sum í "Bellu Katrinu". Og tíðin fer skjótt frá tíðarmyndum. - Føroyingar eru ógvuliga tilvitaðir um okkara søgu og samleika, og tað hevur ein heilt serligan týdning fyri okkum. Søgan hevur størri týdning [...] somu bakgrund sum eg. Vit vildu ikki finna okkum í, at fyri tað um vit vóru fødd á einum stað var okkara mál ikki nóg gott. Tí var tað eisini eitt slag av uppreistri og treiskni, at vit kortini fóru at [...] við danskarahatur at gera. Danir førdu seg fram sum um bert teir vistu, hvat var best fyri okkum. Okkara liviháttur, matmentan, máti at stuttleika okkum uppá, føroyski dansurin og annað vóru ógvuliga primitiv
fyrimynd í íslendskum, meira enn natúrligt er, hevur verið roynt at gróðurseta av nýggjum í okkara máli. Ivaleyst okkara torførasta mállærufyribrigdi er ir- ella ur-endingar. Vit lærdu fyrr ta reglu, at veiktbend [...] ???????????? Í hesari drúgvu framhaldsgrein má nú vera komið fram til at vísa á nøkur vandamál í okkara skriftmáli og royna at geva eitt íkast til eitt ynskiligt orðaskifti, ið kann føra til bata. Her [...] Men tað krevur nú heldur ikki tað høga akademiska bakstøði at fáa eyga á ørkymlandi fyribrigdir í okkara rættskriving. Lat okkum leggja fyri við at taka fram dømir um villingarsom viðurskiftir, har somu
hesum sambandi havi eg, hugsandi um, hvussu viðurskiftini tá, sum frá leið, fóru at taka seg upp í okkara samfelag, hug til at endurgeva stubba úr tí, sum Andras Sámalsson skrivaði í eftirfylgjandi Føri [...] at latast í - skoyttur og broyttur - er bæði góður og príðiligur. Vit hava lagt góðan vilja í verk okkara í tí hopi, at tað skuldi gera góðan enda á stríðinum, ið var, og at adlir Føringar í framtíðini í [...] eru heiti. þá þróast máttr ok mentun er teiti. Bundin sé baðmr með stuðul ok bønd. Er tað nú so, at okkara afturskoðandi skrivingarlag veruliga letur okkum føroyingum upp fyri tí fornnorrøna, skuldi umseting
vera við okkara skriftmáli, at fólk hava viljað hildið seg til leikafuglin, næstan líka so bæriligur í útsjónd sum íslendska fyrimyndin, í staðin fyri at halda seg til ektaðu mammuna, okkara føroyska mál [...] virðing fyri okkara máli og viðurskiftum vildu leggja Hammershaimb, ungur á aldri, lag á, hvussu tað mikla mentanartilfar av mannamunnni, sum hann hevði savnað, átti at verða fest á blað. Okkara skriftmál [...] er ongin ivi um, at aðalorsøkin til trupulleikan er skriftmálið sjálvt. Tað hevur alt ov lítið við okkara móðurmál at gera. Ofta er mær runnið í huga dømið, vit í sínari tíð hoyrdu um í sálarfrøði, at um
bókasavn í Havn, lósu seg hugtiknir inn sagaheimin og tað fornnorrøna, sum einaferð eisini hevði verið okkara mál. Hesir menn ynsktu enn ítøkiligari stavsetingarlig stig aftur móti "frummálinum" og gjørdu eisini [...] hansara handriti "Quäabók um fodna Manna Rojsnir frå fisti Findartui. Irt i Fèreiun o goimt i Huanum ät okkara Døvum" kunnu vit sum dømi taka trý ørindir úr "Jákupi á Møn": Ligja hèr o doigja úti, tä må ikkji [...] at nýta egið mál í øllum viðurskiftum, var politiski meirilutahugburðurin tó so niðurgerandi fyri okkara fólk og mál, at bæði tann ungi Hammershaimb og vinmaður hansara Svend Grundtvig (1824-83) inniliga
bøkur verða lisnar í Íslandi? Hvussu nógv lættir okkara íslendskaða stavseting um hjá dønum til at lesa føroyskt? At ósamsvarið millum okkara talaða og okkara skrivaða mál júst er ørkymlandi fyri útlendingar [...] lesa so mangan stavin, sum ikki longur er hevur ljóðliga heimild í okkara máli. Vit kunnu taka onkur hissini dømir og leggja fyri við okkara tjóðar- og tjóðskaparheitum. Lesa vit í Føringatíðindi, sum var [...] føriskt. Men við Fuglaframa (alt gott annars um hann at siga)) varð lagt á annan bógv. Nú skuldi land okkara eita Før-oy-ar (svarandi til Færeyjar? - um oyggjamerkið endiliga skuldi á, mátti Føroyggjar svarandi
Kortini kann tað tykjast heldur rangvørt at arbeiða við at gera eina føroyska grundlóg, samstundis sum okkara stýrisskipanarlóg ikki virkar á nøktandi hátt. Føroyingurin hevur ilt við at skilja, at ein grundlóg [...] endurskapa eitt heim frá hesum tíðarskeiði hevur ikki verið heilt lætt. Ein meinbogi undir arbeiði okkara hevur veirð, at savnið als ikki átti nøktandi lutir, innbúgv, ið kundu lýsa nevnda tíðarskeið. Tí [...] føroyskum mati. Hetta fer kanska at hava serligan áhuga hjá útlendingum. Tær heimildir, sum vit byggja okkara vitan um fortíðina á - verið tær seg søguligar ella fornfrøðiligar - loyva okkum bert at síggja glottar
nýggj vinarbond. - Eg vóni, at hesin dagurin fer at eydnast væl fyri okkum øll ? og ikki minst fyri okkara gestir, ið hava leitað sær í Kalsoynna í dag. At enda segði Signhild Joensen seg vóna, at Útoygg
at vera anti-amerikanskur, tá hugsað verður um, at ein stórur partur av amerikansku fjøldini er okkara egna fólk, eftirkomarar av fyrstu niðursetumonnunum, komin úr Evropu, ein heilt stór-ur partur úr [...] skitna, ið partarnir hvør sær funnu fram, bleiv sent út um allan heim, og síðani var tað upp til okkara at sálda frá, og tað var ikki altíð so lætt, heldur ikki fyri teg, sum eg skilji. Triðja brotið kallar [...] vera persónliga kristin, veit eg ikki. Sjálvur eri eg kristin persónliga, kona mín er kristin, børn okkara verða uppald sum kristin, og vit búgva í einum kristnum heimi og kristnum landi, so hvat tú vilt
Hvar er hin tiltikni sterki »ryggur« okkara? Skeivur hugburður Tá danskir politikarar síggja henda hugburðin, so er tað ikki undranarvert, at teir hava lítla virðing fyri okkum føroyingum. Hetta vístu [...] aður, ið mátti taka skoluna. So tað tykist, sum um politiski liturin er týdningarleysur, men við okkara undirbrotliga atburði mótvegis dønum má hetta gerast úrslitið. Í heyst verður tað helst soleiðis [...] avgerandi sigur, og fer eitt slíkt úrslit at seta okkum í eitt sera ørkymlandi ljós mótvegis grannum okkara og altjóða samfelagnum í síni heild. Hvat vilja hasir føroyingarnir, verður spurt, og tað av røttum