alt annað enn hugaligt at hoyra um, at tingmenn sum rokna seg at hoyra til útjaðararnar í Føroyum, hava tikið seg saman um at broyta støðuna sum smáplássini eru komin í. Fyrst er at spyrja, hvørjar eru [...] Gjaldstovuni fer suður til Vágs. Ella fyri Sandsbygd um nakað av Almannastovuni fer vestur í Vágar. Jú, onkur klókur skalli, hevur funnið útav, at fyri at tólma fólkaflytingini av teim smáu plássunum til [...] høgt uppí, hendan spurning, so høgt at fullveldismálið er við at fara í gloymskuna. Um so hevði verið, so eru vit fleiri mótstøðufólk av fullveldinum sum heldur hava hug at hella útjaðaravegin. Palli Dalsgaard
hevur talað og talar um at møguleikarnir at búgva í útjaðaraøkjunum skulu bøtast, soleiðis at fjarstøðan skal ikki forða búseting. Tað skal vera ein javnari ferðakostnaður, soleiðis at tann stóri munurin jú [...] nú. Javnaðarflokkurin miðar eisini ímóti at jørðin, sum er avgerandi fyri at fólk vilja búleikast í útjaðaranum, fylgir bygdini. Hann heldur tað vera skeivt, at peningasterkir menn í miðstaðarøkinum liggja [...] burtur, har hava vit sjón fyri søgn. Tað var ein sonn frøi, at koyra suður gjøgnum bergið, mær rann í huga, at hetta ikki er sama farleið ein ódnardag á hávetri í stormi og kavaroki at fara á morgni ella kvøldið
mikið til at fáa málið ígjøgnum. Sjálvur vísir hann aftur einum uppskoti, sum verður broytt til útjaðaran ístaðin fyri at oyramerkja hetta til Suðuroynna. Tá hevur tú tikið argumentið burt fyri at leggja [...] seinnapartin mikudagin at taka drúgva tíð. Málið um 1. útbjóðing til oljuleiting kemur til 2. viðgerð, og ein orsøk til at javnaðartingmaðurin metir hesa viðgerðina at taka nógva tíð er tann, at málið snýr seg [...] sigur, at her sleppa nógvir at standa sína roynd, ikki minst teir, ið vanliga tosa um útjaðaran. Eitt nú Tjóðveldisflokkurin. -Eg síggi, at býráðsformaðurin á Tvøroyri heldur tað vera náttúrligt, at Hergeir
vit vóru við til at fáa bæði flogvøll og keikant við í oljulógina herfyri, hevði eg eisini roknað við, at vágatingmenn fóru ikki at seta fót fyri hesum. Men heldur ikki har vísti tað seg at vera nakar dugur [...] enn einaferð eydnaðist at stinga Suðuroynna í ryggin. Og tað heldur Henrik Old, at Jógvan við Keldu fyrst og fremst hevur gjørt við ikki sjálvur at vera í tinginum, tá hetta fyri Suðuroynna stóra mál varð [...] annars ikki, at optiónin skuldi fella á tingi. Harvið hevur man givið skarvin yvir mótvegis oljufeløgunum. -Okkara áskoðan hevur verið hon, at fer tú upp í eina oljuvinnu, so er tað fyri, at Føroya fólk
væntandi er, at kommunurnar fara at fylla enn meira, sum tíðin gongur. Ráðið vísir á, at inntøkur og útreiðslur eru ójavnt býttar millum føroysku kommunurnar. - Útrokningar vísa eitt nú, at íbúgvar á S [...] rokningina, men hetta er kostnaðurin fyri at hava eina greiða útjavningarskipan, sum bæði kommunustýri og borgarar hava lætt við at skilja. Búskaparráðið sigur, at áðrenn ein millumkommunal útjavningarskipan [...] til eldraøkið enn kommunurnar í Eysturoynni. Ráðið vísir á, at hesin ójavni millum kommunurnar í Føroyum ger, at tær hava ymiskar fyritreytir at bjóða sínum íbúgvum tænastur. - Kommunur við høgum inntøkum
kommunur. Heðin Mortensen pástendur at Føroya Kommunufelag kemur við hálvlýstum pástandum um útjavning. Til hetta er bert at siga, at Føroya Kommunufelag einast hevur víst á at tað er stórur munur á inntøku [...] Føroyum, og at hesin veruleiki í sjálvum sær ger tað neyðugt at viðgera hugtakið útjavning, og at fáa hetta lýst við fyrimunum og vansum. Men kanska er hetta óneyðugt, tí KSF hevur eftir øllum at døma gjørt [...] viðvíkjandi samanlegging, nevniliga at hon skal fara fram sjálvboðin. Fyrrverðandi kommunurnar og ta fólkið í har búði, tóku avgerð um at kasta saman 1 januar 2005, og at grundleggja ta núverandi Sunda Kommunu
bara hon er rættvís. Men eg eri ræddur fyri, at ongin áhugi verður fyri kommunalari útjavning, tá endaliga roknistykkið kemur á borðið. Ein útjavning má, fyri at hon skal virka javnt og rættvíst, umfata [...] øðrum kommunum. Tað merkir, at hyggja vit at tí stóru myndini, so er ikki so stórur munur á, hvussu samlaði lønarsummurin er býttur. Men – og tað er eitt stórt men – vit meta, at umleið triðja hvør króna [...] pendlingini. Hagstovan upplýsir, at tað er fongt við stórari óvissu at staðfesta arbeiðspláss og skattakommunu hjá tí einstaka útfrá verandi tilgongiligum skráum. Trupulleikin er at staðfesta lønarútgjaldingar
kommunurnar kring landið. Sjálvt landsstýriskvinnan í kommunumálum hevur givið ljóð fyri tørvi á útjavning, uttan at greiða frá, hvussu ójavnin kemur til sjóndar. Minni verður tosað um javna útreiðslurnar [...] Tað er nevniliga sannroynd, at kommunurnar hava ymiskar útreiðslur til barnaansing, barnavernd, eldraøkið, kloakkir, vegir og aðrar lógarbundnar uppgávur. Tað vísir seg, at nettojavningin, tá javnað verður [...] rangastrúpan. Kommunusamanlegging Veruleikin er, at Tórshavnar kommuna er IKKI ríkasta kommuna í landinum mált í skattainntøkum. Veruleikin er eisini, at Tórshavnar kommuna hevur lutfalsliga fleiri útreiðslur
skulu revsast við at lata yvirskotið til aðrar kommunur og politikarar at stýra. Tað tykist at vera ein stór trongd hjá landspolitikarum at stýra kommununum fíggjarliga. Ongin virðing er fyri kommunala sjálvræðinum [...] broyting 8 mió árliga. Litil virðing fyri kommunala sjálvræðinum Tað er sjón fyri søgn, at tað gongur væl í føroysku kommununum, men trongdin hjá landsstýrinum at stýra kommunala geiranum, hevur ongantíð [...] kemur hetta at kvala alt hugflog og drepa alla menning, sum er í føroysku kommununum. Kommunur skulu ikki revsast fyri góðu gongdina. Tað er fullkomiliga burturvið, at tey, sum hava stríðst fyri góðu gongdini
allan skatt fyri síðani at býta hann út aftur á kommunurnar eftir ávísum leisti. Í Danmark er støðan so hon, at eisini ein blokkstuðulsskipan er inni í myndini, men trupulleikin við tí er, at skipanin gerst [...] tær kommunur, sum fara at fáa pening eftir einari útjavningarskipan, at hetta er eitt gott hugskot, meðan tær kommunur, sum noyðast at lata frá sær, ivaleyst ikki eru so glaðar fyri eina slíka skipan. [...] nevniliga sjey. Men sjálvandi ber til at javna eisini um talið er størri enn so. Men dentur verður lagdur á, at skulu kommunurnar hava neyðugu fíggjarligu orkuna at veita øllum borgarum somu tænastuna,