fyrilestur, ið hon kallar: Kyksilvur og PCB ? Hvaðan kemur tað, og hvussu er støðan á okkara leiðum? Maria Dam er norsk og búsitandi í Føroyum, fyrst frá 1977 til 1981 og kom aftur til Føroya í 1995. Hon hevur [...] Foundland 1989-90 og við Aalborg Universitets Center 1990-95. Síðan 1995 hevur hon verið í starvi á Heilsufrøðiligu Starvsstovu. Hon kannar umhvørviseitur í tí føroyska umhvørvinum; nógv av hesum arbeiði er [...] hval, serliga her á okkara leiðum. Hvaðan koma hesi evnini, hvat verða tey nýtt til, hvussu vandamikil eru tey, og hvussu síggjast tey aftur her hjá okkum? Í fyrilestrinum verður tó ikki bara viðgjørt um

frágreiðing. Hon vil hava at vita, hvussu ein umsting undir Landsstýrinum stuðlar einum filmi, sum annars ikki hoyrir undir økið hjá hesi umsiting. Í fyrstu atløgu vil hon hava at vita, hvussu stórur stuðulin [...] nú hava at vita. Tí hevur hon nú sett Høgna Hoydal, landsstýrismanni, nakrar fyrispurningar í tinginum um, hvussu politikarar brúka skattaborgarans pening. Sum dømi nevnir hon filmin, Færøerne.dk, ið er [...] eftir Hon vil eisini hava at vita, hvussu umsóknin varð viðgjørd, hvørjum fortreytum slíkar umsóknir verða viðgjørdar eftir, áðrenn avgerð verður tikin um, antin stuðul skal latast ella havnast. Hon vil

finaluna? Ja. Hon er millum trý tey bestu. Kanska ikki tann besta, men føroysku atkvøðurnar skulu ikki undirmetast. Hvussu hevur hon klárað seg higartil? Má viðganga, at eg í byrjanini ivaðist í, um hon megnaði [...] megnaði at variera sín sangstíl til annað enn Aretha Franklin-sjangruna. Men seinastu ferðirnar hevur hon fingið meg á aðrar tankar.

við barnaskúlan, fór hon á húsarhaldsskúla í Klaksvík, síðani hevur hon gjørt ymist, hon hevur verið á skúla í Noregi, arbeitt millum eldri og passað børn. Nú hon andaðist, arbeiddi hon á verkstaðnum Vón [...] avmarkað í so máta, hon fevndi um alla breiddina, hon hálsfevndi øll, frá tí hægsta til tann lægsta. Hon gjørdi ikki mun á fólki, í hennara verð vóru øll líka, hon var bara, sum hon var, óhátíðarlig beint [...] heldur ikki stór av vøkstri. Hon kleiv eisini uppí træið, og frá trænum sá hon verðina, hon sá allar vinklar av fjølbroytni lívsins, hon fekk eyga á Jesus og fylgdi Honum. Hon fekk eisini eyga á so mong

stígur í og hon vildi ikki rættiliga gera landgongd. Men hon verður hildin til í løtuni. Enn er óvist, hvussu stór hon er, men hon er hampiliga stór, siga grindamenninir. Onkur metir, at hon er upp ímóti

hvør hon er. Nr. 3: Annika M. Gaard Annika lýsir ógvuliga væl í síni dagbók teir kensluligu upp og niðurtúrar, tannáringar ofta hava. Hon dugur væl at seta orð á tað, hon hevur gjøgnumlivað. Hon lýsir [...] lýsir, hvussu hon hevur fingið vent tí dapra til tað meira ljósa. Hon sær ljóst uppá framtíðina og skapar soleiðis eina vón um, at alt nokk skal ganga væl. Rósing, Sanna og Annika lósu sínar vinnandi dagbøkur [...] Rósing Rasmussen Dagbókin er væl skrivað, er fjøllbroytt og áhugaverd. Hon hugleiðir bæði um persónlig og samfelagslig viðurskifti. Hon ferðast víða og undrast yvir, at vit undrast so lítið. Rósing gevur

hetta deiliga plaggið aftur, sum hon kallar tað. Hon veit ikki nær, og hvar, tað er burturblivið, men tað einasta hon veit, er, at hon var í hvussu so er í tí, tá ið hon var í Havnar Kirkju mánadagin 17 [...] síggja, er hon ofta í einum hvítum bundnaturriklæði, men soleiðis hevur ikki verið seinastu dagarnar. Og nú kemur forkláringin, tí Rigmor Dam hevur nevniliga mist tað vekk. Og nú biðjur hon vinir sínar

millumleiðarum, burtur. Hvussu tað skal gerast, hevur hin einki boð upp á í dag. Men næsta ár skal eldraøkið leggjast undir kommunurnar, so hon fer at tosa við kommunurnar um, hvussu eldraøkið skal skipast [...] tekur bara broddin av sparingunum. Men hon sigur, tá ið støðan nú er til viðgerar av nýggjum, verður alt gjørt fyri at møguligar sparingar ikki skulu raka tey eldru. Hon sigur, at tvørtur ímóti verður kannað [...] hálvt ár. Tí spyrja vit Anniku Olsen um tað ikki er avmarkað, hvussu nógv kann sparast á tí økinum í ár? - Tað er tað, sum skal kannast, sigur hon. Men vísir tað seg seinni, at pengarnir ikki røkka kortini

okkum øllum, segði hon í byrjanini. Hon vísti á, at myndugleikarnir hava verið noyddir at taka nakrar neyðugar avgerðir. – Vit mugu gera okkurt, hvør í sær. Hvat vit gera, og hvussu vit handla, verður [...] verður avgerðandi fyri, hvussu tað verður komandi vikurnar. Tað er tí, eg siti her í kvøld, segði Margreta. – Koronavirus er ein vandamikilgestur, segði hon og tosað víðari um, hvussu skjótt smittan breiðir [...] hevur hon ongantíð gjørt fyrr. Síðst ein líknandi røða varð hildin av danska Kongahúsinum var fyri 75 árum síðani aftaná seinna verðinskríggj. Drotningin var savnandi og vísti við orðum, hvussu stóran

nú vil hon hava Sirið Stenberg, sum umsitur umhvørvismál í landsstýrinum, at greiða frá, hvørji stig ætlanin er at taka fyri at avmarka nýtsluna av plasti, og sostatt eisini dálkingina. Tí vil hon hava [...] vita nakað um, hvaðani dálkingin stavar. Men vit vita í hvussu so er, at stórar nøgdir av plasti enda í náttúruni í sambandi við ymiskt byggarí. Og hon vil eisini hava at vita um Sirið Stenberg er sinnað til [...] dálkingini. Í hesum sambandi við hon hava at vita, um nøkur ætlan er um at leggja umhvørvisgjøld á knívar, gafflar, skeiðir, tallerkar, og annan borðbúnað, úr plasti. Og hon vil eisini hava at vita um ætlanin