Luksus og eitt stórt pengaforbrúk vil altíð elva til vanlukkur og tað er tað, ið vinnumálaráðharrin leggur upp til. Ruinin í Leynum, sum okkara politikarir vóru pápar til, tá Føroyar fóru á húsagang, sigst [...] skuldarbundnar, eisini tær í Vágum og Klaksvík og tað eru tær sum, uttan at kenna búskaparligu fylgjurnar, rópa harðast upp um at fáa undirsjóvartunlar. Tingmanningin í Vágum og Klaksvík, hava í langar tíðir [...] fyri, man eigur sítt hús og heim, men landið hevur sambands- og javnaðarflokkurin latið staðið opið fyri dønum at hagreitt, sum teimum lystir. Hava danir hug at selja Føroyar, líknandi sum 1917 tá danir
urenlige og superstiøse og altid fulde af klagemål, og dertil særdeles utaknemmelige folk, som blot vilde nyde og aldrig yde, og som hellere føjtede omkring som landstrygere og betlede hos bønder og præster [...] tankar um seg sjálvan og ikki víkir fyri hvørjum sum helst. Um útsjóndina stendur, at hann er »en gammel mand på over fyrretyve år og ganske lav og bred af vækst og med et rødt og håret og meget hæsligt vædderhoved [...] unum, og Balkenov fer niður við henni. Fútin fer við, so hann kann verja seg. Ímeðan ræður kommandanturin, og hann er ørari enn nakrantíð. Úrslitið er uppreistur, bál og deyði hjá bæði góðum og ringum
ferðast kring Føroyar og Ísland, tí sum sagt so selir hann í báðum londum. - Eg umboði fyritøkur í Føroyum og Íslandi, og tær fyritøkurnar eg selji fyri eru úr Danmark, Íslandi, Svøríki, Noregi og Finnlandi [...] var annars langt frá kaffi og salti, at Petur søluliga sleit sínar barnaskógvar. Hann fór í læru sum »ísinkremmari«, og sum hann sjálvur tekur til, so fór hann av gólvinum og allan vegin upp. Hetta við [...] nógv arbeiði. Einki kemur av sær sjálvum sigst, og tí er neyðugt at arbeiða sera hart fyri at halda fast í marknaðin, sigur hann. Sum nevnt situr hann á kaffiumboðum í Føroyum, og í grundini var mátin
sum áir av fjøllunum tustu og fullu í aldandi hav, so sjónir og vónir brustu og suffandi sukku í kav. Samanbera vit nú hesi bæði dømini um tvískygni, tann mentunarliga og tann politiska ambivalensin, [...] ikkarar. Teir fingu tvørturímóti mótstøðu frá honum, og viðhvørt eisini háð og spott. Hvaðani kemur ivin? Eg fari nú at royna at vísa á grundir og viðurskiftir, sum kunnu hava skapt skaldsins støðutakan [...] fyri meg og mín bólk, mín egna stremban eftir marglæti og valdi, flokspolitiskt sjálvsøkni og sjónarleysur taktikkur o. s. fr. - men aldrin allar oyggjarnar ella øll tjóðin. O.P. Effersøe og Danmark Vit
viðurskiftini millum Føroyar og Danmark ikki broytt, tí føroyska sjálvstýriskravið styrkist í hvørjum. Full semja er í dag um, at tjóðin er serstøk. At vit eiga okkara egna land og flagg. At okkara tjóðarmál [...] tjóðarmál er føroyskt. Og at ongin skal leggja seg út í føroysk viðurskifti. Tjóðarbyggingin farnu øldina hevur skapt hesa sjálvsøgdu semju millum føroyingar, og vegurin, sum Føroyar fara, er natúrligur. [...] gjørdist ikki alment undirvísingarmál fyrr enn beint fyri kríggið, og tá til skarpskeringar kom í 1946, gjørdist greitt fyri einum og hvørjum, hvør hevði maktina í landinum. So kom heimastýrislógin. Hóast
gið Føroyar og klædnafyritøkuna Guðrun&Guðrun. - Eg vil siga, at tað kom verulig ferð á, tá eg hitti Gvøðny Miriam Gunnarsson, sum er fotografur. Eg visti, at hon og maðurin, Janus, tóku myndir og høvdu [...] fyritøkuna Miriam & Janus Photography,og tá eg sá hana á G!, fór eg yvir til hennara og fortaldi, hvør eg var. Gvøðny segði, at hon hevði sæð meg í onkrari lýsing, og áðrenn eg visti av, høvdu vit gjørt [...] stórum hári og ymsum annarleiðis rekvisittum. - Tá plagi eg at fara upp klokkan seks og siti hjá hárfríðkara í eini fýra til seks tímar. Tá vit tóku Agnas myndina, fekk eg 32 hárekstensions í, og tá minnist
skaldsins lívi og virki. Í øðrum lagi kann ein spyrja, hvat er eftir av tí heimi, sum Janus livdi og virkaði í, og í hvønn mun hann er broyttur. Er nakað samband millum Janusar lív og virki og heimin - fatandi [...] hugmyndin ein samanrenning av tí besta og upprunaligasta í føroyskari mentan - fyrst og fremst málinum og tí bæði strangliga stýrda og dionýsiskt skapandi føroyska dansinum - og einum modernaðum mentunarhugtaki [...] hjá smáum tjóðum, tað søguliga og mentunarliga sambandið millum Danmark og Føroyar, Europa sum mentunarligt hugtak, sambandið millum talumál og bókmentaligan málnorm, menniskjanslig heimkensla, menniskjans
her. Okkara ungu, sum í løtuni byggja okkara land upp og skapa og tryggja okkum framtíðina. Vit vita, at tá tað fyrr nærum bara vóru vinnukarmar og vinnumøguleikar, ið avgjørdu, hvar fólk valdu at seta [...] er tað í dag í stóran mun vitanarvinna og mentan. Vit síggja eisini í kanningum, at ungdómurin í útlegd treytar sær at búgva í høvuðsstaðnum, um og tá hann kemur heimaftur. Tí kappast vit í okkara planlegging [...] nøkur togan um pengar millum høvuðsstaðin og restina av landinum. Teir síggja ein fyrimun í at lata høvuðsstaðin vaksa og samstundis byggja infrastrukturin út og stuðla smáu vakstrarøkjunum. Tað gevur tí
her. Okkara ungu, sum í løtuni byggja okkara land upp og skapa og tryggja okkum framtíðina. Vit vita, at tá tað fyrr nærum bara vóru vinnukarmar og vinnumøguleikar, ið avgjørdu, hvar fólk valdu at seta [...] er tað í dag í stóran mun vitanarvinna og mentan. Vit síggja eisini í kanningum, at ungdómurin í útlegd treytar sær at búgva í høvuðsstaðnum, um og tá hann kemur heimaftur. Tí kappast vit í okkara planlegging [...] nøkur togan um pengar millum høvuðsstaðin og restina av landinum. Teir síggja ein fyrimun í at lata høvuðsstaðin vaksa og samstundis byggja infrastrukturin út og stuðla smáu vakstrarøkjunum. Tað gevur tí
har høvdingar og bøndur ráddu, og har kvinnur, trælir og fátæk høvdu avmarkað frælsi og at kalla onga ávirkan. Men 300 ár seinni var eisini tað frælsi og sjálvbjargni, sum høvdingar og bøndur høvdu havt [...] apur og mál ikki eru eitt reint, serføroyskt andsvar, men grógva dialektiskt úr tí útlendska trýstinum. Føringar fingu kvæðini og dansin úr Noregi og - lutvís og umvegis - úr Europa, Onglandi og Fraklandi [...] frammarlaga - og, serstakliga, við tey mál, sum leika á beint nú, og sum eru av politiskum, ríkisrættarligum, búskaparligum og sosialum slag. Tjóðir í Atlantshavi Fara vit aftur til miðjuna á 13. øld, og hyggja