Müllerættin: Hans Christian »funnin« í Canada

2. partur

Tað yngsta av børnunum hjá Marin Christinu og Hans Chris­toffer Müller var Hans Christian. Tað einasta, sum hevur verið vitað um hann, er, at hann var føddur 1868, og at hann búsettist í San Fransisco í USA. Hans Christian man ver farin ungur heimani frá. Hann er í hvussu er ikki skrásettur heima í fólkateljingini í 1890, tá ið hann var 22 ára gamal.
Men nú er “lívstekin” frá honum, tí í brævasavninum hjá Poul Müller eru nøkur brøv frá Hans Christiani, og siga tey eitt sindur um, hvat ið er viðurfarist honum. Hesi brøvini eru frá árunum 1898 til 1901, og tey eru skrivað frá Winnipeg, miðskeiðis í Canada. Hesin býur er høvuðsstaður í landspartinum Manitoba og liggur suðuri ímóti markinum til USA.
Tað er ein “góður” spurningur, hvussu Hans Christian er endaður langt inni í Canada fleiri dagsferðir frá sjónum. Men hesin spurningur verður neyvan svaraður. Ættin í Føroyum veit als ikki av, at Hans Christian eisini hevur verið í Canada.
Hans Christian hevur verið ein dúgligur brævskrivari, sum hevur havt gott samband við síni systkin. Tí hava vit møgu­leika at lýsa hendan ókenda havnarmannin við brotum úr brøvum frá honum, fyrst í brøvum til beiggjan Poul:

Mann hava
havt gulsótt
Fyrsra brævið frá Winnipeg er skrivað 2. juli 1898, har tað millum annað verður skrivað:

Kære Poul,

Det er unægtelig længe siden, jeg hørte fra dig, men du har vel haft din Tid godt optagen. Jeg hører hjemmefra, at du har været i Italien. Så vidt jeg synes, må det have været på samme tid som alle spetaklerne var der, så det har vel ikke alt været behageligt.
Som jeg tidligere har skrevet, hjalp dine særdeles velkomne penge mig til en plads, som jeg nu snart har haft i tre måneder. Da er det desværre slut. Men måske gives der mig chance for en ny. Jeg blev da holdt en måned længere end først var aftalt.
Vi har nu haft den sorg at miste vor kære moder, og der er sendt underretning til mig om at sende en fuldmagt hjem til Evensen (í samband við skiftið). Det vilde vist være meget heldigt, om du fortæller mig, hvordan det går.
Jeg skulde gerne ønske, at du skrev mig den slags underretning om hvad ordrer du gav Smith (onkur kendur hjá ættini) med hensyn til de penge du sendte. Han har endnu ikke gjort mig regnskab.
Min sygdom synes at ville foretage sig lidt efter lidt, skønt huden er temmelig gul endnu.
Hvis jeg igen skal til at arbejde hårdt, bliver det svært, men det gør jeg kun, hvis ikke andet kan fås.
Kære Poul, skriv mig engang et par ord.
Lev vel
Din hengivne broder
H. C. Müller
Tað tykist sum at Hans Christian hevur verið sjúkur, kanska av gulsótt, og at Poul hevur hjálpt honum fíggjarliga. Tað løgna er, at Hans Christian skrivar við teirri donsku rættskriving, sum alment kom í gildi i 1948, t.v.s. “å” heldur enn “aa” og navnaorð við lítlum forbókstavi.

Hønur sum
felags áhugamál
Winnipeg Febr 13. 1899.

Kære Poul,

Stórur partur av hesum brævinum snýr seg um viðgerðina av skiftin­um eftir foreldrunum. Men síðan kemur Hans Christian inn á høsnahald:
Hvordan går det med dine høns? Har du nogen endnu, og hvordan kan du få dem til at lægge? Jeg er meget interesseret og har haft en del chancer at stille spørgsmålet her. Der er en del af mine bekendte, der har en del (høns). Det gælder om at få dem til at begynde lægningen i det mindste i november, hvad der kan have sine vanskeligheder, da det er meget koldt. Dog er det lykkedes meget godt.
Jeg undrer på, om I har fået fat på Andrée, eller om han er gået neden om og hjem. Der har været et par rygter fra Sibirien, men vist nok noget sludder.
Amerikanerne har nu fået travlt med oprørerne på Philippinerne efter at have sluttet fred med Spanien og købt disse øer for 20 millioner.
Ja, jeg ved sandelig ikke, hvad jeg skal skrive. Da du selv i dine breve sidste år var gyselig kortfattet, tager jeg mig ikke samvittighedstrang ved at slutte.
I det jeg ønsker dig et godt nytår forbliver jeg din hengivne broder
H.C. Müller.

Tað tykist, at Hans Christian hevur fylgt væl við tí, sum gekk fyri seg í úti í heimi. Andrée var svenskarin, sum í 1897 skuldi flúgva til Norðpólin í eini ballón, men sum strandaði og umkomst á eini oyggj norðanfyri Svalbard. Men í 1899 hava framvegis verið gitingar um lagnu hansara.



Fingu ikki loyvi at bræða lýsi mitt í býnum
Winnipeg 3. december 1900

Kære Poul

Angående vrøvlet med Evensen så fratog jeg ham på Rasmus’, (beiggjans) anmodning fuld­magt­en, (at umboða hann í skiftinum eftir foreldrunum.) Rasmus fik den i stedet for, men han har kun ilde takket mig, idet han kun har fulgt sit hoved..
Tað skilst, at tað hevur ikki verið nakað serliga væl millum tey hjá Müller og hjá Evensen.
Hans Christian heldur, at hetta kann vera “opstået af politik og forretningskonkurence, som det ikke er min business at blande mig i. Som et bevis på Evensens uvilje fortæller Rasmus mig, at Evensen bevirkede borger­repræsentationens nægtelse af tilladelse for Jens Olsen, (svágur Poul) i Handelsforeningen at have et transmelteri på Bursetangen.
Jeg synes, at man skal være svært ensidig om man skal finde det aldeles urigtigt af Evensen. For hvem ville vel tillade et sådant stinkende foretagende så at sige midt i byen.
Som sagt er Rasmus lynende på mig, og jeg har vist set det sidste brev fra ham.
Det er meget ubehageligt her for tiden, da krigen har gjort folk halvfjollede. Man får snart ikke lov til at tænke, som man vil. Om man vover at tilkendegive sin sympati med de arme boere (í Suðurafrika, sum bardust mótu bretum), bliver man ugleset. Det eneste at gøre er at tie bomstille, men også det er ofte vanskeligt. Jeg tænker halvvejs på at komme mig bort.
Ja, nu er det endeligt begyndt at gå bedre for England, men natur­ligvis må de tilslut gå af med sejren, da de jo er så langt stærk­ere i antal af mand og penge.
Brævið endar aftur við um­røðu av hønum, teirra felags áhuga­máli. Hans Christian skilir ikki, hvussu Poul kann hava fingið høsn­ar­ung­arnar at verpa so tíðl­iga á árinum, og hann heldur áfram:
Så vidt jeg forstår, er der ikke stor forskel i klimaet, kun at vi har længere sommer. Har du bræddegulv i hønsehuset, og hvorledes har du det varmt om vinteren? Vil der ikke sætte sig frost udvendig?
Well, jeg må vist lige så gerne slutte.
Lev vel
Din hengivne broder
H.C. Müller

Hevur hug at rýma
til Statirnar
Winnipeg, April 2den 1901

Hetta er so seinasta brævið frá Hans Christian til Poul. Hann doyr jú í 1901, og tí eru ikki fleiri brøv send honum.
Hetta bræv er skrivað í sam­band við skiftið eftir foreldrunum. Hans Christian er argur inn á beiggjan Rasmus, sum hann tó framvegis hevur samskifti við.
Men so kemur Hans Christian aftur inn á høsnahaldið:
Det forbauser mig, at du kan hava italienere (eitt høsnaslag) i et sådant hus, som du beskriver, om vinteren i Grønland, uden at de fryser på kammen. Det kunde man ikke have gjort her i landet, så vi må have det koldere.
Jeg grunder på i disse dage, om jeg skal modtage en invitation fra en dansk mejerist om at komme med og skyde ænder. Jeg er bange for, at ænderne behøver ikke at være bange!
Ellers går det sløjt, og jeg er underlig ked af det hele. Jeg tænker, at jeg tager mig en tur ned til Staterne for opfriskning.
Lev nu vel
Din hengivne Broder
H.C. Müller

Hans Christian er um hesa tíðina 33 ára gamal. Seinasta reglan í brævinum bendir á eitt sindur av tunglyndi. Tað er kanska ikki so løgið, so langt av landi hann er skotin.
Skiftið eftir foreldrunum tekur hann eisini nokk so tungt. Her gjørdi frástøðan eisini, at tað var avmarkað, hvat hann kundi gera.
Tað var bert ein beiggi í Føroy­um, og tað var Søren. Tað var ikki so løgið, um hann kom at hava tað stóra orðið at siga. Rasmus var í Danmark tá, og kundi tí eisini hava sína ávirkan.
Í hesum brævinum heldur Hans Christian, at hann fer ein túr til USA. Eiden Müller skriv­ar í sínum Minnislýsingum, at Hans Christian búsettist í San Fran­sisco í USA, so hann er kanska farin hagar um hesa tíðina.

Føroyskt høsnahald
í USA
Í arbeiðinum við hesi greinarøð eru eisini komin undan kavi brøv, sum Hans Christian árini 1921-1925 skrivaði úr San Fransisco til systir sína Petru Olsen.
Hesi brøv eru mest um persón­lig viðurskifti. Tað skilst, at Hans Christian hevur nógv samband við Føroyar, og at hann fylgir væl við tí sum hendir. Tað skilst, at hann eisini fær føroysku bløðini Dimmalætting og Tingakross. Hann heldur, at “de thorshavnske blade er sløje. Men det er vel den politiske splittelse, som lader dem tilsidesætte andre emner.” Í USA hevur hann jú onnur bløð at sammeta við. Hann hevur sum skilst eisini lisið donsk bløð.
Framvegis hevur Hans Christian áhuga fyri hønum, og tað er helst hetta, hann hevur livað av. Hann tykist at vera sera kønur í at fáa mest møguligt burtur úr høsnahaldi. Til dømis skal ein høna ikki blíva eldri enn tvey ár.
Tað eru tvey brøv í 1921. Í tí fyrra frá februar takkar hann fyri alt, sum hann hevur fingið til jóla sum brøv, kort og bløð og “ikke at forglemme (de) juleroser, sum du så trolig bliver ved med at sende alle de mange år. Vær forvisset om, at jeg påskønner det.
Ja, fra Hanna var der altså ingen hilsen denne gang. Hun skulde jo bort og trængte vel også til hvile. Gamle trofaste sjæl. Der var altså ingen af hendes familie til at bære hende.”
Henda er Hanna Kathrine Samuelsen, Hanna á Bakka, sum verður jarðað 25.oktober 1920, 71 ára gomul. Hon hevði sum tað skilst alt lívið verið í húsi hjá Müller, fyrst hjá Søren, og sína seinastu tíð hevði hon eina íbúð hjá Ebbu og Hans Müller. Hanna mann hava verið nógv virðismett, tí hon er jarðað saman við hinum í Müllerættini og hevur eisini fingið gravstein.

Jens Olsen var ein góður maður
Í 1921 doyr Jens Olsen, maður Petru. Í hesum sambandi vísir Hans Christian í seinna brævin­um, at hann er eitt kensluborið menniskja. Hann skrivar millum annað:
Det gør mig uhyre ondt at høre, at din mand er gået bort. Jeg vilde ønske, jeg var der og kunde stryge din kind og trøste dig lille Petra. Det er naturligvis forfærdeligt hårdt, men du har jo din datter, som vil hjælpe dig over den første sorg, og så har I begge en opgave at trøste den gamle fru Olsen (mammu Jens, sum doyr stutt eftir), hvem dette år har bragt så mange sorger.
For mig kom budskabet meget uventet, og jeg er inderlig bedrøvet. Han var sådan en god mand. Man bliver ligesom ensommere og ensommere. Der bliver færre og færre tilbage. Men det er jo livets gang, og engang skal man jo selv ud af ensomheden.

Jazz er av tí illa
Seinasta brævið frá Hans Christian til Petru er dagfest 5. mars 1925. Har lýsir hann millum annað lívið í Amerika:
Juleaften tilbragte jeg hos mig selv under skarp protest fra Klitgård (helst donskum vinum), men jeg vidste, juleaftenen vilde blive alt for støjende med al den ungdom. Man bliver jo gammel.
Derimod var jeg der juledag og havde det meget hyggeligt. De var ikke kommen i seng før kl. 4 juleaften.
Det er en forunderlig tid vi lever i. Nu har de radio i hvert andet hus og hører musik og foredrag tusinde mil borte. For­leden havde bladene her i byen fotografier tagne i Washing­ton. 8 minutter forud var de sendt over en telefontråd. Man kan jo blive ør i hovedet ved at tænke, hvad de næste år vil bringe. (!!!)
Og så de nye generationer med deres jazz-galskab. Her i byen har for nylig en seksten års pige skudt sin mor, for hun vilde have hende til at holde op med at rende ude om natten til jazzballer. Hun har så taget moderens penge, lejet et værelse i byen og gået på sjov samme aften. Man ved ikke, hvad der skal gøres ved hende. Hun er for ung til at hænges, og sindsvaghed er der ikke spor af. Hun synes nærmest smigret over den opsigt, hendes forbrydelse har vakt!
Det er ikke et enestående liv hun har ført, men er meget almindeligt mellem jazzung­dommen med lommeflasker.
Hans Christian greiðir eisini frá einum fínum døgurða, hann hevur verið til, og har hann sigur: “Vin fik vi også, men den måtte drikkes ude i baggården.”
(Hetta var jú í tíðini, tá ið tað var bannað í USA at selja rúsdrekka. Men onkur ráð vóru fyri tí! Hetta bræv vísir eisini, hvat Hans Christian heldur um jazz. Tað vóru nógv sum hildu jazz vera av tí illa.)

Hann endar brævið soleiðis:
Jeg troede, at du som familiens ældste havde underettet mig om Hans’ (sonur Søren, maður Ebbu) sørgelige Død.
Så fik jeg brev fra Malle, Amaliu, men jeg havde set det i Avisen. Det var et meget stort tab for os alle i familien og os alle. Nu er den eneste mandlige voksne Müller Poul, men hvor er han?
Engang syntes jeg, at han skulde gå på landbrugsskole.
Hils Gudrid (dótrina) og tak for brevet. Jeg skal virkelig engang skrive til hende og Margrethe (dóttir beiggjan Søren)..
Nu en venlig hilsen
fra din hengivne Broder
H.C. Müller

Tað er einki sum bendir á, at Hans Christian hevur verið giftur. Men hann hevur verið ein áhugaverdur persónur.

Lívið í Grønlandi
Nú verður komið aftur til Grønlands. Umrødda brævaskifti millum hesi systkini lýsir lívið hjá føroyingum í Grønlandi. Her eru eisini nógv brøv, sum Poul hevur fingið frá Johan og systrini Amaliu. Eisini eru onkur frá synum teirra.
Tað skilst, at tað hava verið góð viðurskifti millum systkini. Tey hava eisini vitjað hvørt annað sum umstøðurnar hava loyvt tí.
Tey greiða frá øllum møguligum viðurskiftum bæði persónliga, og so um tey fólk, sum tey koma í samband við. Hetta var mest danir, og tað var rímiligt, at mest samskifti var við teir. Men hesir hava heldur ikki allir verið Guds bestu børn. Hetta skapar so eisini trupulleikar, sum er ein partur av teirra gerandisdegi. Men sum tað skilst, so hava tey havt góð viðurskifti við onnur, og hava eisini hjálpt, har tey hava kunnað.

Grønlands Johan
og Amalia
Her skal verða greitt eitt sindur nærri frá Amaliu og Grønlands Johan.
Johan var sonur Niclas Joensen úr Bø og Súsannu Joensen úr Tórshavn.
Hann var føddur í 1857 í Tórs­havn, har pápin var kramba­kallur í kongiliga handlinum. Tá hesin helt uppat í 1856, fluttu foreldrini stutt aftaná vestur til Miðvágs at búgva. Ì 1870 fór Johan til Vestmanna at vera hjá Hans Wilhelm Reinert og konu hansara Jóhannu, sum var abbasystir hansara.
Systkin hjá Johan vóru Jógvan f. 1855, Marianna f. 1860, Jacobina f. 1863, Sigrid f. 1865, Vilhelmina f. 1869, Lars Christoffur f. 1874 og Petrina f. 1876.
17 ára gamal fór Johan til Havnar og bleiv handilslærlingur í krambúðini hjá Siemsen.
Í 1880 fór Johan til Danmarkar og kom aftur til Føroyar í 1884, tá ið hann arbeiddi á fútaskrivstovuni í Havn.

Til Grønlands
Johan giftist við Amaliu, systir Poul Müller. Amalie var í 1887 ein av teimum fyrstu kvinnum, sum tók læraraprógv í Føroyum. Í 1890 fóru tey til Danmarkar, har tey giftust 1. maj 1890.
Nú gekk leiðin beinleiðis til Grønlands, har tey vóru í 12 ár. Tey fyrstu árini í Grønlandi búðu tey í Godthåb, síðan flutti tey til Egedesminde.
Seinastu árini í Grønlandi búði familian í Umanak, har Johan var kolonistjóri.
Johan og Amalie fingu fýra synir, sum eru føddir í Grønlandi og eina dóttir, sum er fødd í Havn.
Tey vóru:
Hans Christian Wilhelm Reinert, føddur 1891 í Godthåb.
Christian Niclas Ulrik, vanliga nevndur Kiss. Hann var føddur í Egedesminde eins og teir yngru beiggjarnir.
Guttorm Hans Egede, føddur í 1895
Olaf Petræus, føddur í 1897.
Ebba Susanna, gift Schrøter, var fødd í Havn í 1904.

Á sumri 1902 vendi familian aftur til Føroyar við skipinum ”Godthåb”.
Tá var sjónin hjá Johan farin at bila, og hann var næstan blindur. Hetta var óivað orsøkin til, at tey longu tá fluttu heim aftur.
Johan doyði í 1907 bert 50 ára gamal.
Frá september 1908 til 1934 helt Amalia privatskúla fyri smábørn í heimi sínum. Seinni í hesi greinarøð verður meira at frætta um hana. Amalia doyði í 1944.
Í tíðini í Grønlandi var Johan sera væl umtóktur millum granskarar, sum ferðaðust í Grønlandi um hetta mundi.
Hann var sera hjálpasamur, tá ið Robert E. Peary ætlaði at finna Norðurpólin. Tað eyðnaðist tó ikki fyrr enn í 1909.
Á alnótini finst annars ein filmur, har Johan koyrir við hunda­sledu í kava í Fælledparken í Keyp­manna­havn. Hetta man hava verið sera forkunnugt hjá býbúgv­um at síggja fyrst í hini øldini.

Komandi partur
Í komandi parti verður millum annað meira at frætta um brøvini hjá Johan og Amaliu


---------

Johan og Frida Evensen: Mylius Erichsen í barnadóp

Umframt hesi trý í Müllerættini, so var eisini ein fjórði føroyingur um hesa tíðina kolonistjóri í Grønlandi. Hetta var Johan Evensen. Hann hevði tað ættarliga samband við Müllerættina, at fastur hansara Elsebeth Christine gjørdist vermamma Søren Müller. Maður hennara Christoffur Michel Olsen var eisini systkinabarn gamla H.C. Müller

Kolonistjórarnir í Grønlandi hava havt samband við teir granskarar og ævintýrarar sum vitjaðu í Grønlandi. Hetta hava Frida og Johan Evensen eisini havt.
Ein áhugaverd frásøgn er um, tá ið Ludvig Mylius Erichsen kom framvið í 1903.
Hann var ein sera kendur rithøvundur og polargranskari. Men hann hevði eisini verið í Føroyum. Vit hava fyrr havt frásøgn hjá Petur Alberg frá donsku studentaferðini til Ísland í 1900, tá ið teir steðgaðu í Føroyum. Tá var Mylius við. Á hesi ferðini kom hann at kenna Knud Rasmussen, sum var við sum studentur. Teir komu seinni at samstarva nógv við kanningarferðum í Grønlandi.
Mylius leiddi í 1902-04 ta sokallaðu “littereru” Grønlands - kanningarferðina, har hann saman við Knud Rasmussen og málaranum Harald Molke kom fram til Thule. Hann var eisini leiðari hjá teirri sokallaðu Danmarkarkanningarferðini 1906-08, har hann umkomst saman við Høeg Hagen og Jørgen Brønlund á heimferðini frá Danmarkshavn eftir at hava kortlagt norðara partin av Eysturgrønlandi. Hetta økið er uppkallað eftir honum.
Á síni lagnuferð til Grønlands legði Mylius at í Føroyum, har hann tók nakrar mans umborð. Ein av hesum var umrøddi Jørgen Brønlund. Hvat man hann hava gjørt í Føroyum?
Mylius Erichsen var ein heitur talsmaður fyri rættindunum hjá grønlendingum mótvegis myndugleikunum.
Tað var í samband við fyrru umrøddu kanningarferðina, at Erichsen vitjaði Evensenshjúnini, júst í teimum døgum, tá ið dóttirin Lisbeth skuldi doypast.
Í hesum sambandi skrivaði hann eina yrking til heiðurs fyri hendan lítla føroyingin, og fara vit at endurgeva hana her. Hann skrivaði yrkingina bæði á donskum og grønlendskum, sum hann eisini var kønur í.

Ved Dåbsfesten i Umanaks Bestyrerbolig 1. marts 1903
Der ligger i Vuggen et lillebitte Nor,
som endnu ikke aner, hvor Verden den er stor,
hun sanser ikke Larmen
fra Livets Stride Elv,
hun ligger blot i Varmen
og slumrer i sig selv,
en Blomst i Bægre svøbt,
en Sjæl med Navne døbt,
et Menneske, der ikke ved, at Liv er Dyrekøbt.

Du spæde i Vuggen. Hvordan dit Liv vil gå?
Ja, det kan ingen vide og ingen Moder spå.
Og ingen Ønsker gode
kan skabe dine Kaar,
din Skæbne er en Klode,
som egne Cirkler slår.
Men alt, hvad Far og Mor
kan hjælpe deres Nor,
det gør de for at skærme dig, til du er blevet stor.

Thi da skal du lære, at dit unge Sind
har mangen herlig Evne sine Spire podet ind.
Din Moders kære Stemme
har evigt Ekko lagt,
og med din Faders Nemme
er din Natur i Pagt,
men hvad du ikke ser,
og som betyder mér
er dybest i dit Hjærteblod din egen Karakter.

Og kommer der Tider, hvor Lykken bliver trang,
og du har glemt at synge din Moders Vuggesang,
men mest når Selvanklage
har vist sig dine Brøst,
og du kan ikke tage
af Moders hånd din Trøst,
da må du som en Elv,
udrense dybt dit selv
og bygge Søjler inderst fra til Lykkens Himmelhvælv.

Aa! Vidste vi bare, hvad der i din Sjæl er gemt,
om den har stærke Strenge til rene Toner stemt.
Thi én gang vil der flagre
en anden Sjæl til din
og kalde dig den fagre,
han ønsker sig som sin,
og om du giver Køb,
da bryder Bægrets Svøb,
og du skal blomstre stolt i et Nu i Evighedens Løb.

Du fødtes højt oppe mod den hvide Pol,
men ude over Isblinken lér den rige Sol,
de Straaler op ad Fjælde
beklædt med evig Sne –
tænk! Al den lyse Vælde
skal snart dit Øje se.
Bliv lys om Barnekind
bliv ren og hvid i Sind
bliv skøn og ubekymret som Umanakkens Tind.

p.t. Umanak 1.3. 1903

L. Mylius Erichsen

Elisabeth var fødd 2. februar 1903 og varð so doypt í kirkjuni í Umanak 1.marts. Gumma var Mathilde Bådsgård, kona prestin.
Gubbar vóru pápabeiggin Jens Evensen og mammubeiggin Johan Evensen, sum báðir búðu í Havn. Teir hava neyvan verið til staðar, men frástøðan hevur so ikki verið nøkur forðing fyri at átaka sær gubbaábyrgd!
Elisabeth varð seinni send til Danmarkar saman við beiggjanunum Åge. Seinni kom hon at búgva saman við mammuni, tá ið hon flutti niður, eftir at pápin var deyður. Hon giftist ikki og arbeiddi í Landbúnaðarmálaráðnum sum enskur tulkur. Elisabeth doyði 25. februar 1979.

Søgan hjá Johan
Í 1887 kom Johan at arbeiða sum “volontør” hjá KGH í Keyp­mannahavn. Tann 1. apríl 1891 fekk hann eitt líknandi starv í Upernavik í Grønlandi. Í 1893 gjørdist hann assistentur í Prøven og í 1895 í Umanak.
Frá 1898 til 1899 hevði Johan farloyvi í Føroyum. Í 1902 gjørdist hann settur kolonistjóri í Umanak, í 1905 kolonistjóri í Rittenbenk, í 1907 kolonistjóri í Umanak og í 1908 í Egedesminde.

Johan varð 22. marts 1899 giftur í kirkjuni á Nesi við systkinabarni sínum Margrethe Frederikke, vanlig nevnd Frida, Evensen, dóttir Onnu og Jens Christian Evensen. Hann var próstur tá og vígdi eisini tey bæði.
Tey fingu børnini Åge (1901-1915), Elisabeth (1903-1979), Vagn (1905-1973) og Gudmund (1908-1979). Øll børnini eru fødd í Grønlandi og deyð í Danmark.
Vagn átti í hvussu er børnini Johan Evensen, sum hevur verið politimeistari í Varde og Bodil Davidsen, sum fyri nøkrum árum síðani var og vitjaði slóðina hjá abbanum í Grønlandi, og sum er kelda til hesa frásøgn. Men tað hevur vist ikki verið nakað serligt samskifti við føroysku ættina.
Johan doyði longu í 1913 av nýrabruna í Egedesminde, har hann er grivin. Hann gjørdist bert 43 ár. Tá er Frida flutt til Danmarkar.
Minningarorð um hann vóru í Det grønlanske Selskabs Årsskrift í 1913, har tað millum annað varð sagt:
Under et lidt tilbageholdende Væsen skjulte Evensen en sjæld­ent brav og nobel Karakter, og til trods for at han ikki gjorde sig umage for at blive popu­lær, var han dog en af de danske Embedsmænd, som Grønlænderne holdt meget af, da de så ofte i Handling havde Lejlig­hed til at bemærke hans brave Karakter og hans gode Hjertelag.
I sin Embedsførelse lagde Evensen ubestridt stor Dygtighed for Dagen.


Í komandi pørtum verður meira áhugavert tilfar um Johan Evensen og um Evensen ættina yvirhøvur