gingið so væl í hond. Jon Hestoy hevur nógv at hátíðarhalda í ár. Ikki nóg mikið við, at Føroyaprent fyllir 20 ár, eisini eru 40 ár síðani, at Hestprent sá dagsins ljós í heimbygdini, Tvøroyri. Í dag starvast [...] einki at taka seg aftur í at prentmarknaðurin er sera avbjóðandi, og tað eru eftirhondini fleiri prentsmiðjur, sum lata aftur enn yvirliva. Herheima eru prentsmiðjurnar fækkaðar nógv í tali og fleiri aðrar [...] eydnu. Sum fyrrverandi svimjari havi eg í mínum arbeiði brúkt nógv sálarfrøði innan svimjing. Um eg kann arga eitt sindur, so legði eg til dømis ongantíð so nógv í, hvør var fremstur eftir 100 metrar, bara
27. august Kvívíkar skúla. Allur skúlin var samlaður í miðhøllini, tá kunngjørt varð, at allir fimm bólkarnir í Kvívíkar skúla, ið høvdu luttikið í kappingini, fáa herðaklapp fyri gott og sjálvstøðugt [...] segði millum annað soleiðis: - Í uppgávunum hava tit lýst arbeiðsháttin hjá teimum Vitanarfróðu sera væl. - Vit halda okkum síggja, at tit veruliga hava arbeitt væl saman í bólkunum, at tit hava kannað ymisk [...] kanningararbeiðið ikki bert hevur verið læruríkt, men eisini sera stuttligt. Úr blaðnum Vísindavøka, Sosialurin 13. september 2024
hvalspýggju í føroyskum sjógvi. - Hvalspýggjan er mitt í føðiketuni í sjónum. Fiskur etur hvalspýggju, men høvuðsføðin hjá fiski er plantu- og djóraæti, sum hvalspýggja eisini etur. Um nógv hvalspýggja er í sjónum [...] Dagmar Joensen-Næs Hvalspýggjur hava rikið í heimshøvunum síðani elstu tíðir. Eisini í sjónum kring Føroyar eru hópin av hesum gjøgnumskygdu trevsutu havdjórunum, sum í flestu førum ikki gera nakran skaða. Men [...] skjótt, um umstøðurnar í havinum verða øðrvísi. Kenna vit innihaldið av hvalspýggju í føroyskum sjógvi yvir ár og árstíðir, kann tað geva okkum virðismikla vitan um møguligar broytingar í sjónum, sigur Amanda
týdning í kappingini um tey bestu starvsfólkini. Tá vit royna at fáa heilsustarvsfólk í starv her hjá okkum, fáa vit ferð eftir ferð at vita, at møguleikarnir at granska eru betri á sjúkrahúsum í Danmark [...] granskingina í Sjúkrahúsverkinum er longu tikið. Fyri skjótt tveimum árum síðani varð Heilsugranskingareindin í Sjúkrahúsverkinum sett á stovn við tí endamáli at savna alla kliniska heilsugransking í Føroyum [...] góða viðgerð, so verða starvsfólk í Sjúkrahúsverkinum í dag ikki biðin um at granska. - Vit hava skipaði viðurskifti fyri gransking hjá ph.d. lesandi, men annars eru tað í stóran mun eldsálir, ið granska
Gransking í byggifrøði hevði verið ein góð í løga fyri samfelagið. At byggja í Føroyum er ikki tað sama sum at byggja í Danmark. Vit hava tørv á at granska, hvussu vit byggja klókt og burðardygt í Føroyum [...] útbúgva granskarar, sigur Martin Tvede Zachariasen. Raka høvdið í ein múr Fíggingin til gransking í Føroyum hevur mestsum staðið í stað í fleiri ár. Hvørki Fróðskaparsetrið ella Granskingarráðið hava fingið [...] Fróðskaparsetrið ongan møguleika hevur at gera nakað við í dag. - Tað er týðuligt, at tað er ein stórur ómettaður tørvur á gransking úti í samfelagnum, bæði í almenna og privata geiranum. Vit fáa javnan fyrispurningar
Bergur Rønne Moberg er lektari í føroyskum og norðuratlantiskum viðurskiftum við Københavns Universitet og fyrrverandi lektari í føroyskum bókmentum og mentan við Fróðskaparsetur Føroya. Bergur Rønne Moberg [...] handilsmannin William Heinesen (1900-1991), sum í 2025 hevði fylt 125 ár. William Heinesen er vorðin eitt føroyskt mentanarikon, og Bergur Rønne Moberg er eisini við í fyrireikingunum til at byggja eitt mentanarhús [...] fer at verða skrivað sum ein modernað føroyingasøga. Støði verður tikið í Williami Heinesen bæði sum mentanarbera og mentanarbrótara í mun til Føroyar, Danmark og Evropa. Lív og verk William Heinesens eru
Framløgur verða í Kongshøll, meðan tiltøk serliga ætlað skúlanæmingum frá miðdeild verða á Svalanum og í garasjum og tjøldum uttanfyri. Á Svalanum skipa stovnar fyri ymsum forvitnisligum við støði í gransking [...] varpa ljós á fjølbroytta fuglalívið í Føroyum við einari fuglaeyðkenniskapping. Sjúkrarøktarfrøðilesandi á Fróðskaparsetrinum fara millum annað at bjóða fólki á ferð inn í kroppin við VR brillum. Uttanfyri [...] fer at gera royndir qv ymsum slagi. Vísindavøkan er almenn og ókeypis. Úr blaðnum Vísindavøka, Sosialurin 13. september 2024
gransking, kunnu sendast til Granskingarráðið á gransking@gransking.fo ella í boðklivan á facebook. Úr blaðnum Vísindavøka, Sosialurin 13. september 2024
Í summar fingu vit loksins sett tøl og prosent á, hvussu nógv varð brúkt til gransking og menning í Føroyum í 2022: 1,5% av BTÚ. Hetta eru turru tølini. Samanborið við málið hjá Evroparáðnum, sum er 3 [...] 3 % av BTÚ, og íløguna hjá hinum londum í Evropa, so er føroyska íløgan munandi minni. Vit hoyra í løtuni økt tos um viknandi kappingarføri, um hall á fíggjarlógini, um fallandi burðartal, skeiklaða fó [...] sum skulu takast. Eitt týdningarmikið amboð, sum onnur lond brúka at menna samfeløg í kreppu, er at gera miðvísar íløgur í útbúgving og gransking. Endamálið er at menna vitanarsamfelagið, at gagnnýta vitanina
flestu londum í Europa – og undir strongum eftirlitið í Norra. Tað er óhugsandi, at hetta ikki verður tikið við í samlaðu metingina. Óhugsandi – 8 Í Runavík koma og fara altíð skip. Men í fjør eydnaðist [...] tons av toski í Barentshavinum... Tað er púra óhugsandi, at hetta endurtekur seg. Óhugsandi – 6 Tað hava í miðlunum verið fleiri søgur um útlendskar interessur í samtøkum, sum fáa kvoturnar í Barentshavinum [...] opið at greiða frá, hví hann ger, sum hann ger. Óhugsandi – 2 Í avtaluni, sum varð gjørd í fjør, fáa 29 russisk risaskip heimild at fiska í føroyskum sjógvi meginpartin av árinum. Níggjuogtjúgu. Tað er