Marita Petersen fær heiðurspláss á Christiansborg

Foransskapurin í Fólkatingum hevur gjørt av, at ein málningur av 30 kvinnum, sum hava havt týdning fyri fólkaræðisliga virki kvinnurnar síðani 1915, skal málast og heingjast upp á Christiansborg.

Málningurin skal hanga í fína Samrøðurúminum, sum Fólkatingið millum annað nýtir, tá vitjanir eru av fínum útlendskum gestum og við onnur almenn høvi. Í Samrøðurúminum hanga frammanudan verk, sum vísa hendingar ella persónar, sum hava havt stóran leiklut í søguni hjá parlamentarismuni.

Á øðrum endavegginum hongur verkið hjá Herman Vedel av 30 monnum, sum fyrireika grundlógarbroytingina í 1915, sum gav kvinnum valrætt til Fólkatingið. Harvið verður eitt listarligt samskifti millum teir báðar málningarnar, har tann nýggi kann síggjast sum eitt svar uppá, hvat millum annað kom burtur úr 1915-grundlógini.

– Vit í formansskapinum halda, at tað upp á tíðina at fáa fram nakrar av teimum dugnaligu kvinnunum, sum hava sett sín dám á danskan politikk seinastu 100 árini. Við nýggja málninginum skapa vit betri kynsjavnvág í listini í Samrøðurúminum, har menninir eru í meiriluta. Málningurin skal standa fyri eftirtíðina sum ein vitnisburður um kvinnur, sum hava havt serligan týdning fyri virkið hjá Fólkatinginum, sigur Henrik Dam Kristensen, formaður í Fólkatinginum.

Fólkatingið hevur fingið hjálp til at velja tær 30 kvinnurnar av eini nevnd við søgufólki undir leiðslu av fyrrverandi blaðstjóranum á Politiken, Bo Lidegaard. Formansskapurin hevur gjørt sum nevndin hevur mælt til um tær kvinnur, sum skulu heiðrast við at koma upp at hanga.

Talan verður eisini um tveir politikarar úr Føroyum og Grønlandi, sum ikki hava verið limir í Fólkatinginum, men sum hava havt serligan leiklut í demokratisku menningini í ríkisfelagsskapinum. Tað eru Marita Petersen úr Føroyum, sum var fyrsti kvinnuligu løgmaður og harvið fyrsti kvinnuligu stjórnarleiðari í ríkisfelagsskapinum. Og eisini grønlendsku Ruth Heilmann, sum var fyrsta kvinnan, sum var forkvinna í einum tingi í ríkisfelagsskapinum – skrivar altso Fólkatingið. Men tað er ikki heilt rætt, tí Marita Petersen eigur eisini heiðurin at vera fyrsta kvinna í ríkisfelagsskapinum, sum hevur verið forkvinna í einum tingi. Hon varð vald til løgtingsforkvinnu í 1994, tá hon fór frá sum løgmaður. Hon sat sum forkvinna í Løgtinginum til ólavsøku í 1995. Ruth Heilmann gjørdist forkvinna í grønlendska Landstinginum í 1995.

Næsta stigið hjá Fólkatinginum verður at gera eina kapping um, hvat listafólk skal mála. Til kappingina eru ymsar treytir. Ein er, at málningurin skal vera á leið líka stórur sum tann hjá Herman Vedel, sum er 3,67 x 5,88 metrar.

Hesar 30 kvinnurnar skulu vera á málninginum. Tær eru nevndar eftir, nær tær fyrstu ferð eru valdar á Fólkating. Marita Petersen tó fyri tá hon varð vald í Løgtingið og Ruth Heilmann, tá hon varð vald í Landstingið í Grønlandi: