ganga umleið 20 børn millum seks og 15 ár, og tey hava øll trupulleikar, sum ger fólkaskúlan óegnaðan fyri tey. - Vit hava børn við diagnosum sum ADHD og Torette, men vit hava eisini fleiri børn við óstaðfestum [...] Føroyum, at tey velja at senda børn síni til Danmarkar. - Í dag eru bókligu krøvini so stór, at fleiri børn detta niður ímillum. Men í Føroyum heldur mann fast í, at øll børn skulu passa til eina bókliga [...] væntaðu at okkurt tilboð kom hetta skúlaárið kom til børn við menningarórógvi hetta skúlaárið, tí 500.000 krónur vóru settar av til hetta. Hvussu nógv børn eru send til danskar serskúlar hevur Sosialurin ikki
skúlunum. Royndir vísa, at eru børn frá barni av von við at hoyra søgur, koma tey altíð aftur til bókina, hóast tey fella frá eina tíð. Og kemur ein bók út til størri børn og ung, sum er nakað serligt, [...] sum skriva til børn og ung taka alla tíðina evni upp, sum eru uppi í tíðini. Ein gongd leið er at skriva út kapping, har evnið skal vera nútíðin. Tað er ógvuliga spell, at føroysk børn ikki kunnu lesa [...] orsøk til tilgongdina er uttan iva, at foreldur eru tilvitað um, hvussu týdningarmikið tað er, at børn hoyra søgur. Tey brúka møguleikan at skapa eina nærveru og samveru við barninum saman við eini bók
angist, tvangstankar, børn, sum verða út sett fyri ymiskum ágangi s.s. harðskapi, seksuelt misbrúkt børn, børn úr heimum við alkoholmisbrúki, børn sum eru fyri umsorganarsviki, børn úr heimum, sum eru illa [...] illa fyri fíggjarliga, børn við vanligum innlæringstrupulleikum, børn við tunglyndi, børn, sum ikki “vilja” skúlan (skúlanoktan), ADHD, ADD, autismu,– ja, tað eru uttan iva fleiri trupulleikar. Grundin [...] javnsett, tá tað kemur til vitan ella fakligheit? Skulu børn, sum eiga t.d. orðblind foreldur, ikki hava rætt til somu hjálp heima við hús, sum onnur børn? Er tað fakliga støðan hjá foreldrunum, sum skal verða
tíðliga fødd børn, tí foreldur vita so lítið, at tey enntá ikki vita, hvat tey skulu spyrja um. Mist trý børn Benjamin er fyrsta livandi barnið hjá Sunnvá og Dagfinn, men hon hevur mist trý børn. Fyrst misti [...] foreldrum sínum fulla tíð. - Benjamin var nógv minni enn onnur børn, og eg var sera varin við honum, bar hann nógv og fór ikki út millum onnur børn við honum. Fyrstu tíðina skuldi hann hava at eta annan hvønn [...] vita alt ov lítið um tørvin hjá ov-tíðliga-føddum børnum, og eisini ov lítið um tað hjálp, sum slík børn kunnu fáa, sigur Sunnvá Tausen. Kann ikki alt Í dag býr Benjamin saman við mammu og pápa sínum í
fleiri børn í Føroyum liva í fátækradømi. Hetta kom fram í sambandi við norðurlendskan fund fyri sosialpedagogar, sum var hildin í Føroyum. Víst var á, at eyðkenni fyri hesi børn vóru, at tey vóru børn hjá [...] hjá støkum, børn hjá arbeiðsleysum, børn hjá foreldrum við ongari útbúgving og børn, har foreldrini vóru tilflytarar. Frá Hagstovuni hava vit fyrr fingið at vita, at 14 prosent av pensjónistum liva í fátækravága
“hjúnabandi” ella ikki – nú kunnu ættleiða børn! Hugsið tykkum!! – og tað sama verður við kvinnum. Tað vil siga, at pør av sama kyni nú fara at kunna ættleiða børn! Hetta er syndarligt. Men tú verður ikki [...] fyri ættleidd børn, sum hava havt eina trupla byrjan upp á lívið og koma úr óstøðugum umstøðum til eina fremmanda mentan. Mamma og pápi eru týdningarmikil sum fyrimyndir í uppvøkstrinum, og børn hava brúk [...] fáa (eftir donskum leisti sjálvandi) pør av sama kyni – og eisini samlivandi pør – rætt at ættleiða børn! Tá ið hjúnabandslógin var til viðgerðar, royndu eg og fleiri við mær at føra fram, at hetta, at devaluera
og tær málsligu og mentanarligu avbjóðingar, sum fleirmælt børn kunnu hava. Men málmenning snýr seg ikki bara um talað mál. Eisini eru mong børn, ið nýta aðrar samskiftishættir, so sum teknmál, myndir ella [...] ina hjá børnum, fingið játtan av upphæddini til børn og ung. Hesar verkætlanir verða ætlandi lidnar í 2018 og 2019 – og í 2018 verða pengarnir til børn og ung somuleiðis aftur latnir verkætlanum, sum snúgva [...] børnum sett í miðdepilin. Endamálið er at økja um tilvitið hjá øllum, sum eru um smæstu børnini. Øll børn eru fødd við evnunum at læra mál, men fortreytin er, at hesi evni verða aktiverað og ment. Og tað
foreldur vita, hvat børn teirra gera, og tað er gott, um foreldrini fylgja við, hvat tað er, ið børnini leggja út á Musical.ly Tað sigur Charlotte Smerup, sum er barnafakligur ráðgevi hjá Børns Vilkår, við danska [...] niðurtikna app í heiminum. Tað eru yvir 100 milliónir børn í heiminum, ið eru á appini, og av teimum 100 millóninum eru tað umleið 100-200.000 donskt børn, ið brúka hana. Sjálvt um aldursmarkið er frá 13-18 [...] barnið, nýtist ikki at vera galið fyri hitt. Tað eru nøkur børn, ið dáma væl at fáa uppmerksemi, sum man kann fáa á Musical.ly, men tað eru enn børn, ið ikki eru klár yvir, hvat appin kann bera við sær, og
til endamál at fremja, at okkara børn og ungdómar kunnu nema sær kunnleika, og at stuðla fjølbroyttu persónligu menningi hjá tí einstaka. Somuleiðis skulu okkara børn og ungu fáa eina kristna og siðalagsliga [...] tí einstaka? Áhugabólkar, ið greitt nýta børn sum teirra mál at miða teirra marknaðarføring eftir, jú yngri jú betri? Um ein privat fyritøka miðvíst nýtir børn í stovns og skúlaaldri sum mið í teirra [...] seg inn á hesi børn og teirra ands- og trúarfrælsi. Hvat so nú, tá ið ein áhugabólkur beinleiðis í miðlunum hevur greitt frá, at tey vilja sleppa inn á stovnar og skúlar, vilja brúka børn sum mið fyri teirra
okkara Landsstýriskvinnu, men harafturímóti veruligar kreppuútsagnir. Børn og Ung 5,2 milliónir skulu sparast á virkseminum fyri børn og ung. Hetta kemur at hava stóra ávirkan á núverandi stovnar, sum eru [...] maktarloysi, sum valdar á økinum. Alment umsorganarsvik Tá børn og ung verða innskrivaði á ein stovn, eru ymiskar orsøkir til tess. Hetta eru børn, sum á ein ella annan hátt ikki kunnu búgva heima – og mangan [...] hevur nú fingið boð uppá at spara 2,3 milliónir. Harumframt frættist eisini herfyri, at stovnar fyri børn og ung skulu spara 5,2 milliónir. Hetta eru sparingar, sum av álvara fara at merkjast. Hetta er ikki