Svenska umhvørvisstríðskvinnan Greta Thunberg hevur fingið tillutað Umhvørvisvirðisløn Norðurlandaráðsins 2019, upplýsir Norðurlandaráðið í tíðindaskrivi.
Greta Thunberg hevur tó valt ikki at taka ímóti virðislønini, sum skuldi handast á tiltaki í Stokkhólmi í kvøld.
At umboða seg hevði hon sent tvey onnur stríðsfólk.
– Vit eru millum tey londini, sum hava møguleika fyri at gera mest, men vit gera í veruleikanum einki.
– Til tað hendir, vil hvørki eg ella Fridays for future (Umhvørvisfelagsskapurin hjá henni) í Svøríki taka ímóti Umhvørvisvirðisløn Norðurlandaráðsins, søgdu umhvørvisstríðsfólkini vegna Gretu Thunberg á tiltakinum.
Virðislønina fær 16 ára gamla Greta Thunberg, tí hon hevur blást lív í veðurlags- og umhvørviskjakið, sigur dómsnevndin.
Samstundis hevur hon birt undir at fleiri milliónir fólk í heiminum eru farin at krevja verulig tiltøk frá politikarunum.
– Greta hevur sum eingin annar megnað upp á stutta tíð at økja tilvitskuna um verðurlags- og umhvørvisspurningar í Norðurlondum, og í restini av heiminum.
– Hon hevur treisk og sannførandi heitt á heiminum at lurta eftir serfrøðini og handla út frá veruleikanum. Ávirkan hennara er so umfatandi, at tað nú verður tosað um eina heimsumfatandi »Greta Thunberg effekt«, verður sagt í tíðindaskrivinum frá Norðurlandaráðnum.
Fyrr í ár var Greta Thunberg innstillaði til at Nobel friðarheiðurslønina. Tað endaði tó í staðin við, at forsetin í Etiopia, Abiy Ahmed, fekk hana.
Greta Thunberg hevur í eina tíð verið eina av fremstu røddunum í stríðnum ímóti veðurlagsbroytingum. Hon er millum annað kend fyri at hava skulkað úr skúlanum fyri í staðin at mótmæla framman fyri Ríkisdegin í Svøríki.
Fyri einum mánaði síðani tosaði hon, tá ST-veðurlagstoppfundurin varð settur í New York. Tað var ein røða, sum fekk nógva umrøðu vegna serliga mátan, Greta Thunberg bar hana fram uppá.
##med2##
– Eg átti slett ikki at staðið her. Eg átti at verið í skúla. Tit síggja vón í okkum ungum menniskjum – hvat billa tit tykkum inn?
– Tit hava stolið dreymar mínar og barndóm mín við tómu orðum tykkara, segði Greta Thunberg tá við táravættum eygum.
Umframt umhvørvisvirðislønina hevur Norðurlandaráðið í kvøld eisini latið virðislønir innan film, tónleik, bókmentir og barna- og ungdómsbókmentir.
Hvør virðisløn er upp á 350.000 krónur.
/ritzau/
