Jóannes Eidesgaard, løgmaður
Tað frøddi meg og ivaleyst mong við mær almikið, at tað eydnaðist at vinna politiska undirtøku fyri at seta á stovn okkara nýggjastu sendistovu í íslendska høvuðsstaðnum Reykjavík. Hoyvíkssáttmálin er farin at virka, og tí metti eg sjálvur, at tað hevði stóran týdning, at ein føroyskur sendimaður kemur at sita í Reykjavík, har hann m.a. kann vegleiða og ráðgeva vinnuni í sambandi við nýggja sáttmálan.
Eisini taldi tað við hjá mær, at íslendski uttanríkisráðharrin Valgerður Sverrisdóttir kunngjørdi á samkomu í Keypmannahavn 1. nov., at íslendingar fara at lata upp eitt sokallað generalkonsulat í Føroyum. Hetta verður ein skrivstova í Havn, har ein av teirra egnu íslendsku diplomatum fer at arbeiða. Talan er í hesum førinum ikki um eina íslendska sendistovu í Føroyum, men verður teirra generalkonsulat partur av íslendsku sendistovuni í Keypmannahavn.
Sendistovuvirksemi er alt skipað sambært Wienar-sáttmálan um diplomatisk sambond. Hetta er altjóðarættur, sum hvørki íslendska ella danska stjórnin av sínum eintingum kunnu broyta. Har stendur m.a., at eitt land kann bert hava eina sendistovu í einum øðrum landi. Tí kann Ísland ikki hava eina sendistovu í Havn, tí teir hava longu eina í Keypmannhavn. Av somu orsøk kunnu vit bert hava eina sendistovu í Reykjavík, um hon formliga er ein partur av donsku sendistovuni í Íslandi. Eisini stendur í sama sáttmála, hvussu skeltingin av einari sendistovu skal vera.
So allar spekulasjónirnar hjá Høgna Hoydal rundan um Fámjinsskjalið eru púrasta burturvið. Fámjinsskjalið hevur við okkara trygdarpolitikk at gera, og harftrat er eitt skjal um, hvussu vit samstarva á embætismannastigi millum londini og annars á tí meira praktiska økinum.
Hvat er so ein føroysk sendistova? So leingi sum vit ikki eru eitt fullveldi, so er skipanin tann, at vit eru partur skipanini hjá donsku uttanríkistænastuni. Hetta er neyðugt og ein avgjørd treyt, um vit skulu hava heitið sendistova við teimum rættindum, hetta gevur m.a. diplomatstøði. Hetta er eisini støðan í London og í Brússels. Vit kundu valt at staðið uttan fyri donsku uttanríkistænastuna, men so var ikki talan um eina sendistovu, men bert um eina umboðsstovu, sum so kundi ávirka sum ein og hvør annar lobbyistur, men uttan nakað diplomatstatus. Diplomatstatus er neyðugt skalt tú fáa tey røttu sambondini, sum aftur er ein avgjørd treyt fyri góðum úrslitum.
Vit hava sum er sendistovur í Onglandi og í ES. Ì báðum býunum húsast vit undir somu lon sum danska og grønlendska sendistovan, men sjálvandi við føroyska flagginum og skjaldrarmerkinum út móti gøtuni. Fyri ein vitjandi er als eingin ivi um, at her húsast føroyska sendistovan.
Eg skal her nevna, at sendistovan í London varð sett á stovn í 2002, meðan fullveldislandsstýrið sat. Høgni Hoydal var varaløgmaður, og Poul Michelsen var bakkur í tí samgonguni. Sendistovan í London liggur trygt og gott undir veingjabreiðnum av donsku sendistovuni í Sloan Street.
Hetta við at húsast saman, tá talan er um sendistovur, er ikki ókent. Eitt land sum Ísland húsast eitt nú í New Dehli undir somu lon sum danska sendistovan, og í Berlin húsast øll norðurlond undir sama taki í einari nýggjari sendistovu.
Løgmansskrivstovan er farin undir fyrireikingarnar til føroyska sendistovu í Reykjavík. So seint sum í seinastu viku vóru umboð fyri Løgmansskrivstovuna í Reykjavík fyri at kanna júst viðurskifti so sum innivist til skrivstovu og sendimann.
Eg hava longu gjørt av, at vit í hesum førinum ikki koma at brúka sama leist sum undanfarna landsstýri, tí vit eru í gongd við at finna okkara egnu høli í býnum. Her kemur so okkara flagg at veittra í íslendska lotinum, og veðrurin fer at vísa seg fram.
