Hann yrkti nógv-ar sálmar og fost-ur-lands--sangir. Og haraftrat týddi hann ein hóp av sálm-um til føroyskt. Mangir av hansara sálmum og týð-ing-um standa í Sálmabók okk-ara. Í 1916 gav hann út »Før-oyskar [...] Teir vóru jú vanir at hoyra danskar prestar í Føroyum - í hvussu so er, fyri tað mesta. Seinni komu føroysk-ir lestrar eftir Jákup Dahl prósti út. Tá vórðu eis-ini føroyskir lestrar at hoyra í føroyskum kirjum [...] Assissi. Hon var skrivað við hansara vøkru hondskrift. Gudmund hevði sjálvur týtt hesa bøn til før-oyskt. Teir, sum hjálptu til í kirkjuliga arbeiðnum vóru Tróndur Olsen, Emil Joen-sen, prestur og Janus
var um hesa tíðina, hann gav úr hondum »Fedranna kirkja í Føroya tjóð...«, sum er umyrkt til føroyskt og føroyskt umhvørvi úr svenskum. Hann búði hjá okkum, tá hann kom til Miðvágs. Eg minnist, at hann las [...] eftir Gudmund Bruun lá m.a. ein týðing til føroyskt: »Kristi eftirfylging«, eftir týska prestin Thomas A. Kempis. Hon spurdi, um eg helt, at okkurt føroyskt forlag vildi geva tað út. Eg tosaði við forløg [...] Gudmundur Bruun var so kønur í føroyska málinum. Hansara málburður var reinur, mergjaður og vakurt føroyskt mál, sjálvt um hann fór saman við donsku foreldrum sínum úr Føroyum, áðrenn hansara orðabreidd kundi
orðsnið, tó at rímiligt er at vanda sær meir um mál og stíl í skrift enn í talu. Skoytt kann verða uppí, at eisini Hammershaimb bøtti um málið við at seta føroysk orð fyri donsk, t.d. í Ólavi Riddararós: ?álvarann [...] inní, sum »at tey leyst samansettu líkasum skuldu verið meira føroysk, kanska tí at nokk so fitt av sovorðnum sagnorðum eru komin inn í føroyskt úr donskum«? ? um danskt úr týskum og latíni hevði verið rættari [...] vinaligur?. Her veri ikki sagt, at ?vinaligur? ikki er gott føroyskt orð; hetta er kortini eitt dømi um, hvussu eitt danskt orð trokar fleiri føroysk burtur. ?Útkoyrdur?, ?savna, og ?sakna? eru dømi um, hvussu
hesum døgum. Hetta er ein árligur fundur, sum vanliga er stutt undan jólum. Á fundinum verða ymiska mál viðgjørd, og lutakastini til EM-undankappingarnar hjá U16 og U18 landsliðum verða eisini gjørd í sambandi [...] týsdagin, og í gjár og í dag eru fundir í Geneve. Í kvøld vendir FSF-formaðurin nøsina heimaftur. Føroysk ungdómslandslið í fótbólti hava í fleiri ár verið við í undankappingum til EM og HM, og ætlanin er
at vit noyðast at seta okkum serliga væl inn í føroysk viðurskifti og liviumstøður. Tað var so nógv eg ikki visti nóg nógv um Visti tú nóg mikið um føroysk viðurskifti, tá tú tók við sum forsætisráðharri [...] Aftaná áralongu tøgnina millum Danmark og Føroya, verður nú møguleiki at tosa leyst og fast um ymisk mál. Eisini nøkur, sum higartil hava verið tagd burtur. Poul Nyrup Rasmussen heldur, at nú er stundin komin [...] vilja hitta teg? Persónliga haldi eg, at um onkur vil hitta meg ella skifta orð við meg um eitthvørt mál, so vil eg ikki nokta fyri tí. Eg komi til Føroya í tveimum ørindum. Tað eina er nýskipanin við at
politikki í mong mong ár, Atli Dam, og ein teirra, sum hevur verið mest drigin uppí bankamálið og onnur mál, ið hava havt tilknýti til kreppurnar, sum verið hava seinastu árini, verður ikki í Føroyum, hvørki [...] tað heilt óhugnaliga, sum er hent og sum hevur gjørt, at bruni -?betendilsi? veruliga er íkomið í føroysk-donsk viðurskifti. Atli Dam sigur víðari, at fekk hann høvi til at siga nakað við Nyrup, so hevði [...] ikki nóg mikið bara at fáa at vita virðið av nøkrum bankapartabrøvum. Atli Dam heldur hetta vera eitt mál av politiskum slag. Og tað kann tí bert loysast politiskt. Trýbýti av skuld Fyrrverandi løgmaður og
dent á, at sjálvstyri er einki mál í sær sjálvum, men at tað avgerandi eru møguleikarnir at búleikast í samfelagnum. Sostatt er ?ríkisfelagsskapur? ella samband heldur einki mál í sær sjálvum. Bæði Nyrup og [...] uppá at fokusera uppá leiklutin hjá dønum og minni uppá at taka í egnan barm. Og vandanum fyri, at føroysk og donsk áhugamál draga hvør sín veg, so danir røkja síni egnu heldur enn okkara. O.s.frv. O.s.frv
tjóð. Tá ið heimastýrið kom í 1948, yvirtóku politikkararnir mentamál. Hví yvirtóku teir júst hesi mál, men ikki skúlamál? Sjálvsagt, tí teir ætlaðu sær ikki at brúka eitt oyra. Listafólkini arbeiddu jú [...] hevur hann verið eitt slag av tænastumanni fyri føroyska málningalist«. Hetta veit eg einki um - føroysk list hevur ongan tænastumann. Men hesin idealistur hevur stuðlað og hjálp bæði her og har - fúsur [...] veitt listafólkum innivist, givið teimum arbeiðsumstøður og arbeiðsfrið. Eg skal siga so mikið vegna føroysk myndlistafólk, at hevði hann ikki verið, hevði mangt verið ógjørt. Og til tey speirekandi og niðrandi
partapolitik (og hví skuldu teir annað?). Tílík álop kunnu ikki skiljast sum annað, enn dømi um væntandi føroyskt samhaldsfestið. Um Løgtingið og limir tess ikki hava so frægt at standa saman um, at partapolitisk [...] at tað lítla av tilfeingi, sum er í Føroyum, kemur øllum borgarum í landinum til góða. Her eru nógv mál, sum eg ivist í at øll loysingarhuga eru samd um. Og taka vit so við, at tað eftir øllum at døma einans [...] við tey rundan um okkum. Men um vit halda, at eitt albanskt ella eitt russiskt demokrati er nóg gott mál at seta sær, so er ikki at bíða, men at kappa beinavegin. Eg haldi tó at rættast var, um allir løg-
tí kunnu vit ikki látast um vón. Nevnast kann, at vit sleppa ikki inn í franskt mál, týskt mál, spanskt mál, italskt mál og so fr. Dentur eigur eisini at verða lagdur á eitt spesialiserað orðabókaarbeiðið [...] bygdaplássunum. Og týdningarmikið og mennandi fyri málið er, at framburðurin verður varðveittur. Føroyskt mál er ríkt og mong eru góðu orðini komin av eldstaðnum, sum komandi ættarlið er ókennandi við. Vit [...] tøkniligum, ósmædnum orðum frá ókendum boripallum floyma inn yvir land okkara. Hóast vit ikki eiga føroysk orð og hugtøk at seta í staðin, er at vónað og væntað, at okkara politikarar fíggjarliga veita stuðul