Alivinnan er ein útflutningsvinna. Av tí samlaða føroyska vøruútflutninginum sum er áleið 12, 7 milliardir, so stendur laksa útflutningurin fyri 5,4 milliardum, sum er áleið 42 % av samlaða útflutninginum. Hetta [...] gera langsiktaðar ætlanir. Eigaramarkið fyri hvørt felag kann ikki fara upp um 50 % av samlaðu laksaloyvunum, og úrslitið av hesum er tískil, at vit í dag eiga 3 vælkonsolideraðar og sterkar fyritøkur í Føroyum [...] semja komin í lag millum samgonguflokkarnar og Sambandsflokkin um skattingina av alivinnuni við einari tvíliðaðari skipan við einum tøkugjaldi á 7,5 % og einum partafelagsskapi á 12 % (bert galdandi fyri
eitt tekin um eina dirvisleysa politiska skipan, sum sjálv máar støði undan teirri rættartrygd, hon skuldi vart. Men kortini heldur hann, at vit nógv at vera stolt av, tí hóast tað ber til at fáa fosturtøku [...] nógv lægri enn nakra aðrastaðni í norðurlondum. Talið á fosturtøkum í Føroyum er bara ein brotpartur av tí, tað er aðrastaðni. Og orsøkin er ikki bara, at vit hava ein strangari lóg, hevur hann ført fram
og týdningarmikið námsskeið ?workshop? um havumhvørvið kring Føroyar hildið í Havn við luttøku av nøkrum av teimum fremstu granskarunum í heiminum. Heitið er ?Workshop on Ecosystem Modelling of Faroese [...] námsskeiðinum er tí at finna út av, hvar man kann seta inn við meiri gransking fyri at skilja alt havumhvørvið betur, eitt nú hvussu streymur og vindur ávirka framleiðsluna av æti og fiski. Og her koma bæði [...] komplex skipan og hava vit brúk fyri at skilja hana betri. Tað vil so aftur geva okkum eitt amboð til at troyta hana skilabest og fyri eina nýggja vinnu sum oljuvinnuna vil eitt betri forstáilsi av samspælinum
uttan at taka ábyrgd av okkara viðurskiftum við umheimin. ”Spjað og valda”, er eitt kent fyribrigdi í heimssøguni. Og tað riggar hvørja ferð í Føroyum: Bæði samgonga og andstøða spjaðast av trýsti uttanífrá [...] tjóð í heiminum, og at byggja okkara egnu loysnir. Hetta snýr seg ikki um, at vit sjálvsagt eru partur av vesturheiminum. Hetta átti als ikki at snúð seg um Danmark og Føroyar. Hetta megna vit sjálv. Og vit [...] uttanífrá, og flokkar skulu vera loyalir móti einum øðrum parti og eini politiskari skipan, sum vit ikki sjálv hava valt. Vit gera nakað við tað Men sjálvandi ber tað til at gera nakað við tað. Vit mugu sjálvandi
rindaðu stórar upphæddir til skipanirnar, og at danski statskassin fær stórt avkast av lánum til bankarnar og fær yvirskotini av sølum. Og ikki minst, at danska stjórnin hevur alt innlit og avgerðarrætt um alt [...] Møller og danskar íleggjarar og fyritøkur sum heild, um ein av størstu bankunum í Danmark fór og øll mistu sínar pengar. Tó kundu summir av teimum smærru donsku bankunum avriggast og takast undir Finansiel [...] ongin ætlan ella greining av avleiðingum, áhugamálum og tørvi hjá føroyska fíggjarmarknaðinum og føroyska samfelagnum. Ístaðin vórðu bankapakkarnir bert brúktir partapolitiskt av serliga løgmanni og fíg
rindaðu stórar upphæddir til skipanirnar, og at danski statskassin fær stórt avkast av lánum til bankarnar og fær yvirskotini av sølum. Og ikki minst, at danska stjórnin hevur alt innlit og avgerðarrætt um alt [...] Møller og danskar íleggjarar og fyritøkur sum heild, um ein av størstu bankunum í Danmark fór og øll mistu sínar pengar. Tó kundu summir av teimum smærru donsku bankunum avriggast og takast undir Finansiel [...] ongin ætlan ella greining av avleiðingum, áhugamálum og tørvi hjá føroyska fíggjarmarknaðinum og føroyska samfelagnum. Ístaðin vórðu bankapakkarnir bert brúktir partapolitiskt av serliga løgmanni og fíg
lógararbeiðið einfaldari! Og hetta snýr seg um vitan, um framhaldslestur, um eina skipan, har vit helst skulu hava omanfyri 90% av ungdómi okkara ígjøgnum. Eitt so fátæksligt endamál kann bert geva eitt líka [...] og HF-lærara alment talaði at, at felagið púrt onki fekk at vita, og enn minni slapp at vera partur av arbeiðinum: Tað frættist, at tað verða uppgávur úr Danmark, tann føroyski ungdómurin skal sita við [...] uppgávur, so skilji eg betur, at tillagingar eru neyðugar. Tí tað verður Tina Nedergaard, ið skal gera av, hvat vit fáast við og hvussu. Hetta er ikki ókent fyri okkum, tí herfyri var Bertil Haarder farin
konti av landinum í eina nýggja KT-skipan og net-banka. Vit vóru í góðari tíð. Longu í 2003, aftur í 2005 og aftur í 2009 løgdu vit uppskotini fram. Alt áðrenn tað hendi. Men uppskotini vórðu feld av einum [...] avoldaða skipan, ið hevur kostað omanfyri 300 milliónir umframt mistar førleikar og møguleikar fyri KT-vinnu. Tragikomikkurin er enn størri: Landið nú skal gjalda fyri ein heilt nýggja skipan til TAKS [...] skulu altso betala eykarokning sum skattgjaldari fyri at sleppa at betala skatt av okkara løn og pengum, sum vórðu flutt av landinum. Síðani skulu vit gjalda eyka fyri ein brúka ein netbanka, sum er verri
borgarin sjálvur, sum raðfestir, alt eftir hvønn tørv hann hevur. Tað eru sera góðar royndir av hesi skipan, serligan í Noregi og Svøríki. Bústaður og stuðul eru skild frá hvørjum øðrum. Tað hevur verið [...] ikki bjóða okkara borgarum. Stór orka hevur verið brúkt at fyribyrgja, at fólk verða send av landinum, men av tí at vit ikki hava skúlatilboð, so hendir tað framvegis í dag, at fólk mugu flyta, ikki tí [...] størri ávirkan og hervið frælsi og sjálvsavgerðarrætt. Lóg um arbeiðsfremjandi tiltøk og uppfylging av sjúkradagpeningalógini, sum skal tryggja fólki tilknýti til arbeiðsmarknaðin. Lóg um Húsalánsgrunnin
har liðini missa helmingin av stigunum í vetrarsteðginum, verða til fyrimuns fyri Kyndil, í hvussu so er í hesum kappingarárinum. Ein kann siga, at tað við verandi skipan ger minni, at vit ikki eru í [...] í toppformi, nú farið verður undir fyrra helming av árinum, við tað at dystirnir í seinnu helvt telja meira, og við tað at eg rokni við at fleiri av oddaliðunum koma at taka stig frá hvørjum øðrum ígjøgnum [...] at hesin spurningur nú er avgreiddur, eins og teir allir eru samdir við leiðslu felagsins í valinum av venjara. Vit vita allir, hvat Sophus stendur fyri, og hóast hann ikki hevur vant nakað 1. deildarlið