undrar tað meg, at fólk tosa um purismu í sambandi við enskt mál. Purisma hjá okkum í Føroyum man heldur snúgva seg um danska ávirkan á føroyskt mál. Fyri fáum árum síðani var ein málráðstevna í Norðurlandahúsinum [...] einum tveimum vikum síðani. Fyrilesturin snúði seg um purismu (málreinsan) og enska ávirkan á føroyskt mál. DESIGN=SNIÐSKAPAN!? Fólk vórðu m. a. spurd, um tey søgdu design ella sniðskapan. Sjálvur kenni [...] húsinum. Hon var um enska ávirkan á norðurlendsk mál. Áhugaverd ráðstevna um t. d. enska ávirkan á danska málið; men hon hevði ikki so nógv við føroysk viðurskifti at gera Munnu málfrøðingar halda, at

eitt enskt forlag undir sáttmála at geva allar bøkurnar hjá Bárði út. Hetta er fyrstu ferð, at ein føroysk barnabók kemur út á enskum. Og hetta er stórt, tá hugsað verður um, at einans 4% av bókum, sum koma [...] koma út Onglandi, eru týddar úr øðrum máli. Bøkurnar hjá Bárði Oskarsson eru longu týddar til fleiri mál, tær eru komnar út í Danmark, Noregi, Íslandi, Frankaríki,Týsklandi, Kekkia, Kanada, Bulgaria, Slovenia

tilfeinginum á føroyskum hevur parallellar við danskt mál (eins og onnur germansk mál). Hammershaimb visti, hvat hann gjørdi. Tískil ber illa til at skriva føroyskt uttan at hava grundarlagið við. Neyðlúkan í [...] donskum og enskum máli. Mín uppfatan hevur altíð verið, at føroyingar fyrst og fremst skulu læra føroyskt væl og virðiliga. Tann sum dugir sítt móðurmál til lítar, kann altíð nýta somu amboð í øðrum málum [...] eittnú ð- endingunum, hevur mangan verið at vita, um orðið endar við -d, - t ella -dt á donskum. At føroyskt hevur verið vart í fólkaskúlanum, kunnu vit takka nøkrum fáum lærarum fyri. Men ágangurin er stórur

húsi, og bað um undirskriftir, fyri at fáa foreldranna samtykkið um, at hann kundi læra børnini føroyskt. Frálæran var á trappusteininum við Gamla Skúla, - tá ið hetta ikki kundi gerast inni í danska skúlanum [...] er aldan brøtt. Skoða so í brimgangin og styrk har tína sál, Her fæst kraft og áræði til at vinna mál. Eitt dømið um framburðin sóu vit ígjár. Svínoyggin er globaliserað. Um Gøta ikki er tað, so verður

september 2001. Høvdu vit longu tá stevnt móti eini meira fleirnýttari grundlóg, høvdu vit óivað komið á mál. Ein spurningur, sum ofta stakk seg upp, var um tað bar til at hava eina grundlóg í einum landi, sum [...] harumframt høvdu eina grundlóg fyri landið Føroyar. Henda lóg kundi so verða ein evstalóg fyri øll føroysk viðurskifti. Men so leingi, sum Føroyar eru partar av danska ríkinum, er Danmarks Riges Grundlov [...] - skjøl og skipan 3. Fortreytir - ríkisstøða og fullveldi 4. Framhald - stovnan og stevnumið 5. Føroysk stjórnarlóg - neyðug og nýtilig Umframt at verða viðgjørd í fyrilestrum verða hesi evni eisini viðgjørd

ikki passar. Jóannes Eidesgaard var t.d. ikki loyalur móti landsstýrinum, tá samráðingar vóru um føroyskt fullveldi. Hann var bara loyalur móti Nyrup og danska Javnaðarflokkinum. Og so má eg spyrja: Hví [...] slutur? Hví er tað eitt álop at biðja fakfólk, serfrøðingar og politikarar siga sína hugsan um eitt mál? Jan svingar seg eisini upp til at gera hesa djúptøku analysu: "At verða mett sum ein illloyal andstøða

er ikki nóg mikið, bert at nevna definitiónina. Eingin roynd er gjørd til at áseta hvussu vit náa á mál við eini fullkomnari heilsu, tí hugtakið heilsa hevur í dag ein nógv breiðari týdning, og verður mett [...] hoyritarn, eru menningartarnað og ikki skilja tað ið meiningin er, ella at tey slætt og rætt ikki skilja føroyskt tí tey ikki eru av føroyskum uppruna. Fólkaheilsuætlanin hevur ongar politiskar konsekvensir. Tað

við at læra føroyskt, og á ymisk støðutreytað viðurskifti, ið ávirka annaðmálsmáltøku, so verður í hesari útgávuni serligur dentur lagdur á ta sannroynd, at tað at skilja og tosa føroyskt ikki altíð er [...] lýstar gjøgnur søgurnar hjá tveimum væl útbúnum kvinnum, ið báðar hava lagt nógv fyri við at læra seg føroyskt, men ferð eftir ferð hava fingið fakliga viðkomandi starvsumsóknir havnaðar vegna vantandi kunnleika

vilja læra føroyskt, men eisini fyri føroyingar, sum vilja læra onnur mál. Um vit eru tilvitað um, hvussu vit úttala ymisk ljóð, er tað lættari ikki at flyta føroysku úttaluna yvir á onnur mál. - Harafturat [...] atblástur og avraddaðar sonorantar í føroyska málinum. Verkætlanin verður fyrsta ph.d. verkætlan um føroyskt mál á Fróðskaparsetrinum. Sandra Saxov Lamhauge hevur masterútbúgving sum málvísindafólk frá Keyp [...] livandi ljóð á føroyskum. - Tað hevði kanska verið rættari at sagt, at nøkur serlig ljóð gera føroyskt til føroyskt. Atblástur og avradding av sonantum finnast bert í ógvuliga fáum málum, og hesi fyribrigdi

skipan í mun til okkara samfelag. Føroysktlærarar síggja, at føroyskt ikki fer at hava tað lætt, hvørki við tí hugburði, sum er til føroyskt í skipanini og tí økta útlendska tilfarinum, sum næmingarnir [...] leggur afturat tí samlaða skriviførleikanum í føroyskum. M.a. tí ávaraðu føroysklærarar ímóti, at føroyskt varð skert, um ikki í pultstímum so í næmingatíð. So hugsi eg eisini um støðuna hjá donskum. Er [...] setast við tað alment mentandi studentsprógvið. Tì gjøgnum málundirvísing lærir tú ikki bert eitt nýtt mál, men fært eisini innlit í eina heila heimsmentan og júst her liggur lykilin til almenna mentan. Vinnulívið