SENS grunnur arbeiðir tí fyri at stuðla gransking, sum teir vóna fer at kunna endurnýggja likamið uttan nakra tíðaravmarking. Stóru vónirnar er slóðbrótandi gransking innan genterapi og stamkyknugransking [...] SENS grunninum, ið er ein altjóða samanseting av granskarum, aktivistum og filantropum, ið stuðlar gransking ið skal basa aldurstilgongdini - er tíðin komin til, at grundleggjandi endurskoða heilsu og aldurdóm [...] heiminum fyri, at vit í roynd og veru fara at kunna basa aldurstilgongdini í framtíðini, hevur í síni gransking víst á, at aldringin í roynd og veru er eitt slag av hjáárini av vanligum likamligum virksemi ígjøgnum
Føroyum. 1. Gransking Fyrsta stigið í talvuni er gransking. Endamálið við gransking er at kanna fyribrigdi og í síðsta enda at koma við uppskotum um betringar. Í vinnuligum samanhangi kann gransking brúkast [...] stovnar«. Skuldi man í Føroyum gjørt álvara av tílíkari gransking, so skuldi hetta sjálvsagt verið gjørt sum partur av Fróðskaparsetrinum. Gransking og útbúgving hoyra saman, og tað hevði givið tvey fyri [...] brúkast sum keldan til nýggjar vørur, tænastur og samstarvshættir. Gransking er oftast skipað á hægri háskúlum og verður fíggjað av tí almenna. 2. Íverkseting Lærdir háskúlar eru ikki gjørdir til at vinna pening
vit grein á Tinghelluni, sum greiddi nakað frá um hvat gransking í ílegum er. Hesa ferð verður nortið við royndir og myndlar í biotøkni Gransking í ílegum er hátøkni og hevur hon stóra ávirkan á granskingina [...] long tilgongd at fáa heilivág góðkendan. Tað týdningarmiklasta amboðið í náttúruvísindarligari gransking eru royndir (eksperimentir), her hava vit ofta í filmi sæð granskarar í royndarstovunum fáa fantastisk [...] verið ein staðfesting síðan 1907, tá Fletcher og Hopkins komu fram til hesa niðurstøðu. Men nýggj gransking, enntá donsk (Ole B. Nielsen et al 2001), vísir, at soleiðis er tað ikki. Mjólkarsýran er als ikki
avgera um vit fáa ein fisk eina flugu, ein virus ella ein bláhval – ella fólk. Alt sama skipan. Gransking av livandi verum, lívfrøði, er ofta arbeiðið at greina livandi margfeldi í sløg. Hetta er ofta [...] (mutasjónum), sum kunna vera orsøkin til arvaligur sjúkur. Føroyar hava møguleika fyri at koma upp í gransking á altjóða stigi. Innan ílegugransking, tí tað er yvirkomiligt at kanna føroyska samfelagið, sammett [...] nøktandi lóggávu (tryggjað av gjøgnumskygninum í smáum samfeløgum), sum setir fastar karmar fyri hesi gransking og tryggjar fólki, sum er við í kanningunum, at einki fer fram uttan teirra samtykki. FARGEN-SUMMIT
óneyðuga leingi burtur og fáa óneyðuga lítið av útbúgving grundaða føroyskar fortreytir og føroyska gransking. Løgmaður átti at tikið sær stundir at vitja okkara mongu innlendsku útbúgvingarstovnar. Tí hug [...] ivasemi at fyrstu sluppini.’ Vandamálið er, at teir í dag – eisini á tingi – hyggja við ivasemi at gransking sum fyribrygdi. Vit gróðurseta tíverri ongar nýggjar vinnur við tí hugburði, at framleiðsla bert [...] lesandi eru arbeiðsmegi og at útbúgving er vinna. Vit skriva: “Vit skulu skipa hægri útbúgving og gransking í Føroyum. Málið skal vera, at øll skulu kunna byrja og enda vanligar hægri útbúgvingar í Føroyum
um útbúgvingar og gransking eitt antin gera við hetta ella gera vit hatta kjak, og tað ger, at tann stóra myndin kámast. Men lat okkum siga, at vit semjast um, at útbúgving og gransking innan nógv øki skulu [...] sum hildu at vitanarpallurin er vegurin fram fyri Føroyar, og tað eru eisini nógv, ið halda at gransking er ein týdningarmikil partur í einum samfelagi. Alt hetta skal mennast í Føroyum, siga fólk, men [...] granska í føroyskum viðurskiftum enn vit sjálvi. Gaman í ”gløgt er gestsins eyga”, men at hava gransking og útbúgvingar í Føroyum vil ikki siga, at tað bert eru føroyingar, sum skulu vera við í hesum arbeiði
hent, at eitt ungt og spennandi ættarlið hevur verið umboðað á fleiri framsýningum. Kunning og gransking Savnið hevur verið virkið við umfatandi bókaútgáva, rundvísingum og fyrilestrum. Serligur dentur [...] eru sett at taka sær av hesum, og tað fyrsta skrivliga tilfarið komið. Málið er at fáa skipaða gransking í lag, við savninum sum natúrligum miðdepli. Arbeitt hevur verið við hesum, og vónandi er hetta [...] fæst meira rúmd til. Skráseting og útgáva, sum verður framd av savninum, eru skorður undir hesi gransking. Fígging og umstøður Nógv orka fer við at tryggja stovninum best møguligar fíggjarkarmar. Eftir
dinum, sum verður um málið fyrst í desember mánaði. Granskingin kann blóma Útbúgving, vitan og gransking eru lutir, sum fáa alt størri týdning í einum nýmótans samfelag, og sambært visión 2015 skulu Føroyar [...] kann hetta ítøkiliga geva okkum? - Fyrst og fremst, so skapar tað nakrar karmar fyri útbúgving og gransking, sum vit ikki hava áður. Føroyar kunnu við hesum gerast partur av einum stórum og sterkum grans [...] granskingarhøpi. Og kann hetta menna tann partin enn meira, er nógv vunnið, heldur hann. Tá talan er um gransking í ES-høpi, er talan ofta um millióna-upphæddir, sum kunnu fáast til vega í stuðuli, men landsst
stuðul til menning og gransking. Føroyska vinnulívið er ikki eins væl fyri sum vinnulívið í okkara grannalondum við viðvíkjandi atgongd til umhvørvi , har man fæst við menning og gransking, tí vit hava avmarkað [...] vera um samstarv. ? Vert er at hava í huga, at grannalond okkara seta nógv meira pening av til gransking og menning. Til dømis játtar Svøríki 3,5% av bruttotjóðarúrtøkuni til hetta økið. Føroyar og Grønland [...] Grønland játta bara 1%, so hetta er eitt gott høvi at økja um pengamøguleikarnar, sum eru til gransking og menning í Føroyum, sigur Kjartan Hoydal. Játtaðar verða í mesta lagi 500.000 krónur um árið í mesta
sannleikan og skúgvar alheims gransking á økinum til viks. Er hetta rætt av einum fakligum stovni, ið heldur burdi tikið gransking til sín heldur enn at vraka gransking? Vit kunnu tí endurtaka brotið [...] í 2020 og sum millum annað byggir á 74 keldur og 13 samrøður, verður tað við støði í altjóða gransking víst á, at ... tá arbeiðsvikan verður stytt verða effektiviseringar framdar, har tað er gjørligt