Viðhvørt havi eg hug at hugsa, nú slapp hann endiliga heim til Harran, tá ið eg hoyri deyðsboðini av einum, sum hevur ligið óhjálpin leingi, og sum kanska slett ikki reiðuliga hevur verið í hesum heimi reint mentalt seinastu tíðina. Tó, tað havi eg ikki rætt til sum menniskja, tí eg eri ikki harri yvir lívi og deyða og eg havi einki við at gera, nær løtan er komin hjá mínum medmenniskjum.
Tó havi eg havt ilt af farbróður hesi seinastu fimm árini, nú hann hevur ligið lammaður á røktarheiminum, og slett ikki hevur verið førur fyri nakað sum helst. Havi havt ilt av, at hesin maður, sum var so glaður fyri at vera saman við fólki, nú sat kleppaður í koyristóli, og var fullkomiliga givin upp í hendurnar á røktarfólkunum.
Og eg havi hugsað nógv, um hvat Gud vildi læra Andrias, nú hann lá sum sum eitt barn og illa nokk orkaði at tosa og fylgja við hvat hendi uttanfyri gluggarnar á røktarheiminum. Og meira eg havi hugsað um hetta, tess minni veit eg, tí Guds vegir eru ikki mínir vegir, og tó veit eg, at tað Gud vil, altíð førir til tað góða. Mánakvøldið slapp hann og nú er Andrias millum tað hvíta lið, sum Brorson so vakurt yrkir um í sálminum »Eitt snjóhvítt herlið er at sjá« Brorson hevur fingið íblásturin úr Opinberingini í 7. kaptili ørindini 9-17, og fyrsta ørindi verður her endurgivið í máttmiklu týðingini hjá Janusi skaldi:
Eitt snjóhvítt herlið er at sjá
sum túsund fjøll við kava á
um alla vídd
við pálmum prýtt
við song´ Guðs hástól? hjá.
Tað er hitt vígda lið, sum vann.
tá stríð um allan heimin brann,
og tváað stóð
í lamsins blóð
og himnasælu fann
Har halda tey nú halgan fund
og takkarsong á hvørji stund;
eitt samfallsljóð
sum várloyst flóð
til Guds kvað teirra lund
Tað er Andrias á Marknagili skrivað verður um. Hann var føddur í Oyndarfirði 19. august 1918, elsti sonur Magninu og Jústinus Ejdesgaard. Tey bygdu upp á Marknagili í Oyndarfirði og fluttu inn sum nýgift í 1916. Húsini stóðu einsamøll uppi í bønum og her vóru teir fyrstu dagarnir av teimum 84 árunum hjá Andriasi livdir, í fjálgan við móðurbróst, nógvari andaligheit og vælstandi, tí føroyingar vunnu eisini pening undir fyrra kríggi og abbi var skipari.
Og so fór hann til skips. Helt seg í hølunum á pápanum tey fyrstu árini og var síðan við øðrum skipum. Andrias var sjómaður um ein háls, honum dámdi væl at flóta og hóast heilsan andøvdi móti einum harðbalnum sjómannalívi, so legðist Andrias ikki uppi, fyrr enn hann hevði flotið væl og virðiliga eina hálva øld. Tá tú tosaði við Andrias um hansara ár á sjónum, so gekk ikki long tíð, fyrr enn steðgað varð á í vandasiglingini undir krígnum. Andrias sigldi nógv undir seinna heimsbardaga, og hetta kom at merkja hann alt lívið.
Sjálvur havi eg hugsað nógv um, hvat fekk menn til hesa hasardsigling og hvat var tað sum dróg, sum var so týdningarmikið, at teir settu lív í vága fyri nøkur pund. Eg spurdi Andrias hendan spurning fyri ikki so langari tíð síðani, ein dagin inni á røktarheiminum. Tað sást beinanvegin, at hetta var ikki ein spurningur um veður og vind ella onkrar aðrar sjálvfylgiligheitir hjá okkum landkrabbum. Tár komu í eyguni, og hann hugsaði hart í sínum blóðtøppsrakta og skroypiliga heila. Og so kom svarið snøgt telgt og greitt: »Eg veit ikki Jústinus, vit gjørdu tað bara, vit sigldu, tí vit vistu ikki um annað enn at sigla.«
Andrias liggur undir loki meðan hesar reglur verða skrivaðar og eg hugsi um hansara alsk til skrivaða orðið og til pennin. Hann dugdi væl at skriva, hann dugdi væl at taka til, og hann hevur ríkað føroysk bløð við mongum gullkorni. Hann var eitt natúrtalent við penninum.
Eg hugsi um kærleikan hjá Andriasi til mín, sum eg havi merkt alt lívið. Tey fyrstu árini haldi eg, at tað var tað, at eg var uppkallaður ordiliga eftir abba, sum tann einasti í familjuni, ið gjørdi at hann forkelaði meg næstan uttan mátahald og síðan gjørdi ikki verri, at eg valdi skriving sum mína yrkisleið. Og hóast lívsleiðin hjá mær á yngri árum mangan var, stikk tað øvugta av tí sum sum Andrias skilti við eina skilagóða lívsleið, so nartlaði tað ikki burtur av kærleika hans, heldur tvørtur í móti.
Andrias hevur lagt nógv góð klípi í mítt lív og akkurát nú, meðan eg skrivi, rennur fram fyri meg, hvussu góður Andrias var við tey menniskju, sum hann var góður við. Eg hugsi um teir menn, hann sigldi saman við, og teir har í millum sum gjørdust hansara vinir. Sum nýklaktur pensionistur, hevði hann eina tí størstu privatu telefonrokningina í landinum, tí hann helt regluliga sambandið við sín vinaskara og hesin var ikki lítil.
Andrias forgudaði sínar vinir, og vit sum kendu hann duga søgurnar uttan at um Jens Klæmint, um gamla Kjølbrø, um sítt ættfólk í Oyndarfirði og aðrar staðir, um vinirnar í Betestda, um Reyða Símin, um Jákup Wentzel í Kollafirði, um Victor Danielsen, Dávamennirnar, Godfred Thomsen í Gøtu, um Garðamenninar, um brøðurnar í Havn og kring alt landið og um so nógv onnur og kanska nógv týdningarmiklari, men sum ikki renna fram fyri meg akkurát nú.
Andriast flutti Klaksvíkar eftir kríggið og giftist við Linu hjá Klokkaranum, eitt ediligt og elskiligt friðarmenniskja og hóast hon nú hevur verið deyð í fleiri ár, so hoyri eg enn fyri mær hennara mjúku rødd, tá hon plagdi at taka telefonina á Bumahamri og siga: »Fimmhálvtrýssfimmhundraðogfimm og tjúvee.«
Andrias kom úr eini bygd, ið var fast meitlað í grundarsteinarnar á fólkakirkjuni, og hann kom úr einum andaliga virknum heimi, har bæði mamman og pápin vóru umvend og talaðu og bóru fram vitnisburð á møtum. Og í Klaksvík talaði andin til hann við eini heilt aðrari tungu og vekti hann upp til eitt nýtt lív, sum á mangan hátt, tá og eisini í dag, er ørvísi enn í fólkakirkjuni. Persónliga vekingin og nýggi andaligi heimstaðurin, Brøðrasamkoman, var eitt djarvt stig at taka hjá hesum unga oyndfirðingi fyri góðum hálvt hundrað árum síðan og tað hevur neyvan verið heilt uttan rembingar fyrstu árini, tí Lina hjá Klokkaranum var ikki minni knýtt at kirkjuni enn Andrias á Marknagili. Men at enda vann kærleikin, sum er størstur av øllum, og Andrias angraði ongantíð, at hann fylgdi síni samvitsku og kallan.
Sólin var ikki farin niður klokkan átta í kvøld uttanfyri í tí spírandi urtagarðinum í nýggju húsum okkara í Hoyvík, sum Andrias ongantíð vitjaði, tí hann legðist fyri ein vind, lammaður og fjøtraður heili fimm ár áðrenn hann slapp higani mánakvøldið. Og meðan sólin smeltaði niður í grótið á Húsareyni, tann æviga kelda til lív, sendi eg Andriasi ein heitan tanka, nú hann mót vestri var á flogi, til tað land, ið hann visti lá fyri framman. Hann var í góðum hondum á lívi og hann er ikki í minni góðum hondum, nú hann er deyður.
»Tú var mær ein góður farbróður, Andrias, vit síggjast!«
Jústinus Leivsson Eidesgaard
