Fótbóltsvenjing er heilivágur fyri kvinnur við ov høgum blóðtrýsti. Hetta vísir nýgg føroysk gransking. Verkætlanin, har granskarar á Fróðskaparsetri Føroya, Deildini fyri Arbeiðs- og Almannaheilsu og [...] langtíðarárin av fótbóltsvenjing í einum kvinnuligum sjúklingabólki. Kanningin Í stuttum luttóku 31 kvinnur í aldrinum 35-50 ár við ov høgum blóðtrýsti í 1 ára fótbóltsvenjing, har vant varð 1 tíma 2-3 ferðir [...] beinagrindstættleika og kropsligan førleika. - Kanningin vísir týðuliga, at kropsliga óvirknar kvinnur við ov høgum blóðtrýsti hava stórt gagn av fótbóltsvenjing, og tískil kann hesin venjingarhátturin

og undirmettu fólkasjúkunum, og er ein álvarsom hóttan ímóti fólkaheilsuni. Í EU eina eru tað 22 milliónir kvinnur og 6 milliónir menn, sum hava so vánaligan beinvevna, at talan er um beinbroyskni. Hetta [...] hvørji venjing. Vit hava eisini víst, at ungar kvinnur, sum spæla úrvalsfótbólt hava serstakliga sunna og sterka beinagrind samanborið við kropsliga óvirknar kvinnur í sama aldri, og at eldri menn, sum hava [...] er mettur komandi fimm árini. Beinbroyskni er eisini knýtt at aldri. Framrokningar siga, at í 2040 eru 14% av heimsins borgarum eldri enn 65 ár, og tí er talan um ein fólkasjúku, sum kemur at vaksa ómetaliga

tað tiltakið í øllum árinum, sum nógvir føroyingar - ung sum tilkomin - kvinnur sum menn - gleða seg einamest til. Sjálvandi eru tað eisini tey, sum als ongan áhuga hava fyri hvørki fótbólti ella landskapping [...] at gera annað eisini. Hetta er tí eisini ein roynd, sum fer at verða fylgd upp í næstum. Vit fara - eru í ferð við - at gera serbløð - temabløð - av ymsum slag fyri nettup at ganga einum higartil ótroyttum

óvanliga nógvar kvinnur skulu eiga í apríl, og tí hava føðideildirnar biðið um eyka seingjarpláss tann mánaðin. Læknarnir ivast ikki í, hví so nógvar kvinnur skulu eiga um somu tíð. Kvinnurnar eru vorðnar við

øgini undir átakið "Heilsufótbóltur". Endamálið við átakinum er at fáa vaksin og tilkomin, bæði kvinnur og menn, at venja/spæla fótbólt eina til tríggjar ferðir um vikuna, og samstundis at bøta um fól [...] gagnligari heilsuárin og rakar breiðari enn renning, svimjing og venjing í heilsumiðstøðum. Í Danmark eru í dag meir enn 300 feløg, sum bjóða heilsufótbólt, og tað hevur verið ein lang sólskinssøga, har l

samstarvsfeløgum. Aðalskrivarin í FSF, Virgar Hvidbro, sigur soleiðis um nýggja samstarvið: – Vit eru glað fyri at gerast formligur partur av samstarvinum um ABC fyri sálarliga heilsu. Fótbóltur fevnir [...] virkin og hugbundin. Í Fólkaheilsuráðnum síggja vit FSF sum ein sterkan nýggjan samstarvsfelaga og eru spent at síggja, hvat samstarvið førir við sær. Sum Virgar sjálvur leggur dent á, so fevnir fótbóltur [...] fótbóltsfamiljuna at vaksa enn meira, tí vit vita, at fótbóltur skapar trivnað og gleði fyri øll, sum eru partur av heildini. Sum samstarvspartur av ABC vóna vit tí at varpa enn meira ljós á sálarligu ágóðarnar

afturat: - Vit vóru umleið 70 kvinnur at byrja við, og fleiri av okkum høvdu ongantíð spælt fótbólt áður. Innan tað fyrsta árið fullu nakrar frá, og nú trý ár seinri eru vit um 40 spælarar. Summar venja [...] í hesum, sigur hon. Tað er tó ikki bert hesi virðini, sum eru úrslit komin burtur úr hesum heilsufótbóltsvenjingum. Gjøgnum hesi trý árini eru nógv nýggj vinarbond knýtt, og nógvur látur er til hvørja [...] og Magni Mohr saman við Fróðskaparsetur Føroya fóru í eitt granskingarsamstarv. -Vit vóru fleiri kvinnur, sum vóru knýttar at virkseminum hjá AB frammanundan. Tá vit fingu áheitan um at verða við í hesi

Bygdirnar livdu sítt egna lív. Petur hjá Esmari á Lakjuni og undirritaði eru einsamallir hanar í einum árgangi í Syðrugøtu. Genturnar eru fleiri. So frægt hevði tað tó hilnast við dreingjabørnum miðskeiðis [...] aftur í kvøld, at ítróttarfeløgini í Føroyum eru heimsins bíligastu sosialu stovnar. Tí eiga vit øll at vera góð við feløgini, sum ongin og øll eiga. Nú eru aðrar tíðir. Mikkjal á Ryggi sigur í sanginum: [...] Tað verður so mangan tikið til, at sambært hagfrøðini eru teir smáu altíð við undirlutan, men tað má ásannast, at hetta er ein sannleiki við modifikatiónum, ein skerdur veruleiki, tá ið millum annað kríggj

ættarliði. Tað eru Bjarni og Súsan Joensen, sum eiga og reka Fótbúna. Fótbúni í miðbýnum og Miðlon hava fingið nógvar vørur heim til jólasøluna og eru á tremur við nýmótans skótoyi til kvinnur, menn og børn [...] er, sum navnið sigur, ein handil ið hevur spesialiserað seg í skótoyi og øðrum til kvinnur, menn og børn. Til kvinnur og menn selur handilin skógvar og stivlar av merkjunum sum t.d. Mary B, Clarks, Up

nógvar kanningar nú, ið vísa, at kvinnur, ið eru koppsettar, gerast eins ofta við barn sum kvinnur, ið ikki eru koppsettar. Tær eru heldur ikki í størri vanda fyri at missa fostrið. - Eg skilji væl, at slíkar [...] og monnum at fáa børn, og at kvinnur, ið eru við barn, missa fostrið. - Hetta eru ógvuliga seiglívaðar søgur, sum fær nógv ung at halda seg frá at verða koppsett. Men tær eru ikki sannar. Vit hava nógvar [...] spjađa seg í kroppinum og verđa føst í æđrunum?” “Eru nakrar greiningar, sum vísa, um nakar í Føroyum er deyður av vaksinu ella hevur mist ófødda barnið?” Tað eru nakrir av spurningunum, sum Marnar Fríðheim