fiskifrøðingurin. - Roknað verður við, at ein toskur av somu stødd sum hendan havtaskan ferðast umleið 18 km. um døgnið. Hugsa vit um ein kalva av somu stødd sum havtaskan, verður mett, at hesi bæði fiskasløgini [...] er merkt á merkingartúrinum við Vesturfarinum á Skeivabanka, 6. mars 2005. - Tá hon varð merkt, var hon 43 cm. long, og tá ið hon varð fingin aftur sunnanfyri Ísland 183 samdøgur seinni, var hon 45 cm [...] fiskaði 104 havtaskur norðanfyri Føroyar í mai/ juni 2005, sum eisini vórðu merktar. Aftrat hesum hava teir merkt 40 havtaskur umborð á Gudrun síðan august 2005. Havtaskurnar vórðu merktar við sonevndum
fleiri buglur. - Vit eru bara fegin um, at vit ikki vóru í økinum, tá tað heglaði, sigur Kari Anne Overskeid. ##med2## Ein onnur kvinna, Elin Try, var stødd beint uttan fyri Åmli, tá heglingsælið gjørdi [...] fylkinum, Agder í Noregi. Tá norska kvinnan, Kari Anne Overskeid og sambúgvi hennara, koyrdu ígjøgnum Åmli í gjár, sóu tey, at heglingur, sum var komin niður í økinum, næstan var á stødd við tennisbóltar. - [...] at tað heglaði í gjár, og sagt verður, at stórur heglingur kom niður fleiri staðni í Telemørkini. Tá Kari Anne Overskeid og sambúgvin komu aftur til bygdina, lógu bløð og annað eftir øllum vegnum, sum
her heima og partvís við samstarvi við onnur sjúkrahús, sum hava fakøkir og hentleikar, sum vit ikki kunnu hava í einum heilsuverki av tí stødd, sum okkara er. Viðlíkahalds- og endurvenjing í heilsuverkinum [...] Men tað er ikki nóg gott, at vit enn hava fleiri ósett kommunulæknastørv. So leingi, sum kommunulæknastørvini ikki eru sett, er úrslitið, at teir kommunulæknar, sum vit hava, fáa alt ov nógv at gera. Har [...] ferðsluvanlukku ella sum hava fingið ein varandi heilsutilburð, og sum tí hava tørv á viðlíkahaldsvenjing. Hesi hava rætt til nakað av endurvenjing, men viðlíkahaldsvenjingin er ikki partur av almenna
evropeiska meginlandið. Merkir hetta, at vit skulu avtaka trygdarhjálmar? Nei, men tað merkir, at reglar hava væl minni at siga, tá ið tað kemur til trygd og heilsu, enn vit ganga og halda. Tað, sum reddaði lív [...] “jú, men um tú einki hevur at fjala, hvat er tá problemið”, er bara so autoritaristisk. Vit hava faktiskt nakað, sum eitur privatlív. Og fær KRIS sín vilja, tá meldi eg meg úr H71—ikki tí at eg føli upp [...] teir sjálvir hava ein sadomasokistiskan tørv á at vera státskannaðir í høvd og reyv, tað veri seg heima við hús ella uttanfyri saman við hasi dálkandi múgvuni, ið kallar seg mannaættin, hava øll onnur eisini
feløgum longur fram. Av tilvild var eg stødd inni í MBF-húsunum, tá svarið frá tær við játtan um at stilla upp til formansvalið her fyri tveimum árum síðani. Tá hevði tú vakt i eina nátt - og ikki sovið [...] ikki hjarta at siga nei, hóast tað júst tá var hjartaveikleiki, ið kundi sagt tær, at tað bar ikki til. Men tað er gott at hava hjartað á røttum stað, ikki minst tá tað snýr seg um at tala søk teirra, ið [...] undir kanningar og tiltøk. Pensjónsmál og vard størv hava verið tíni hjartamál, og fyri at nevna okkurt annað, so hevur tað ligið tær á hjarta, at vit her í Føroyum skuldu fáa eina greiningarmiðstøð skipað
virka sum ein skattalætti fyri øll tey, sum hava goldið hetta inn, og tá fara tey, sum hava lægst inntøku, at fáa tann størsta skattalættan, og tí meina vit, at hesar 104 milliónirnar skulu ikki takast [...] sínum egna veruleikafjara Leolandi, mælir m.a. fyri munni: ”Í morgin skriva vit ein nýggjan kapitul í heilsusøgu Føroya, tá nýggj skipan við almennari heilsutrygd kemur í gildi. Skipanin er samhaldsføst [...] skal hon nú hoyggjast til í neoliberala universinum hjá Fólkaflokkinum, so er spurningurin um vit ikki hava rættað bakara fyri smið. Hetta alt, ímeðan nú- og fyrrverandi landsstýrismenn brúka geografisku
hini? Øll hini hava eina váttan. Hví heldur tú teg vera so spesiellan?” Hetta er tó ein forbiið fjákut grundgeving. Tá ið børn koma við hasi “men øll hini...”-grundgevingini, spyrja vit foreldur oftani: [...] dátugrunni, tá er hetta bara dømi um eitt uppaftur meiri roksut slag av eini krosssetandi javnstøðu. Tað er funktionalisman, og ikki rættvísiskensla og universalisma, ið er avgerandi, tá ið vit tosa kanning [...] jú tann klassiska barnagremjanin: “Men øll hini hava eina.” So tað er nokkso stuttligt, at um KRIS fær sín vilja, og øll vaksin skulu “barnakannast”, at tá fer reaktiónin til tað, at eg sýti fyri at kannast
uttanlands. Serliga hava aðrar norskar fyritøkur ligið framvið. - Vit liggja inni við eina hollari vitan og góðum royndum, sum tey eru sera áhugað í til dømis Norra, sum er komið styttri enn vit í at ala á landi [...] av bestu ísfiska-trolarum í heiminum. Har finst eisini eitt virkið, sum er við á allarfremstu rók, tá tað snýr seg um aling av toski á landi. - Eigararnir trúgva fram-vegis upp á prosjektið, men sum tíðirnar [...] milliard krónur í toskaaling seinnu árini, og tað hevur havt við sær, at normenn eru við heilt frammi, tá tað snýr seg um aling av toski á sjónum. Í Føroyum er toskaalingin á landi í Hvalba við í fremstu røð
Ships. - Tískil eru vit fegin um høvi at vitja her um lei_ir, og vónandi ver_ur vitjanin væleydna_, sigur Andre Cronje. Annika vi_ Skipá grei_ir frá, at fleiri føroyingar hava veri_ umbor_ á skipinum, [...] hjálpin er ovast á ra_festingarlistanum. - Ígjøgnum praktisku hjálpina bo_a vit gle_ibo_skapin um vón, og úrslitini hava veri_ fantastisk, sigur Andre Cronje. Hann vísir t.d. á, at eftir tr_ ár í Sierra [...] ney_støddum økjum at veita alskyns hjálp til tilafturskomin fólk. Felagsskapurin Mercy Ships hevur veri_ virkin sí_ani 1978, og nú kemur eitt av teimum trimum skipunum, Anastasis, til Føroya at vitja í
høgan kurs longur. Vit halda, at vit hvør sær - tað veri seg fólk ella samfeløg - kunnu klára okkum einsamøll, men tað letur seg ikki gera. Globaliseringin ger tað enn torførari. Vit mugu arbeiða saman [...] at alt ikki er so trygt, sum vit annars hildu. Sjálvur var eg í Amsterdam tveir dagar eftir til stóra sjónvarpsframsýning. Har var hildin minningarløta inni í høllini, og tá ið eg skuldi heimaftur til Bornholm [...] hugsa um, hvussu skjótt tíðarurið gongur, og hvussu skjótt vit gloyma. Kanska er tað gott, tí tað hevði ivaleyst verið tungt at liva, um vit skuldu minst alt. Hetta vendi eg aftur til. Á Bornholm var summarið