Grønlendingar vónir um fyrstu oljuna í ár

Oljuboring í Norðuratlantshavi Meðan føroyingar eru við at bora sjeynda brunnin á landgrunninum, so eru grønlendingar í holt við tann áttanda.

Eins og føroyingar í hesum døgum eru í ferð við at bora á landgrunninum, so hendir júst tað sama hjá stóra granna okkara fyri norðan, Grønlandi. Og ikki kann sigast annað enn, at spenningur er í luftini í báðum londum. Í ólavsøkurøðu síni segði løg­maður, at hann er sera spent­ur um boringina, sum er í gongd. Nakað tað sama sigur grøn­lendski lands­stýris­for­mað­urin við Ritzau, nú olju­borurin fer niður gjøgnum grønlendsku undirgrundina nærhendis oynni Disko vest­antil í Grønlandi.
Áhugavert er at merkja sær, at meðan brunnurin á føroyska landgrunninum er tann sjeyndi, so eru grøn­lend­ingar eitt vet frammanfyri, um man so kann siga, teir bora tann áttanda brunnin. Og meðan tað eru italiumenn, ENI, sum standa á odda fyri boringini í Føroyum, so eru tað skotar, Cairn Energy, sum hava fingið hesa upp­gávu frá grønlendska heima­stýrinum.
Eins og røddir við jøvnum millumbili hava verið frammi í Føroyum, at tað verð­ur oljan, sum ger tað møgu­ligt hjá føroy­ingum at taka sjálv­stýri og gera oyggj­arnar til eitt full­veldi, so kemur grønlendski landsstýrisformaðurin ‘ inn á nakað tað sama í grein í danska dagblaðnum Information: »Vit skulu halda okkara av­­talu við Danmark um at menna grønlendska bú­­­skapin, so hann kann standa á egnum beinum.« Kuupik Kleist sigur víðari, at Grønland er ikki nakað ríkt samfelag. Um man ferð­ast í landinum, so kann ein skjótt síggja, at tørvur er á íløgum á bæði á heilsu- og sosialøkinum. Og tað er nokk at brúka oljupengarnar til, um olja verður funnin í hesum áttanda brunninum leggur hann aftrat.

Trygdin í hásæti
Grønlendski landsstýris­for­maðurin ger nógv burtur úr trygdini í sambandi við boringina, og sigur, at ólukkan í Meksikanska Flógvanum hevur havt stóra ávirkan í Grønlandi soleiðis at trygdarkrøvini til núverandi boring eru tey hægstu í heiminum. Grønland hevur fyrst og fremst hugt eftir norsku krøvunum og síðani bygt víðari uppá hesi. Eitt nú hevur landsstýrið kravt, at ein triði instansur fylgir boringini og tryggjar sær, at alt gongur fyri seg, sum tað skal. Her er talan um kanadiskar ráðgevar. »Trygdin í sambandi við bor­ing­ina er tí í lagi«, leggur lands­stýris­formaður dent á.
Grønlendski lands­stýr­is­formaðurin kemur eisini inn á spurningin, hvussu olju­pengarnir skulu handfarast eftir eitt møguligt fund. Hann sigur, at tað hevur alstóran týdning, at yvirskotið frá oljuni verður javnt býtt millum alt fólkið. »Yvirskotið og royalties fara í ein grunn, sum so hevur fastar ásetttar reglur um, hvussu gjaldast skal út eitt nú til al­menna raksturin. Her er altavgerandi, at man megnar at stýra útviklinginum so­leiðis, at man ikki pumpar milli­ardir av oljukrónum út í samfelagið, soleiðis at man heilt missir tamarhaldið.«