– Størstu veðurlagsbroytingar verða ikki at merkja í Føroyum

CO2-útlátið var høvuðsevnið í Miðla­húsinum í Vágsbotni í gjárkvøldi. Um­hvørvistiltakið var ein partur av umhvørvisvikuni hjá kommununi, sum er hesa vikuna. Jesper Theilgaard, veðurmaður á Danmarks Radio, helt fyrilestur um CO2-útlátið kring heimin og tess ávirkan á Føroyar.

Fýra stuttfilmar um umhvørvið vóru vístir, sum fram­halds­­­skúla­næmingar høvdu gjørt til enda­málið. Bárður Johannesen spældi til tiltakið

Tórshavnar kommuna skip­aði í gjárkvøldið fyri einum umhvørvistiltaki í Miðla­húsinum í Vágsbotni í Havn sum ein partur av um­­hvørv­isvikuni. Tiltakið byrjaði við fýra stuttfilmum, sum tveir framhaldsskúlaflokkar høvdu gjørt til endamálið í samstarvi við Ikon og Klipp­fisk. Tey ungu høvdu fingið loyvi at filma í ein dag og fingu síðani tveir dagar at klippa og redigera. Film­ar­nir eydnaðust sera væl. Rusk­løgreglan fangaði fólk, ið tveitti rusk á gøt­una.

– Tak teg saman, og – Ger tín part, var millum annað sagt í filmunum. Moralurin var greiður, og boðskapurin kom fram. Filmarnir vístu, hvussu hvør einstakur borg­ari kann vera við til at verja umhvørvið. Filmarnir eydn­aðust sera væl.

Jesper Theilgaard helt fyrilestur um CO2-útlátið kring allan heimin, og hvussu útlátið m. a. ávirkar Føroyar. Jesper Theilgaard er veðurmaður á Danmarks Radio, men hevur eisini starv­ast í Føroyum, tá ið hann var á flogvøllinum vest­uri í Vágunum í 1979. Føroyar eru tískil ikki heilt ókendar fyri hann. Jesper Theilgaard greiddi frá, hvussu CO2-útlátið kann ávirka Føroyar.

- Størstu veðurlags­broyt­ingar vera ikki at merkja í Føroyum, so leingi Golf­streymurin enn drívur um Føroyar, greiðir hann frá.

- Djúpri lágtrýst og hægri vindmegi fara vit tó at merkja um eystara partin av Atlantshavinum.

Størsti trupulleikin hjá Norðurlondum verður, um allur ísurin á Norðpólinum bráðnar. 1½ millión fer­metrar av ísinum á Norð­pólinum bráðnaði á sumri í 2007. Ísurin er tó komin aft­ur í vetur, men Jesper Theil­gaard greiðir frá, at hesin ísurin er nýggjur og bráðnar tískil lættari enn gamal ísur. Júst hetta vísir, hvussu við­brekið umhvørvið er, og hvørjir vandar vit liva við, um vit ikki eru tilvitað um, hvussu vit fara við okkara umhvørvið.

Jesper Theilgaard greiddi frá teimum ymisku ástøð­unum um orsøkina til Glo­bal Warming, sum eru kom­nar seinastu árini.

– Tó eri eg vísur í, at CO2-útlátið hevur størstu ávirkanina, sigur hann.

Annika Berg er verkætl­an­arleiðari á umhvørvis­deild­ini hjá Tórshavnar komm­unu og fyriskipari av umhvørvisvikuni. Hettar er triðja árið, tiltakið er fyri­skipað. CO2-útlat er evnið á umhvørvisvikuni í ár. Endamálið er at kunna før­oy­ingum um veðurlags­støð­una og greiða teimum frá, hvussu tey kunnu hjálpa at skerja CO2-útlátið.

– Politikarar tosa málið hjá fólkinum, og tosar fólk­ið við atliti til umhvørvið, so gera teir tað eisini, sigur Annika Berg.

 

---

CO2-útlát:

Orkuútgerð: 25,9 %

Flutningur: 13.1 %

Ídnaður: 19.4%

Landbúnaður: 13,5%

Burturbeining: 2,8%

Skógbúnaður: 17,4%

 

 

Veðurloftið:

Køvievni: 78%

Súrevni: 21%

Annað: 1%