ODDAGREIN: Tað er eitt kent politiskt fyribrigdi í Før­oy­um at troka burtur alt, ið danskt er. Vit hoyrdu mangan sjón­ar­mið sum, at »ein vánalig føroysk bók er frægari enn ein góð donsk«. Slík sjónarmið boða frá und­ir­luta­ken

Slík sjónarmið boða frá und­ir­luta­kensl­um – sum als ikki eru okk­um ó­kend­ar í Føroyum. Ikki bara mill­um manna, men eis­ini mill­um fólk á hægstu rókum – og ikki minst í pol­i­tikki.
Kanska ein sig­ur hjá hesi anti­donsku rørslu, at tey hava fingið danska málið trok­að út úr mið­náms­skúl­u­num sum kravda lær­u­grein.

Útvarpið visti í gjár at siga, at hó­ast læru­greinin ikki er kravd, so hava 2/3 av næm­ing­unum á stu­d­ent­a­skúl­u­num og HF-skeiðunum valt sær danskt sum læru­grein.

Verkætlanarleiðarin fegnaðist um stóru undirtøkuna, sum var júst so, sum hann hevði væntað og vón­að. Ein stu­denta­skúlalærari, sum er Phd í donsk­um, var meira ivandi og á­?var­aði skila­gott um vandan við hesi gongd.

Bara tað at siga, at vit skulu javn­seta lær­u­greinina danskt við spanskt og russ­iskt og enskt og onn?ur fremm­and­a­mál vísir eina arr­o­gansu – sum kanska hevur po?l­it­isk­ar und­ir­tón­ar. Vit kunnu skjótt semj­ast um, at trongd­skygd­ir sam­bands­menn hava skyld?una av, at tað gekst so illa at vinna før?oysk?um tann sjálvsagda rætt, sum før?oyskt eigur í føroyskum skúla. Tað er skeivt at siga, at danir nokt?aðu – størsti trupulleikin var, at Sam?bands?flokk?urin hevði bukt?ina og báð?ar end?ar?nar á Før?oya Løg?tingi ta mestu tíðina frá 1906 til 1938, tá danska stjórn­in skar ígjøgnum.

Men fyri tað nýtist okkum í dag ikki at hevna okkum inn á lær?u?grein?ina »danskt«. Hesa lærugrein, sum bæði í fólka­skúlanum og í mið?náms?skúl?u?num hev?ur giv?ið okk?um ment­an­?ar?ligt, bók?ligt og sam?fel?ags?ligt víð­skygni.

Og so ikki minst tað, at vit við donsk?um hava málsligt samband við øll okk?ara grann?a?lond – uttan Ís?land, sum í sama trongskygni hevur strikað lær­u­greinina – og kenn?ir svið­an.
Nú er tað av tilvild danskt, sum er tað mál­ið, vit hava lært. Danskt er máls?liga brúgvin hjá okkum til hini norð­ur­londini – og sum skila?góði stud­ent?­a­?skúl?a?læra?rin segði – so er danskt okk­ara mótvág í?móti enskum, sum vinnur á øllum mál?um.

Tað er eingin ivi um, at tað er ein skeiv kós, sum Mentamálaráðið hev?ur stung­ið út í kortið fyri før?oysk?an ung­dóm. Vit verða fátækari, tá færri duga danskt – og tað er politisk ignoransa at tengja hetta saman við, hvat fólk halda um stjór?nar?við?ur?skift?ini millum Før­oy­a­r og Dan?mark.

Vit skulu styrka og menna und?ir­vís?­ing?ina í móðurmálinum. Men ikki hevna okkum á danskt-læru?grein?ina.