gott vera, at Hanusi Samró ikki dámar politiska korrektheit, men eg gangi út frá, at hann í hvussu er fegin vil, at tað hann skrivar er faktuelt rætt og álítandi. Vil tú helst sleppa undan at lesa alt her [...] Undir øllum umstøðum, so fari eg at gera mítt besta at skriva politiskt “ókorrekt”, fyri at Samró tekur tað eg skrivi í álvara. Søgufrøðingurin, ið ikki er til Fyri at byrja við tí mest sjálvsagda – Samró [...] dómadag í bók síni End of History. Tvørturímót var hansara stóra teori, at fólkaræði og vesturlendsku virðini endaliga høvdu vunnið, og at tað var tí “søgan” endar. Hetta skuldi skiljast sum, at ongar stórar
skoytt uppí, at Brynhild minnist væl, at høsnargarðurin hjá pápa varð umrødd millum manna. Tað sum Brynhild minnist best var, tá ið tey fingu at vita at høsnarungarnir komu úr eini maskinu! At hetta bar til [...] okkum yvir ikki at síggja aðrar trolarar. Tað var ikki fyrr enn vit komu heim, at vit fingu at vita, at vit høvdu verið í minubelti. Hetta høvdu vit eingi boð fingið um. Esmar greiddi frá hesi hending, tá [...] hvalbingur í Havn, minnist væl, tá ið pápi plagdi at koma við sínum báti inn á Hvalba at egna og eisini at sova. Hetta var vorðið sum upplivilsi hjá bygdarfólkinum, at síggja hesar knassar baksast við hesar stóru
stimbur og áræði til nú og framyvir at bera førningin enn longur fram á leið. Eg vænti og vóni, at bókin um Janu verður væl fagnað, nógv lisin og verður við til at kveikja vaksandi samhaldsfesti í okkum [...] tvingaðu forfjóning av menningartarnaðum føroyingum niður á Rødbygård fram til, at tað ikki longur gjørdist neyðugt at senda hesi børn við so skerdum førleikum burtur í fremmant land til fremmandar umstøður [...] men eisini orku og yvirskot til at taka hendur saman við øðrum javnstillaðum at skora á avvarðandi myndugleikar í eini tíð, har samfelagið als ikki var gearað til at taka hond um brekað fólk og teirra
tvingaðu forfjóning av menningartarnaðum føroyingum niður á Rødbygård fram til, at tað ikki longur gjørdist neyðugt at senda hesi børn við so skerdum førleikum burtur í fremmant land til fremmandar umstøður [...] men eisini orku og yvirskot til at taka hendur saman við øðrum javnstillaðum at skora á avvarðandi myndugleikar í eini tíð, har samfelagið als ikki var gearað til at taka hond um brekað fólk og teirra [...] søguni um Javna, landsfelagsskapin andsbrekaðum at bata og ikki minst tað hjá Óla at vera einkarsystkin til eina so svárt brekaða lítlasystir, sum kom at fylla so nógv í teirra heimi og huga. Higartil hava
um, er áhugavert, at spyrja, um samspæl - dialektikkur - er millum hesi viðurskifti. At enda í fyrilestrinum, reisur Hanus Andreassen spurningin, um hesar hugsanir Janusar hava nakað at siga nútiðar ættarliðum [...] síðani 1987 hevur rithøvundurin Hanus Andreassen arbeitt við Janusi Djurhuus burturav og við tí í hyggju, at fáa eina samlaða mynd av hesum samansetta persóni. Og ikki kann sigast annað enn at ein sannur varði [...] heitinum íMentan og politikkur« fer Hanus Andreassen mikukvøldið at røða um skaldið og sakføraran Janus Djurhuus. Í fyrilesturinum verður roynt at lýsa J.H.O. Djurhuusar áskoðanir um Føroya mentunarligu og politisku
hesa skipan, má ásannast, at teirra partur hevur ikki ligið eftir hesi fimti árini. Fært tú ikki tann, tú elskar, mást tú royna at elska tann, tú fært, og vóna, at alt fer at laga seg til tað betra. Í [...] bæði fyrr og síðani, at hjá føroyskum listamanni er ofta smáligt og kanska beinleiðis svangligt viðhvørt. -Tað vistu vit frammanundan, hevur hann greitt frá. Vit vistu, at tað fór at vera smátt, og tað var [...] var ikki, tí vit hugsaðu um innløguna, at vit stundaðu eftir at sleppa heimaftur. Tað var meira einfalt enn so: Vit hildu okkum hava verk at gera í Føroyum«. Við útisetunum kom eisini Listafelag Føroya
Føroya átti tí at havt ein annan leiklut – at vera atfinningarsamt og vandið. Listafelagið hevði av fyrstan tíð sett sær fyri at virka fyri, at setast skuldi á stovn eitt føroyskt listasavn, og at framsýningarskáli [...] ikki, og eg fái ikki eina týðing at sita nóg væl. Men meiningin er, sum vera man, at hetta at skapa sítt listaverk á ein óuppgjørdan hátt, er tað, ið um ræður. Við hesi hugleiðing hava vit fatur á megintáttinum [...] flestu munnu minnast, at hesar framsýningar høvdu sín serstaka dám - dygdin var sera ymisklig, tað professionella og tað dilletantiska hvørt um annað. Endamálið var at taða moldina, at framala og lívga hvørja
Føroya átti tí at havt ein annan leiklut – at vera atfinningarsamt og vandið. Listafelagið hevði av fyrstan tíð sett sær fyri at virka fyri, at setast skuldi á stovn eitt føroyskt listasavn, og at framsýningarskáli [...] ikki, og eg fái ikki eina týðing at sita nóg væl. Men meiningin er, sum vera man, at hetta at skapa sítt listaverk á ein óuppgjørdan hátt, er tað, ið um ræður. Við hesi hugleiðing hava vit fatur á megintáttinum [...] flestu munnu minnast, at hesar framsýningar høvdu sín serstaka dám - dygdin var sera ymisklig, tað professionella og tað dilletantiska hvørt um annað. Endamálið var at taða moldina, at framala og lívga hvørja
Men vit plagdu sjálvir at fara við báti til Tvøroyrar at selja egg. Tað vísti seg, at tað var serliga fiskafólkið, sum hevði áhuga fyri at keypa, so har plagdu vit at leggja at. Eggini hildu sær nokk so [...] Arne skrivar eisini, at fuglatíðin endar seinast í august mánaði við at farið varð eftir náta og líra. Seinast í juni var skarvsungin farin at gerast so stórur, at tað lønti seg at fara upp í skarvaurðarnar [...] Rønne leggur afturat, at eitt er at koma til oynna, eitt annað kann vera at sleppa avstað aftur, tá ið líkindini kunna vera ivasom og »de fleste Præster kunde vel ikke lade være med at blive nervøse, naar
høvi at taka frí í tvær vikur eftir at tær 24 vikurnar eru farnar. Taka teir ikki av tilboðnum, fellur tað burtur. Enn fyriliggja eingi tøl um hesi viðurskifti. Endamálið við hesi skipanini við at draga [...] tí pensjónskassarnir siga, at kvinnurnar liva longri og mugu sostatt fáa minni fyri hvørt útgjald. ES hevur noytt Danmark at fáa hesi viðurskiftini uppá pláss soleiðis, at kvinnur ikki skulu fáa útgoldið [...] galdandi viðvíkjandi arbeiðsføri. Kvinnur noyðast at gjalda munandi meiri enn menn, tí tær verða oftari óarbeiðsførar. Javnstøðuráðið hevur júst givið eina bók út um pensjónsviðurskifti, "Pension lige nu og