velja hvør sínar tríggjar limir í nevndina, meðan landsstýrismaðurin í arbeiðsmarknaðarmálum velur formannin ? eins og í Ráfiskagrunninum á sinni. Hann heldur tað eisini vera hugvekjandi, at fólk eru tvungin [...] fáa 70% av eini arbeiðsmannaløn í 798 dagar. - Løgtingið hevur eisini gjørt av, at kostnaðurin av hesi inntøkutrygging skal fíggjast við einum serskatti, sum verður útskrivaður av pørtunum á arbeiðsmarknaðinum
arbeiðsmarknaðinum. Sjálvsagt kunnu hesi tøl endurskoðast, alt eftir, hvussu búskaparliga gongdin og arbeiðsmarknaðarstøðan í landinum broytist. Partarnir á arbeiðsmarknaðinum eru avgjørt ikki áhugaðir í at leggja [...] neyðugar Broytingar skulu gerast í arbeiðsloysisskipanini, tað eru partarnir á arbeiðsmarknaðinum á einum máli um. Í undanfarnum tingsetum eru lógaruppskot, sum hava lagt upp til broytingar við ALS skipanini [...] sannroynd, at ALS-gjaldið er ikki ein skattur, men eitt arbeiðsmarknaðargjald. ALS hevur virkað undir hesi sannroynd øll 16 árini, hóast tað stundum hevur verið stórur ágangur á at fáa skipanina á fíggjarlógina
krepputiltak ikki var framt í stundini. Tað eru mangar familjur, sum eru hart raktar av broytingunum. Hann sigur, at ALS hevur bara tríggjar uppgávur at røkja, tær eru; - at veita arbeiðsleysum stuðul - at bøta [...] politikarar, umsiting, fakfeløg og onnur hava holla vitan um ALS og tær treytir fólk eru arbeiðsleys undir. - Somuleiðis eiga hesi viðurskifti verða tikin upp til kjak ímillum tey, sum varða av og ávirkast [...] halda, at skipanin hjálpir nógvum fólki, sum eru komin í eina harmiliga støðu. Eitt nú ivast hann ikki í, at ALS eigur sín týðandi leiklut í, at ikki fleiri fólk eru flutt av landinum undan arbeiðsloysi og
væl minni. ??Vinnumálaráðið má saman við stýrinum fyri ALS broyta útrokningargrundarlagið fyri hesi fólk í eitt tíðarskeið.?Vit kunnu ikki liva við, at ein so stórur partur av føroya fólki livur á hun [...] rgrundarlagið í § 15 verður broytt soleiðis at hesi fólkini fáa eitt virðiligt útgjald, sum sømur seg fyri eitt framkomi samfelag.?Minnist til! Hetta eru fólkini ið arbeiða í útflutningsvinnuni. Vinnuni
gjaldið er skattur ella ikki, eru nevndin í ALS og landsstýrið ongan veg komin, og alt er steðgað upp í tekniskari trætu. Grundin undir hesum sýnist at vera, at kreftir eru frammi, sum vilja hava tryggingina [...] at gera skipanina meira rættvísa. Tí meti eg hesi støðugu álopini á ALS vera til stóran skaða fyri tey, sum skulu fáa stuðul úr skipanini. At mæla til at fólk tekna sínar egnu arbeiðsloysis tryggingar kann [...] vóru í somu støðu sum áðrenn ALS. Tað vil siga at fólk aftur vóru uttan trygging móti arbeiðsloysi, og tí máttu beinleiðis undir Almannaskipanina og har eru heilt onnur krøv galdandi. Tí vil eg mæla tí skilagóða
skipanina verður tikin upp. Her er talan um eitt sosialt og vinnupolitiskt mál. Tað er ikki løgið, sjómenn eru misnøgdir við ALS. Teir skulu gjalda til skipanina, men fáa einki úr henni. Sum skipanin virkar í dag [...] nú, og reiðaríini hava, við fáum undantøkum, trupult við at fáa nóg mikið av fólki til skipini. Tað eru sjálvsagt nógvar ymiskar orsøkir til henda trupulleika. Ein orsøkin er, at sjófólk í ávísum førum ikki [...] vera rætt, so hava fiskimenn hinvegin ávísar skattligar fyrimunir og eitt nú telefonfrádrátt, men hesi viðurskifti uppvega als ikki teir vansar, ið fiskimaðurin annars hevur í sínum arbeiði umborð. Tað
sett okkum fyri, at á hesi rundferðini skulu vit hitta so nógvar arbeiðsgevarar sum gjørligt. - Endmálið við tí er at vita, hvørji útlit eru fyri, at teir fara at seta fleiri fólk og, hvørjar førleikar [...] útbúgving, men eru tað skeið, sum krevjast, er støðan ein onnur. Hann nevnir í hesum sambandi, at ein kanning, ALS hevur gjørt, vísir, at nógvir arbeiðsgevarar eru sinnaðir at seta fólk. Men reyði tráðurin [...] 000 fólkunum, sum eru arbeiðsleys. Magni á Deild Olsen sigur, at hetta er ein rundferð, sum byrjar tann 6. ella 7. januar og sum varar í fleiri vikur. Tá ið stovnar í Havn vilja hitta fólk kring landið, er
muninum ímillum tey, sum eru arbeiðsleys ella í fiskavirkisskipanini, og tey, sum nú koma undir covid-19 skipanina í ALS. Fólk, ið eru send heim í sambandi við koronakreppuna og eru komin undir serskipanina [...] vikuna og roknað út frá miðal inntøku seinastu 12 mánaðirnar. Eru frídagar og halgidagar, sum tað vera fleiri av komandi tíðina, so verða hesi trekt 8 tímar hvønn dag, eins og frítíðarløn verður mótroknað [...] flokkarnar á tingi, at viðgera, hvussu hesir skeivleikar kunnu rættast, so fólk uttan arbeiði verða javnsett við tey, sum nú eru fyribils send til hús vegna korornastøðuna. Útgjaldið skal vera á einum nøktandi
uppskot til samsvarandi broytingar í ALS-lógini at leggja fyri Løgtingið. Týdningarmestu broytingarnar eru, at arbeiðsloysisstuðulin sum heild hækkar, og at ein skipan nú verður gjørd fyri fiskimenn, tá skip [...] Arbeiðsloysisskipanini at leggja fyri Løgtingið hesa tingsetuna. Arbeiðsloysisskipanin tók undir við hesi áheitan og boðaði landsstýrismanninum frá, at farið varð undir at endurskoða ALS-skipanina, og eitt [...] Arbeiðsloysisskipanina. Hetta arbeiðið er nú liðugt, og álit er handað landsstýrismanninum. Í høvuðsheitum eru broytingarnar hesar: Úr álitinum frá 2005, sum av ymsum orsøkum ongantíð kom fyri Tingið, mælir stýrið
á 1500 fólk, sum hava verið inni í ALS skipanini styttri ella longri tíðarskeið síðani 2008 og fólk, sum framvegis eru í ALS skipanini, at svara spurningum. Beint undir helvtina, umleið 700 fólk svaraðu [...] talan er um hvørji sannlíkindi fólk halda seg hava fyri at koma í starv aftur. Hesin bólkur er serliga eldri fólk, í aldursbólkunum 50-59 ár og 60-75 ár, sum í stóran mun eru búsitandi uttanfyri miðstaðarøkið [...] Inngangur Hví eru tey arbeiðsleys? Hvar starvaðust tey, áðrenn tey komu upp í ALS skipanina? Og hvussu leingi hava tey verið í ALS? Hesir eru bert nakrir av spurningunum, ið verða viðgjørdir og greinaðir