Í veruleikanum minnir kjakið fyri ella ímóti ríkisfelagskapinum ikki so lítið um kjakið fyri ella ímóti EU her niðri í Danmark, sum altíð tekur seg upp undan EU-valunum, uttan at eg vil samanlíkna hesi viðurskiftini annars, men argumentini eru ofta tey somu. Fullveldisfólkini vilja burtur úr ríkisfelagskapinum av kærleika til land og fólk, tí tey meina at stovnsetingin av einum føroyskum fullveldi er einasti mátin at varðveita og menna føroysku tjóðina. Sambandsfólkini vilja verða verandi í ríkisfelagsskapinum av kærleika til land og fólk, tí tey meina, at hetta er tryggasti mátin at varðveita góð lívskor á klettunum og menningarmøguleikar í Føroyum.
Soleiðis kunnu fólk halda so ymiskt um tað sama, meðan báðir partar í veruleikanum hava kærleikan til Føroyaland sum drívmegi aftanfyri - hóast partarnir helst vilja vera ósamdir við mær í hesum, tí tí trúgva tey jú ikki um hin partin. Og kortini. Henda sterka tjóðskaparkenslan knýtir jú føroyska fólkið saman - líkamikið hvussu ósamd vit eru innanhýsis - og ger okkum samstundis til eitt sameint fólk. Hóast vit kunnu vera nokkso ósamd, kunnu vit altíð savnast undir Merkinum og syngja okkara sorgblíðu sangir um elskaða móðurland okkara - øll við somu sannføring - í felagsskapi, við felags tjóðskaparkenslu, felags rót, felags søgu.
Tað er eisini hetta, sum ger okkum til eitt annað fólk enn danir. »Syd-danskere«, plaga danir at taka til um seg sjálvar, tá teir royna at vísa okkum, at teir síggja Føroyar sum ein líkaverdugan part av danska ríkinum, men sjálvir kundu føroyingar aldrin droymt um at brúkt eitt sovorðið heiti. Skuldu vit so kallað okkum »centrum-danskere« ella »midt-danskere«? Einki kundi ligið okkum meira fjart. Og tað er hetta, sum nógvir danir tykjast at hava so ilt við at skilja. Í øllum førum teir, sum ongantíð hava stigið sín fót á klettarnar - og tað eru jú teir flestu.
Tað er, sum um danir nærmast blíva smáfirtnir um, at (summir) føroyingar ikki síggja Føroyar sum ein part av danska ríkinum - hesum vælsignaða flata landi, sum danir jú elska eins høgt, sum vit elska Føroyaland. Danir fata tað, sum um vit ikki halda teir vera nóg góðar til okkum. Meðan føroyingarnir á sínari síðu eru smáfirtnir inn á danir, tí hví skulu teir forða fyri at føroyska tjóðin blívur altjóða viðurkend sum tjóð? Eru vit ikki nóg góð til at vera ein tjóð? Soleiðis hugsar hvør út frá sínum egna nalva.
Báðir partar kenna seg misskildar og traðkaðan á tærnar av hinum. Úrslitið er, at vit grava eina størri grøv millum okkara, enn neyðugt er. Og tað, sum alt veruliga snýr seg um, verður burturgloymt. Tað snýr seg slettis ikki um okkara viðurskifti við danir - um okkara ótakksemi og mótvilja mótvegis dønum, sum nógvir danir uppfata tað. Nei, eingin føroyingur ynskir at kvetta øll bond av millum føroyingar og danir, sum vit hava havt so nógv samskifti við tey 600 árini, ríkisfelagskapurin hevur verið til. Allarflestu føroyingar hava eitt tætt og gott samband við Danmark - fullveldisfólk og sambandsfólk hvørt um annað - tí vit hava næstan øll familju og/ella vinir í Danmark.
Men hetta sambandið ger okkum ikki til minni føroyingar - ella meir ein part av Danmark. Vit eru føroyingar, serstøk tjóð undir øllum umstøðum - og júst tí er ikki rættiligt pláss fyri í núverandi ríkisfelagskapsskipan, tí hon loyvir ikki viðurkenning av okkum sum tann tjóðin, vit jú eru langt inn í fólkasálina. Tað er hesum plássi, sum føroysku fólkatingslimirnir eiga at fara niður at berjast fyri. Tí so leingi sum føroyingar ikki verða viðurkendir av øðrum sum tann tjóðin, vit sjálvi kenna okkum sum, fer kollektiva skizofreniin at trívast í Føroyum og eljustríðið millum okkara innanhýsis at halda á.
