Jóannes Jacobsen Er marknaðurin Guð? "Marknaðurin er Guð" er ein av yvirskriftunum í umrøðuni Sosialurin hevði av nýggjastu frágreiðingini hjá Búskaparráðnum. Helst er henda yvirskriftin komin í greinina [...] at markn-aðurin er Guð, hvørki á linjunum ella millum linjurnar. Hetta er heilt einfalt so, tí eingin, sum situr í Búskaparráðnum, heldur, at marknaðurin er Guð. Fyri Búskaparráðið er ein marknaður bara [...] slíka ideologiska ella religiøsa uppfatan av búskaparligum viðurskiftum. Um so er, at hetta er orsøkin til yvirskriftina, er blaðmaðurin ikki einsamallur. Fleiri halda seg hava sæð vælpussaðar gloriur "millum

veruleikan í eyguni: Fiskavirking er her, og so mugu vit royna at fáa sum frægast burturúr. Hann heldur, at tað einasta, rætta at gera, er líka einfalt, sum tað er logiskt: ­ Og tað er, at nevndin í Framtaksgrunninum [...] virkið aftur. ­ Sjálvandi ber tað til at keypa, er prísurin rímiligur. ­ Men eg haldi, at trupulleikarnir koma ikki fyrrenn aftaná. ­ Tí táið virkið er keypt, skulu einar tríggjar miljónir æútvegast til [...] tí tað er als ongin haldgóð grund til at lata virkið aftur. ­ Vágafólk eiga tríggjar politikarar, og teir eru allir í samgongu. Ivan Johannesen er landsstýrismaður í vinnumálum, Jørgin Niclasen er formaður

rimmarfast frá Føroya landsstýri! Hvat er so at gera, hava vit nakað at selja ístaðin? Jú, tað hava vit heilt avgjørt! Hetta eigur at verða gjørt nú, áðrenn smyrlaætlanin er komin so langt, at ikki vendist [...] Hovsegg, er langt oman fyri tað, sum er forsvarligt. Hvussu verður støðan um eggina, tá kanska 30 til 70.000 tons skulu sama veg til nýggja Smyril? Koyrast skal eftir einum samferðslukervi, sum er ómetaliga [...] útflutningurin úr Vági er fleirfaldaður! Man hesin útflutningur ikki vera komin í eina fasta legu, áðrenn nakar nýggjur Smyril kemur at sigla? Hvat skulu vit tá gera við ein Smyril, sum er alt ov stórur til

eg heldur ikki veit heilt neyvt hvar Rituvík er. - Júmen so er tað so lætt. So tekur tú bara bussin úr Runavík, sigur røddin í rørinum yvirberandi, og so er tað uppá pláss. Í fagrasta veðri gongur leiðin [...] Men umborð á fyrsta bussinum fer ein tanki at níva eitt sindur. Hvat nú um eingin handil er í Æðuvík. So skulu turru fiskarnir í hvussu er vera ógvuliga nørandi, tí teir eru tað einasta etandi í ryggsekkinum [...] við suðuroyskari dialekt. - Hvat f... eru tit føroyingar? Bilførarin er líka ovfarin, sum eg eri tómur fyri orð. Ja, tað kann man gott siga, men eg dugi at tosa danskt, um tað er tað ger tað lættari. - Nei

mun til í fjør. Har er altíð ein perioda, har lítið er at gera, men vit merktu tað eyka væl í ár. Og eg haldi, at tað hevur verið so hjá øllum. Hetta fakið er nokkso tengt at hvat hendir í samfelagnum [...] minni fiskur, so hóast alt ikki er endaliga uppgjøt enn, so er stórur prosentmunur á 2003 og 2004. Prísirnir eru falnir fyri øll fiskasløg; tað er bert saltfiskurin, sum er nøkulunda stabilur. Fleiri orsøkir [...] húsinum og halda oftari konfirmatiónir úti, ístaðin fyri heima. At talið av gistingum er vaksið kemst av, at sesongin er longd munandi. Summargestirnir komu fyrr og fóru seinni í ár enn undanfarin ár, og

sum vit fáa úr USA, er eisini sera dýr, greiðir Elisabeth frá. Prísurin á glarlistini er tí lagaður eftir hesum umstøðunum. Óvæntað marknaðarføring Tá ein byrjar eitthvørt virksemi er avgerandi neyðugt at [...] einstøkum ovni. Nú er so ein ovnur komin aftrat. Ikki ein belastningur Uppi á Grind á Eiði halda verkstaðurin og framsýningin til, og er hann opin ávísar tíðir ella eftir avtalu. Tað er tó serliga um summarið [...] kastað seg yvir glarlistina. Hóast hon er farin um 70 ár, so tróta hugskotini ikki, sum hon ætlar sær at fara undir. - Hugskotini, tey koma meðan eg arbeiði. Ein er jú alla tíðina noydd at finna uppá okkurt

og hvørja úthurð í Føroyum, er millum annað tilskilað á síðu 5, at "tann politiska viðgerðin í Føroyum er tískil liðug?", og "tí er neyðugt, at fólk nágreiniliga vita, hvat hetta snýr seg um." Eisini verður [...] arbeiðsloysi". Hvat er tað so, ið fólk mugu vita nágreiniliga? Sjálvandi er eitt ótal av to-be-or-not-to-be-spurningum, sum føroyingar eiga at fáa greitt svar uppá, áðrenn tímaglasið er runnið. Higartil [...] %-part, er farin í blokk (í l988 og l993), er tað vorðið mongum greitt, at vælferðin hjá okkum føroy-ingum er treytað av, at blokkurin undir verandi umstøðum verður brúktur til tað, hann upprunaliga er ætlaður

um, at hetta er prísurin fyri at fara í song við Fólkaflokkinum. Tað er rætt, og vit ætla okkum heldur ikki at renna undan ábyrgd fyri, at nakað átti at verið gjørt við málið, men tað er nústaðni nú tey [...] skatting, so er tað enn eitt dømi um uttanumtos. Kjarnin í málinum er tann, at fiskirættindini eru ikki ogn hjá einstaklingum. Tá Anfinn Kallsberg so eisini fer at tosa um ognarskatt, so er tað jú púra [...] fyri at gera nakað ólógligt, tí tað er jú tann myndugleikin, sum umsitur hetta, ið skal meta um, hvørt tað er ólógligt ella ikki. Vit vita, at fiskivinnulóggávan er so mikið løgd upp í hendurnar á umsitingini

at ein orsøk til, at misnýtslan ikki er størri, er eisini tann at rúsevni eru rættiliga dýr í Føroyum. - Sjálvandi ávirkar tað nýtsluna, at prísurin í Føroyum er einar upp til 10 ferðir hægri enni Danmark [...] sum stórur saknur er í royndunum at basa rúsevnum í Føroyum, eru betri heimildir at lurta eftir telefonsamrøðum. Hetta er eitt ynski, sum er fleiri ára gamalt og sum eisini áður er umrøtt í Sosialinum [...] rúsevna-umhvørvinum. - Tað er hugstoytt at síggja, men veruleikin er altso tann, at tað legst støðugt til av ungum fólki í rúsevna-umhvørvinum, eisini blaðungum fólki. - Tað er ikki óvanligt at vit síggja

hava eitt skilagott skiftisavlop. Er marknaðarprísurin á ávísum fiskaslagi fiski høgur, kann prísurin fara upp. Er hann lágur, fer prísurin sjálvandi niður. Alternativið er, sum Fólkaflokkurin hevur skotið [...] ”. Veruleikin er tann øvugti. Tjóðveldi vil júst broyta ta ótryggu og tilvildarligu planbúskaparligu skipan, sum er galdandi í vinnuni í dag. Lat okkum tí hyggja at veruleikanum og hvat uppskotið hjá Tjóðveldi [...] . Og tað er tí, at eg havi sagt, at um vit vilja verja og fasthalda eina slíka skipan, so er talan um eina korrupta skipan. Tað merkir als ikki, at eg skíri vinnuna korrupta. Tvørturímóti er tað sera væl