ODDAGREIN: Banki og grunnur undir lupp

Húsagangurin hjá Eik Banka hevði stóra á­virkan, og nógv fólk hava mist peng­ar. Ikki bara stórir í­leggj­ar­ar, men eisini vanlig fólk, sum av bank­a­num vórðu lokkað at kon­vert­era sín spari­pen­ing til skjótt vaks­andi partabrøv. Hesin pen­ingur er allur mistur.

Eik Banki lá á odda í »ís­lend­i­fi­s­er­ingi­ni«, sum gekk fyri seg fyri nøkr­um árum síðani. Einki var nóg mik­ið, og tí keypti bankin eis­ini ís­lendska bankan, sum fram um aðr­ar »ís­lend­i­fi­ser­aði« før­oyskt vinnu­lív við at ráð­geva til keyp av vinnu­tól­um fyri ør­andi upp­hædd­i­r, so­leið­is at hundr­að­tals mill­i­ónir vórðu dren­að­ar úr vinn­uni – í flestu førum skatta­frítt, sum er púra lógligt í okk­ara slagi av skattasam­fel­ag

– fyri sam­stund­is at skuld­ar­binda vinn­una tilsvarandi meira.
Men trøini vaksa ikki inn í himm­al­in. Í øllum førum ikki støðugt, og tí var gleðin í fleiri førum stokkut. Vit hava sæð glasiligar fyritøkur hýkja á knø­u­num, summar farnar um húsa­gangin, aðrar hava mist alt. Sjálv­andi kann bankin ikki last­ast fyri alt hetta, tí hetta er eisi­ni vánaligur handilsskapur og keyp­manss­kap­ur hjá teimum, sum rátt hava fyri borgum í hesum fyr­i­tøkum.

Men tað er av alstórum týdningi, at leik­lutu­r­in hjá Eik Banka og Eik Grunni verður endavendur. Sam­fel­ag­ið kann ikki liva við, at fleiri mill­i­ard­ir eru farnar fyri skeytið, ut­t­an at vita, um hetta er gjørt av kleyv­ar­skapi, grov­um kleyv­ar­skapi ella av býtt­heit ella beinleiðis ólógliga.

Her eiga vit at fáa alt fram á borð­ið. Ikki tí. Tapini eru so stór, at nevnd og stjórn ongan kjans hava at bøta tapini aftur, um so var, at ábyrgdin kann plaserast hjá teim­um. Men at vera nevndarlimur í ein­u­m banka, tað hevur sjálvandi eina á­byrgd við sær – tað er ikki bara at taka ímóti ovurstórum sam­sýn­ing­um. Tú skalt eisini liva upp til eina slíka ábrygd.

Sam­bært Skrá­set­i­ng Før­oya hev­ur kann­ing av við­ur­skift­u­num í grunn­in­um avd­úk­að um­støð­ur, sum kunnu sáa iva um, hvørt nevnd­in bert hevur virkað sam­bært lóg um vinn­u­rek­andi grunn­ar og á­huga­mál­u­num hjá grunninum, ella um ó­við­komandi fyrilit eisini eru tik­in. Víst verður á, at somu per­són­ar ganga aftur í nevndunum í Eik Grunni og Eik Banka, og at tað kann hava havt við sær ivasama dis­pos­i­ti­ón­ir um fíggj­ar­l­iga við­ur­skifti hjá bank­a­num fram um tey hjá grunn­inum.

Vit skulu læra av slíkum mis­tøk­um, og tað gera vit eisini við at plas­era á­byrgd­ina á rætta stað.