Jóannes Eidesgaard
Leitar tú inn á heimasíðuni hjá Tjóðveldisflokkinum, so finnur tú grein við heitinum "Nýskipan og sjálvstýrislógir gjørdar til bluff." Greinin er skrivað av professionella greinskrivaranum Høgna Hoydal og er dagfest 15. nov. 2000. Eg veit ikki, um hon telist millum úrvalsgreinirnar í nýggju bókini "Frælsi er ábyrgd," men eitt veit eg, og tað er, at sannleikin er eisini ein ábyrgd. Lygnin er ábyrgdaleys, meðan sannleikin er ábyrgdarfullur.
Í nevndu grein kemur greinskrivarin til ta niðurstøðu, at sjálvstýrislógin er tað reina bluff, tí tað hevur danska stjórnin sagt undir seinastu samráðingunum 26. okt. 2000. Hann sigur m. a., at tað er synd í teimum flokkum, sum hava bygt sín politikk á ríkisfelagsskapin. Um okkara uppskot um eina sjálvstýrislóg sigur Høgni Hoydal, at hon er ein luftkastella, veruleikafjart dreymatos, ynskidreymar, sum danska stjórnin hevur skotið niður sum sápubløðrur.
Hann endar nevndu grein við at endurgeva Sjúrða Skaale fyri at siga, at sjálvstýrislógin er "Fupp og svindil". Hesin sami er í dag pressutalsmaður hjá landsstýrinum.
Og ikki nóg mikið við hesi góðu grein, so trein Høgni Hoydal esini fram á sjónvarpsskuggan og feldi endaliga dómin yvir sjálvstýrislógina. Hon ber snøgt sagt ikki til, ljóðaði dómurin.
Sjálvandi sótu mong av okkara fólki og ivaleyst eisini onnur, sum vóru sera hugstoytt av hesum, sum varaløgmaður endutók bæði í skrift og í talu. Og uttan iva hava mong hugsað sum so, at tað er nú ikki ein og hvør, sum sigur hetta, so okkurt er ivaleyst um hetta. Og tað var júst endamálið hjá varaløgmanni. Sáa ivan, so var slottið vunnið.
Tískil tók eg stig til at seta forsætismálaráðharranum tveir skrivliga spurningar, sum hann svaraði skrivliga mánadagin. Men nú hava hvørki Høgni Hoydal ella fjølmiðlarnir sama áhuga í málinum longur, tí nú tænir svarið ikki endamálinum. Væl vitandi um, at hetta lætt kundi gerast úrslitið, so setti eg eisini ríkisumboðsmanninum somu spurningar, so vit kunnu fáa eitt orðaskifti á tingi um hesi viðurskifti.
Fyrri spurningur var, um sjálvstýrislógin kundi vera grundarlag undir ríkisrættarligu viðurskiftinum millum Føroyar og Danmark? Her svarar forsætismálaráðharrin m.a. soleiðis: "Jeg opfatter rigsfæl-lesskabet som et fællesskab mellem ligeværdige parter, mellem tre ligeværdige folk, det færøske, det grønlandske og det danske med klare rettigheder og pligter for alle." Víðari sigur danski forsætismálaráðharrin: "Efter regeringens opfattelse vil der være ganske store og konstruktive muligheder at udvide og forme et fremtidigt færøsk selvstyre på en ny og anderledes måde inden for rammerne af rigsfællesskabet. En sådan samlet ordning må bl.a. omfatte både lovgivningsmæssige, forvaltningsmæssige og økonomiske spørgsmål."
Seinni spurningurin var um heimildirnar hjá Løgtinginum? Her sigur forsætismálaráðharrin: "Selvstyre kan på samtlige de sagsområder, der overtages, få overladt den lovgivende og administrative kompetence. Endvidere vil nyordningen statsretligt kunne forankres i et princip om uigenkaldelighed - og dermed i et princip om selvstyret som øverste myndighed på de overtagne områder."
Júst hetta brotið er ein endalig uppgerð við gamla stríðsmálið um "delegatiónina". Løgtingið verður á henda hátt hægsti myndugleiki í øllum yvirtiknum málum, og hesa heimild kann eingin myndugleiki taka frá Løgtinginum.
Eg skuldi kanska eisini nevnt, at forsætismálaráðharrin sigur: "Det vil kunne meddeles alle FN´s medlemslande, at det nuværende hjemmestyre afløses af et nyt selvstyre."
Javnaðarfólk og øll onnur hava við hesum svari fingið greitt at vita, at tað, sum er ført fram um, at okkara sjálvstýrislóg er ein sápubløðra og tað, sum verri er, ikki er sannleikin. Sannleikan fingu vit svart upp á hvítt mánadagin, og hann er nóg mikið fyri okkum til at halda áfram í stríðnum fyri at fáa eina skilagóða loysn av ríkisrættarliga spurninginum.
Eg fari hóast hetta ikki sum onkur annar at krevja Høgna Hoydal eftir einari treytaleysari umbering fyri sínar skeivu útleggingar og ósonnu tulkingar, men nú jólafriðurin leggur seg um landið, fór einki av honum, at hann viðgekk sítt mistak.
Gleðilig jól.
