POLITIKKUR
Eirikur Lindenskov
eirikur@sosialurin.fo
Í grein 13 í lógini um vinnuligan fiskiskap er ásett, at fyri eigarar av fiskiførum við veiðiloyvi sambært grein 5, stk. 3, og fiskiførum við fiskiloyvi í bólki 5 sambært grein 28, stk. 1, hevur rætturin til fiskidagar, egnan kvotupart og egna hjáveiðukvotu gildi í 10 ár ísenn, smb. tó greinum 14 og 15. Spurningurin er, hvussu nevnda tíðaravmarking í fiskirættindunum verður skrásett og á hvønn hátt og undir hvørjum fyritreytum hesi rættindi verða endurnýggjað, tá ið tíðarfreistin gongur út?
Tað er ein sannroynd, at lógin um vinnuligan fiskiskap ásetur eina tíðaravmarking fyri tey í lógini veittu fiskirættindi uppá 10 ár. Tá ið tað ikki er nøkur sjálvfylgja, at somu rættindahavarar, sum frammanundan hava hesi rættindini á hondum, bert av sær sjálvum fáa endurnýggjað hesi somu rættindi, uttan at nakar annar sleppur upp í part, er áhugavert og sera viðkomandi fyri føroyska samfelagið at fáa at vita, hvussu hendan skipan verður umsitin, harundir hvussu rættindini verða skrásett og endurnýggjað í Fiskimálaráðnum.
Hetta sigur Tórbjørn Jacobsen, løgtingsmaður Tjóðveldisfloksins, sum vil hava Bjørn Kalsø, landsstýrismann í fiskivinnumálum at svara hesum spurningi í løgtingini í morgin, tá munnligir fyrispurningar eru á skránni.
Um so er, at talan bert er um ein innbygdan automatik, har fiskiloyvini i veruleikanum ongantíð ganga út, men bert uttan fyrivarni áhaldandi verða endurnýggjað er spurningurinn um henda mannagongd viðvíkjandi umsitingini av rættindum Føroya fólks, er í tráð við anda og endamál lógarinnar. Tað kann so aldri hava verið ætlanin við lógini, at hesi somu loyvi skulu verða latin sum »len«, eins og í feudaltíðini, til ævigar tíðir til ávísar útvaldar persónar og eftirkomarar teirra, sigur Tórbjørn Jacobsen.
Hann heldur tí, at tað er umráðandi í hesum sambandi at fáa greiðu á, um Fiskimálaráðið sjálvt hevur tikið stig til at fáa hesi loyvi endurnýggjað, ella um hetta bert verður gjørt eftir umsókn í hvørjum einstøkum føri.
Her er tað eisini ein viðkomandi spurningur, hvussu Fiskimálaráðið fylgir við í samband við at rætindini verða umsett og handlað, tá ræður um at umsita 10 ára freistina, heldur hann, eins og han eisini heldur tað verða áhugavert at fáa nærri upplýsingar um, hvørt nakað skip er steðgað orsakað av vantandi endurnýgging 10 ára dagin fyri at loyvið var útskrivað ella ikki.
Um loyvini reint faktiskt vera endurnýggjað uttan fyrivarni og umhugsan fyri endamáli lógarinnar, so er í øllum førum sera áhugavert at fáa eina neyvari lýsing av teimum mannagongdum, sum vera praktiseraðar á hesum øki, umframt hvørjar ætlanir fyriliggja viðvíkjandi teimum loyvum sum aftur ganga út táið ein nýggj 10 ára freist er liðin, sigur Tórbjørn Jacobsen.