Corazon Aquino, yrrverandi forseti í Filipsoyggjunum, er deyð, og myndugleikarnir hava lýst landasorg í 10 dagar. Aquino, sum var 76 ára gomul, doyði av krabbameini, sum hon fekk fyri umleið einum ári síðani [...] einaræðisharran Ferdinand Marcos frá. Fleiri ferðir varð roynt at beina fyri henni, og í 1992 gjørdi hon av at taka seg burtur úr politikki. Corazon Aquino var gift við andstøðupolitikaranum Benigno Aquino,

barnalækni, fyrilestur um sjúkuna CTD í Miðlahúsinum. Hon var fyrsti læknin í Føroyum, sum fann eitt samband millum brádligan deyða hjá børnum og ungum í Føroyum og sjúkuna CTD. Ulrike Steuerwald sigur við [...] mun er ætlaður teimum, sum onkusvegna eru rakt av sjúkuni. Hon fer at greiða frá um carnitine, carnetine transporter og um carnetine transporter defekt (CTD). Eisini verður tosað um serstøðuna í Føroyum

fólkasløg eru berarar av sjúkuni CTD, Carnetine Transporter Defect. Hetta er gamla søgan um inngiftan og fjarðskotna oyggjalandið. Sambært serfrøðingum er ein av hvørjum 18 føroyingum er berari av sjúkuni, meðan [...] meðan ein av hvørjum 1.300 longu hava sjúkuna. Til samanberingar er títtleikin í USA ein av hvørjum 100.000 og í Japan ein av hvørjum 40.000. Fáa tveir berarar barn, eru 25 prosent sannlíkindini fyri, at [...] at barnið fær deyðiligu sjúkuna CTD, sum eisini er undir illgruna fyri at vera orsøk til fleiri tilburðir av vøggudeyða. CTD, ella Carnitine Transporter Defekt, hevur við sær, at fólk uttan nakra ávaring

1986 enn eru somikið væl varðveittar, at til ber at kanna fyri CTD. Sostatt fevnir hetta ikki um teir føroyingar, sum eru føddir uttanlands av føroyskum foreldrum ella um føroyingar føddir fyri 1986. Eisini [...] føddir fyri 1986 kunnu verða kannaðir, um teir eru nær í slekt við sjúklingar ella fólk, sum eru deyð av sjúkuni. Sæð frá einum fíggjarligum sjónarhorni mælir danska heilsustýrið ikki til, at allir føroyingar [...] í aðrari trúgv, og gera kanningar av teimum, sum tey ikki hava játtað upprunaliga. Í staðin ímyndar hon sær, at allir føroyingar fáa tilboð um at kanna innihaldið av carnitine í blóðinum, og møguliga eisini

uppaftur fleiri eru berarar av. Roknað verður við, at tað liva millum 30 og 40 føroyingar við sjúkuni, harav bert umleið helvtin veit av tí. Uppgávan er tí at finna tey, sum ikki vita av tí, so tey kunnu koma [...] málið upp, tí læknarnir vórðu kimaðir niður av óttafullum fólkum, sum brádliga fingu illgruna um, at tey, ella onnur í familjuni, vóru sjúk ella berarar av CTD. Eisini høvdu greinarnar við sær, at summar [...] veggin hjá Facebookbólkinum ”Familjur við CTD í Føroyum”: ”Eg havi akkurát fingið staðfest sjúkuna, eg veit ik hvat mítt tal er.” Tveir dagar seinni doyði Margretha av sjúkuni, sum mynduleikarnir hava fyrireikað

hevur nú verið ávegis í einar 10 mánaðir. Sambært serfrøðingum er ein av hvørjum 18 føroyingum er berari av sjúkuni, meðan ein av hvørjum 1.300 longu hava sjúkuna. Hetta er millum 30 og 40 føroyingar. [...] veggin hjá Facebookbólkinum ?Familjur við CTD í Føroyum?: ?Eg havi akkurát fingið staðfest sjúkuna, eg veit ik hvat mítt tal er.? Tveir dagar seinni doyði hon av sjúkuni, sum mynduleikarnir hava fyrireikað [...] Dulda dreparasjúkan, CTD, livir enn sítt óhugnaliga lív millum føroyingar, og myndugleikarnir hava í skjótt eitt ár togast um, hvørt allir føroyingar skulu verða kannaðir. Fyri níggju mánaðum síðani gjørdi

kliniska ráðgeving og genetiska screening av øllum nýføðingum. Síðani tá er sett á stovn standard genetisk screening av 2 av teimum 7 arvaligu sjúkunum, ávikavist CTD og HCS. Er grundaður ivi um aðarar avvaligar [...] JENIS AV RANA Føroyingar rinda yvirprís Í munnligum fyrispurningi til Hans Paula Strøm, landsstýrismann í Heilsumálum, viðvíkjandi sjúkuni CTD hin 4. mai í ár, spyr Jenis av Rana, løgtingslimur fyri Miðflokkin [...] familjuni. Eisini er sett á stovn screening av nýføðingum í Føroyum fyri CTD, umfram 14 aðrar screeningar. Í munnliga fyrispurninginum spyr Jenis av Rana eisini, um tað er rætt, at føroyingar gjalda alt ov høgan

Seinasta árið er tað í fleirtalið, at CTD hevur dripið, og nú ætlar landsstýrismaðurin, at okkurt skal henda í málinum. - Áðrenn í gjár visti eg øgiliga lítið um hetta málið, men vit halda ein fund við [...] vísir á, at tað í løtuni eru tvey tilmæli, og á fundinum í komandi viku, skal finnast fram til, hvør av hesum leistum skal nýtast ella um báðir skulu verða nýttir. Danska loysnin Annað tilmælið er frá danska [...] in er bæði etiskur og løgfrøðiligur, tí spurningurin er, um tú kanst kanna fólk, uttan at tey vita av tí og hava givið samtykki til tess. Hóast vit vanliga fylgja heilsustýrinum, so er støðan hon, at upp

Lognberg spyr um sjúkuna CTD. Í viðmerkingunum skrivar Gerhard Lognberg, at CTD er ein arvalig sjúka, sum serliga hevur rakt Sandoynna meint, har fleiri fólk ung fólk eru deyð. Hann leggur afturat, at [...] landsstýrismann, at greiða Løgtinginum frá teimum ymisku tilmælunum, sum hann hevur fingið um sjúkuna CTD frá ávikavist Donskum og Føroyskum myndugleikum. Í ørðum lagi spyr hann, hvørji tiltøk landstyrismaðurin

CTD Í seinastuni hevur nóg verið frammi um lívshættisligu sjúkuna CTD, og hetta hevur havt við sær, at fleiri fólk hava vent sær til landslæknan og biðið um at verið kannað. Hetta fekk Høgn Debes Joensen [...] landslækna til at skriva til kommunulæknarnar og boðað frá, at teir eiga at taka sær av slíkum spurningum. Tey eiga fyrst av øllum at fara til egnan lækna, sum metir um, hvørt hesi fólk skulu kannast ella ikki [...] klinisku genetikararnar á Ríkissjúkrahúsinum viðvíkjandi leiðreglum um, hvørji folk eiga at kannast fyri CTD -og hvussu.