisku ítráttarstevnuni í Rom í heyst -og tað við góðum úrsliti-, á næmingaheimi skúlans. Alt hetta bendur á, at serundirvísingin í Føroyum og støðan hjá Skúlanum á Trøðni í hesum sambandi eiga at verða [...] ein lítil kommuna, og um so allir næmingarnir, sum ikki passa inn í almennu undirvísingar- og ansingarskipanina vóru fluttir í ein skúla, høvdu teir vónandi ikki verið fleiri enn so, at talan hevði verið [...] heim og skúla. Teir sum nú búgva á næmingaheiminum, gera tað av øðrun orsøkum enn av fjarstøðuni millum heim og skúla. Helst av teirri grund, at teir her hava betri møgulleika til at luttaka í ungdóms

hesum øki, skulu vit eisini náa børnunum, ið enn ikki eru farin í skúla. Hetta er eisini í tráð við tað, ið serfrøðin hevur ført fram í sambandi við drúgva orðaskiftið um úrslitið av PISA kanningini. [...] at hoyra sjálvan figurin í filminum tosa føroyskt, heldur enn hissini umseting frá mammu ella pápa. PISA og førleiki Nógv umrødda PISA kanningin hevur staðfest, at næmingarnir í føroyska fólkaskúlanum hava [...] trupulleiki, ið vit øll eiga at leggja nógva orku í at basa. Mentamálaráðið mælir til at betra um støðuna við at áseta eitt hægri tímatal til yngstu flokkarnar í fólkaskúlanum. Hetta við teirri grundgeving,

skúlanæmingum í Norðurlandahúsinum um sína tíð umborð á danska vaktarskipinum Væddaranum á Galathea 3 rannsóknarferðini. Hetta sigur hann, tí at lærarin ein heilt vanligan tíma í Vestmanna skúla í fjør, hevði [...] ein teldupost, ið segði, at eg var komin við í finaluna um at sleppa við, var eg sera bilsin, sigur Andrias. Finalan hjá Andrias, ið var í Føroyum í August í fjør, gekk so væl, at Andrias var valdur við [...] Rannsóknarferðin hjá Andrias við Galathea 3 hevur søguligar røtur í teimum báðum undanfarnu Galathea rannsóknunum 1 og 2, ið ávikavíst vóru gjørdar í 1847 og 1950. Báðar tær fyrru rannsóknarferðirnar sigldu eisini