enn at taka upp eitt orðaskifti um, antin Føroyar skulu vera limur ella ikki. Finnið heldur út av hvussu samstarvið er skrúvað saman, hvussu kann tað ávirka Føroyar uppá gott og ilt. Eg haldi eisini, sigur [...] trupulleikar ella spurningur sær tú fyri tær, um Danmark góðkennir EU grundlógina, og Føroyar samtíðis eru uttan fyri EU men partur av danska ríkinum? -Stórt sæð síggi eg als ongar trupulleikar í hesum. Skipanin [...] Føroyar og EU Jan Müller jan@sosialurin.fo Allan fríggjadagin verður skipað fyri stórum EU-arbeiðsdegi í Norðurlandahúsinum. EU spurningurin hevur annars verið alt meira frammi í orðaskiftinum í Føroyum
er komin at greiða alment frá, hvussu illa fiskivinnufyrisitingin arbeiðir. Á heysti 2015 fingu Føroyar á fyrsta sinni í nýggjari tíð eina rímuliga góða botnfiskakvotu við Eysturgrønland. Kvotan á 950 [...] myndini. Føroysk línuskip fiska vanliga 12.000 tons um árið, herav verður bara helvtin fiskað við Føroyar. Hvør einasti nýggjur stertur telur við tann rætta vegin. Í nýggju avtaluni við Grønland er ásett [...] di fingu grønlensk uppisjóvarskip 8.000 tons av svartkjafti í Føroyum. Og nú er tað, at almennu Føroyar byrja at vísa sína (av)makt. Longu fyrst í árinum fingu grønlendsku uppisjóvarskipini síni loyvi
og hon skipar Føroyar eftir nútíðar tørvi við fólkaræði, rættindum og skyldum. Stjórnarskipanin broytir ikki stjónarrættarligu sáttmálar og avtalur, sum eru settar í gildið fyri Føroyar, men staðfestur [...] frælsis ella sambands samgonga. Vit vita at tað verða gjørdir semjur/neyðsemjur í politikki. Tað er ein partur av spælinum, tá samgonga verður skipað, við núverandi politiska landslagi, sum vit hava í Føroyum [...] hava fullan rætt at siga hesar upp og taka við málsræðinum. Eingin lóg kann verða sett í gildi fyri Føroyar uttan løgtingsins samtykt.” Lat okkum fáa hetta uppskot út til fólkaatkvøðu. Hetta verður ikki ein
í blund; síðan eg elski at ferðast á sjó til mína síðstu stund.” Havið er partur av okkara landi, havborgini fríðu, sum Føroyar eisini verða kallaðar. Men so broytist tónin í yrkingini, tá havið eisini [...] í fiskivinnu, oljuvinnu ella aðrari vinnu. Føroyar fara altíð at hava havið sum sín nærmasta granna. Tað er sum Janus Djurhuus, skald, yrkti á sinni: “Føroyar, mítt land,
o, havborgin fríða!
Teg vil eg [...] havið enn er tað sama. Havið skulu vit virða, og havinum skulu vit ansa eftir! Enn tekur havið kring Føroyar fólk frá okkum. Føroyingar eins væl og útlendingar. Nú vit skriva allahalgannadag 2014, kunnu vit
í okkara landi? Ella er hon ein náttúrlig og neyðug fíggjarlig umfordeiling í ríkinum, sum Føroyar eru partur av? Hvønn týdning hevur hon fyri almenna húsarhaldið? Spurningarnir eru áleikandi í almenna [...] Hvítubók, so minnist tú helst eisini víðgongdu arbeiðssetningarnar. Ein ráðandi og løgin fatan var, at Føroyar skulu skerja og minka seg til búskaparvøkstur. Brúk var tó fyri startkapitali til "skipaðu loysingina" [...] - - - Myta Ríkisveitingin er gjald, sum Danmark rindar, fyri at hava valdið í Føroyum Veruleiki: Føroyar gera av, um vit eru við í ríkinum ella ikki. Ríkisveitingin er fíggjarlig umfordeiling í okkara ríki
gerast betri til at fortelja øðrum, hví Føroyar er eitt gott land at ferðast í. - Vit eru alt ov lítillátin og tora ov illa at fortelja ferðafólki, um hvussu góðar Føroyar eru. Vit eru rímiliga vælfungerandi [...] ini eru vitandi um aðrar gjaldshættir. Føroyingar skulu reypa Theresa T. Kreutzmann vísir á, at Føroyar hava tað, sum skal til fyri at verða eitt frálíkt ferðamannaland, men at tað áhaldandi eru viðurskifti [...] ávísu ferðafólkabólkarnar, sigur Theresa T. Kreutzmann. - Summi ferðafólk vita ótrúliga nógv um Føroyar, meðan onnur als onga vitan hava, men tey hava øll á ein ella annan hátt brúk fyri vegleiðing, greiðir
sjálvum, hvalirnar sjálvar, ímóti harðrendu atferðini hjá menniskjum. The bad guys Í altjóða høpi hava Føroyar rættuliga fingið bad guy status saman við eitt nú Japan og Noreg, sum hava fingið nógva umrøðu. [...] sjálvum. Her kunnu teir gera sær dælt av útbreiddu uppfatanini av, at djóravernd og vælferð eru partur av at vera modernaður og upplýstur. Vit eru øll fyri djóravælferð í dag. Eingin vil setast í samband [...] grindadráp sum djórapínsla og vantandi atliti fyri djóravælferð, hevur tað eisini eydnast teimum at lýsa Føroyar og aðrar hvalaveiðutjóðir sum ómentaðar og ómodernaðar í altjóða miðlum. Sambært teimum gamaldags
spennandi at komi til Føroyar, og tá eg sá lýsingina eftir presti í Fuglafirði, so helt eg tað ljóðaði sum eitt framúr stað at seta seg niður. Hvussu kom tú í samband við Føroyar á fyrsta sinni? Eg gekk [...] komi út um Danmark á háskúla, og so endaði eg á Háskúlanum í Havn. Hvat hava Føroyar at siga fyri teg? Við tíðini eru Føroyar vorðnar eitt stað, har sum eg havi nógvar vinir. Gjøgnum øll árini í kórinum [...] lívsgrundarlag. Eg kann ikki siga, at trúgvin fyllir so og so nógv, tí hon er ein grundleggjandi partur av lívinum. Tað merkir so sjálvandi ikki, at eg ikki hugsi um annað, men trúgvin er mítt lívsgrundarlag
og hevur serstakt pláss í hjørtunum á øllum føroyingum. Føroyar eru eitt av heimsins elstu fólkaræðiligu londum og Ólavsøkan er livandi partur av okkara fólkaræðiligu stýrisskipan. Tá forfedrar okkara [...] Henda skipan gjørdi tað eisini lættari hjá fremmandum valdi at leggja Føroyar undir seg, og endin gjørdist, sum øll vita, at Føroyar komu undir norskt kongsvald sum eitt sovnevnt norskt skattland. Nýggi [...] gjørdar, hjúnarbond avtalað eins og keypstevna var hildin og ítróttaleikir framdir. Frístaturin Føroyar hevði einki kongsvald og tí var einki yvirvald til at fremja dómar tingsins. Hvør ætt sær noyddist
i, sambandstingmanninum Marius Dam, sum við útvarpið í vikuskiftinum rør framundir, at málið um Føroyar sum eitt valdømi skal kannast fyrst ella sum tingformaðurin skilur hann – forhálast, soleiðis at [...] kemur so tvørt fyri í samgonguni, er tú so ikki við til at seta ein kíla inn í eina samgongu tú er partur av? -Tað er júst ætlanin, at hetta skal ikki vera eitt samgongumál. Tað skal vera eitt mál fyri tingið [...] loysa. Henda samgongan hevur loyst góð mál, eitt nú hava vit ruddað upp í viðurskiftunum millum Føroyar og Danmark. Vit hava eisini fingið gjørt nógv gott í samfelagnum. Men tað eru nógv stórmál fyri framman