løgregla, rættarskipan, gjaldoyramál, peningamál og fíggingarvirksemi skulu yvirtakast í seinnu helvt. Føroysk lestrarstuðulsskipan skal setast í verk. Og samráðingar við donsku stjórnina og avtala um fólkaatkvøðu [...] frælsar”, og næsti parturin eitur “Menningarætlan fyri tær frælsu Føroyar”. Meðan omanfyri nevndu mál er bulurin í fyrsta partinum um vegin fram til einar sjálvstøðugar Føroyar, so eru tey fimm hjartamálini [...] valið fingu vit áhoyrarar sama “politikarasvarið” um, at hesin spurningurin er tengdur at, hvørji mál Tjóðveldi kann fáa ígjøgnum og við hvørjum flokkum, sum formaðurin Høgni Hoydal tók til. Fyri Tjóðveldi
atrygging verða eisini nevnd undir hesum fyrsta punktinum. Eitt ógvuliga áhugavert og ofta umrøtt mál er sjúkrakassin. Her fer Javnaðarflokkurin í valstríðnum at sláa upp á trummu fyri, at sjúkrakassagjaldið [...] verður hjá lærarunum at leggja undirvísingina til rættis. Og seinast, men ikki minst so skal meiri føroyskt tilfar inn í skúlarnar, tað veri seg bøkur filmar ella spøl. Arbeiðs- og familjulív Í triðja punkti
hevur slitið bonaðu dúrkini í 4 ár. Spurningarnir eru tí tvinnir: Heldur løgmaður apartapolitiskar mál- og mentanarspurningar ongan týðning hava fyri tjóðina og fólkið, ella skal atburðurin hjá Eidesgaard [...] sum hitt einasta, skal nýtast í almennum málum, eisini teimum sum framvegis ikki eru komin undir føroyskt málsræði. Kanska var hetta orsøkin, sum fekk løgmann at bólta rút í júst hesum málinum. At hann
málsligum viðurskiftum: t.d. viðvíkjandi rættskriving, millum skriftmál og talumál, millum føroyskt og onnur mál. Endiliga kann mørk eisini vísa til 4. týdning: endamál. Seinna orðið mørk – markir (kv) hevur
hann nevnir: FØROYA MÁL Á MANNA MUNNI – móðurmálið og málrøkt. Eitt kærkomið íkast til málsligt ríkidømi fyri tey sum ynskja eitt relevant, livandi og viðkomandi nútíðar føroyskt mál. – bæði í skrift og [...] longri enn hann hevur mál til, tykist tíverri at raka føroysku børnini í ólukku máta, fremmandagjørd á sínum egna máli. Samanbera vit úrslitið av PISA-kanningini við eitt nú føroysk tónleika avrik, so er [...] esperanto, ið meiri fremmandager enn upplýsir. Børn og vaksin hava mangan ilt við at skilja sítt “egna” mál í hesi nýføroysku esperanto útgávuni og kunnu tí lætt enda sum funktionellir analfabetar. Hyggja vit
málsligum viðurskiftum: t.d. viðvíkjandi rættskriving, millum skriftmál og talumál, millum føroyskt og onnur mál. Endiliga kann mørk eisini vísa til 4. týdning: endamál. Seinna orðið mørk – markir (kv) hevur
formann í Málstevnunevndini. Sermitsiaq ber uppá mál, at sjálvt um tað er brot á Heimastýrislógina, so heldur føroyska málstevnunevndin fæst við, at bert føroyskt verður almenna málið í Føroyum. ?Tað føroyska [...] Vit skjóta eisini upp, at føroyskt verður nýtt innan rættarverk og løgreglu, sum enn eru donsk málsøki!? sigur Árni Dahl við Sermitsiaq. Árni Dahl leggur dent á, at hóast føroyskt ikki er hótt, so er tíðin
gevast á hondum. Tað er eingin sum sigur, at alt hetta skal blíva framt her og nú. Vit seta okkum nøkur mál fyri ta tíðina, vit eru har niðri. Vit kunnu øll verða við. Tað eru ymiskir mátar at gera tað uppá [...] ein porsjón av treiskni í vøggugávu. Teir báðir tosaði nógv og leingi saman. Báðir førdu hvør sítt mál. Út úr myrkrinum hoyri eg politimannin brúka orðið “Straff-straff”. Hetta fær ikki Eyðun at rista í
teori til veruleika. At mál okkara skal kjølfestast. Føroyska málið er fremsta eyðkenni okkara sum tjóð, og er týdningarmikil partur av okkara samleika. Í alheimsgerðini eru smá mál undir stórum trýsti. Føroyska [...] vit mugu finna saman aftur og seta okkum nýggj mál okkara tjóðarmáli at frama. Fjálgast skal eisini um føroyskar bókmentir, og somuleiðis mugu nýggj mál eisini setast teimum viðvíkjandi. At nýhugsan innan [...] Tí er alneyðugt, at vit sum tjóð taka fult ræði í okkara landi, at vit fáa føroyskt fullveldi seinast í 2015 – men helst í komandi valskeiði. Tað, sum vit ætla, tað mugu vit gera í okkara tíð og ikki vænta
fyri føroyskt, at størstu mentanarberar eru grundaðir á annað mál enn føroyskt. Mettur kostnaður er 500.000 til ein granskara. Kannað verður, hvørja ávirkan góðska og dygd í sambandi við tekst og mál í [...] orða málstevnur. Vinnu- og handilsfyritøkur nýta føroyskt mál, tá ið kunnað og upplýst verður á føroyska marknaðinum. Umstøðurnar at læra seg føroyskt hjá útlendingum, ið koma til Føroya at arbeiða í styttri [...] ella um teir royna at lýsa støðuna, sum teir kundu hugsað sær hana. Ein annar veikleiki er, at føroyskt mál er lítið granskað, og ógvuliga fá hagtøl eru. Ein triði veikleiki er, at spurt kann verða, um