grannalondini hava óheft ráð, sum taka kjak upp um ymisk mál innan umhvørvisvernd og ráðgeva politikarum og myndugleikum, so er onki líknandi føroyskt ráð. Í grannalondunum hava áhugafeløg, sum t.d. Danmarks

grannalondini hava óheft ráð, sum taka kjak upp um ymisk mál innan umhvørvisvernd og ráðgeva politikarum og myndugleikum, so er onki líknandi føroyskt ráð. Í grannalondunum hava áhugafeløg, sum t.d. Danmarks

Kongeriget Danmarks samlede interesser ikke tilsidesættes”, hvussu skal hetta tá skiljast. Standa føroysk og donsk áhugamál upp ímóti hvørøðrum, hvørjar eru tá Kongeriget Danmarks samlede interesser ? Hvør [...] senda starvsfólk til danskar sendistovur í fremmandum londum. Sum í at kalla øllum lutum, yvirtikin mál tó partvíst undantikin, virka ájavnt og undir somu treytum sum donsku starvsfelagar teirra. Og yvirræðið

Tatsache ist, at hesin stillføri maður dugir (hugsi eg) sekstan mál, tey flestu væl, nøkur rættiliga væl, teirra millum, umframt klassisk mál og tey vanligastu europeisku málini, nýhebraiskt, katalanskt, [...] portugisiskt, danskt og nakað av arabiskum. Millum tey mál, Detlef dugir væl, er eisini føroyskt, sum Detlef bæði talar, skrivar og lesur. Hann hevur umsett ein hóp av føroyskum greinum og stuttsøgum [...] slag, hevur atgongd til almennar grunnar. Stutt sagt: tørvur er á einum føroysk-týskum mentanarligum samstarvi og einum føroysk-týskum grunni, ið kundi hjálpt til at fíggja týðandi ætlanir, tiltøk, útgávur

er føroyskt? Henda spurningin hoyra vit ofta. Og svarini kunnu vera so ymisk. Ein málreinsari segði nakað soleiðis: “Gott mál finnur tú í kvæðunum og í fyndugari talu”. Hetta er ikki rætt. Gott mál er [...] hesum døgum standa journalistar fyri skotum. Tíðliga og seint hoyra tíðindafólk, at tey duga ikki føroyskt. Sjálvandi duga hesi fólkini móðurmálið, men henda hetzin fer at halda fram, til tíðindafólk hokna [...] dadlast fyri sítt arbeiði.. Reinsarar hava skotið upp, at journalistar skulu á skúlabonk at læra føroyskt. Er ikki okkurt rúkandi galið, tá ið trøllvaksið fólk og skrivandi fólk enntá skal á skúlabonk at

Tatsache ist, at hesin stillføri maður dugir (hugsi eg) sekstan mál, tey flestu væl, nøkur rættiliga væl, teirra millum, umframt klassisk mál og tey vanligastu europeisku málini, nýhebraiskt, katalanskt, [...] portugisiskt, danskt og nakað av arabiskum. Millum tey mál, Detlef dugir væl, er eisini føroyskt, sum Detlef bæði talar, skrivar og lesur. Hann hevur umsett ein hóp av føroyskum greinum og stuttsøgum [...] slag, hevur atgongd til almennar grunnar. Stutt sagt: tørvur er á einum føroysk-týskum mentanarligum samstarvi og einum føroysk-týskum grunni, ið kundi hjálpt til at fíggja týðandi ætlanir, tiltøk, útgávur

fjøltáttað tilboð, sum varðveitir og fjálgar um mál, mentan, átrúnað og siðalæru føroyinga. Stk. 2. Kringvarp Føroya eigur at leggja dent á at hava gott føroyskt mál í sínum sendingum. Kringvarp Føroya hevur [...] sjónvarpinum, ið liva upp til hesar ásetingar, tí dentur verður lagdur á at varðveita og fjálga um mál, mentan og siðalæru dana! Tað eru ógvuliga fáar sendingar uttan óføroyskt tvætlimál (t.d. “beginna [...] “Kringvarp Føroya” heldur lógina ella ikki? Hvar eru sokallaðir sjálvsstýrisflokkar, hava teir tapt bæði mál- og flaggstríð? Var nakar veruligur føroyskur flokkur ella føroyskur demokratur á løgtingi, so høvdu

siga, at eitt mál tolir væl at taka við orðatilfeingi úr øðrum málum og laga tað til grundleggjandi bygnaðin í sær sjálvum: grammatik, syntaks-reglur og bendingarmynstur. Hetta gera øll mál – eisini í teim [...] teim londum har ein ávís “protektionisma” er. Mesti vandin fyri eitt mál – bæði sum samskiftisamboð og mentanarbera – er ikki orð og heiti, men tá sjálv beinagrindin fer at rilla. Tá virðingin fyri málinum [...] og rættskrivt, tá gerst tað ein ómøgulig pedagogisk uppgáva fyri okkara skúlaverk at læra børnini føroyskt - pisa-kanningar ella ei. Tí hvussu kunnu vit rættvísgera yvirfyri børnum – ella útlendingum – at

uppi í himni og vælsignaði yvirtøkuna, tí Grundtvig hevði longu í 1850’unum róð framundir, at føroyskt mál skuldi brúkast í kirkjuligum viðurskiftum. Kirkjumálaráðharrin væntaði eisini, at I.C. Christenen [...] síni tíð fekk hann saman við føroysku fólkatingsmonnunum, Patursson og Bærendsen, eitt kompromis um føroyskt kirkjumál. Hetta kundi Løgtingið annars ikki semjast um.

Onkur var hvassari í sínum orðalagi, enn onnur í kjakinum, tá nýggja bókin ”Føroya mál á manna munni” hjá André Niclasen varð løgd fram í Miðlahúsinum fríggjadagin. Nýggja bókin er ein av fáu skipaðu royndunum [...] útgevararnum fyri, at teir høvdu torað at koma við eini so politiskt ókorrektari bók, sum ”Føroya mál á manna munni.” Umframt at staðfesta, at bókin er fakliga væl grundað, fegnaðist Dan R. Petersen um [...] puristiska einsrættingarkósin, sum nú verður stýrd, er ein ólukka fyri føroyska málrøkt. At røkja føroyskt er at bjarga tí undan at reinsast og bronglast og kvalast í tí íslendska korsettinum, sum nú verður