Í Ramsar-ætlanini fyri Skúvoy verður sagt, at rotta sigst vera komin til Føroya fyrstu ferð fyri umleið 250 árum síðan, og her verður eisini sagt, at tað eru 11 oyggjar í Føroyum, har eingin rotta er. [...] Sannlíkindini fyri, at rotta kemur í oyggjar, har hon ikki er frammanundan, eru tengd at ymiskum faktorum, men í høvuðsheitum kemur rotta bert til nýggjar oyggjar, har hon verður flutt við fólki ella [...] sum eru millum teir størstu í Føroyum. Tað er serliga skrápastovnurin, sum er viðbrekin fyri rottuinnrás, men rotta er eisini ein hóttan móti eitt nú lunda og drunnhvíta. - Í Skúvoy er tað rættiliga serstakt
n vegleiðir eisini um yvirvøku og tilbúgving í hesum sambandi. - Í Sandoynni er ríkt fuglalív eins og í hinum oyggjunum, har eingin rotta er. Kemur rotta í oynna, verður tað til stóran skaða fyri fuglalívið [...] - Sandoyggin er ein av 11 oyggjum í Føroyum, har eingin rotta er. Tað er okkara ábyrgd at fyribyrgja, at rotta ikki sleppur í oynna. Soleiðis siga tey á Umhvørvisstovuni, sum samskipar fyribyrging og týning [...] ansast enn betur eftir, at rotta ikki kemur í oynna. - Tá koyrandi verður í Sandoynna, fer ferðslan uttan iva at økjast, og tá gerast eisini sannlíkindini fyri, at rotta sleppur í oynna, størri. Á Umhvør
tryggja sær, at rotta ikki er við í farminum. Tað merkir, at øll, sum flyta fólk, fæ ella farm til rottufría oyggj, tryggja sær, at rotta ikki er við í farminum. Tað sum er mest avgerandi í hesum føri, er [...] Í Føroyum eru ellivu oyggjar, sum eru rottufríar og nú verða tiltøk sett í verk fyri at varðveita tær rottufríar. Tí hevur Umhvørvisstovan nú sett sum krav, at heilsølur, og handlar, sum senda vørur til [...] pakkað soleiðis, at rotta ikki sleppur framat. Tað merkir, at vøran kann verða pakkað í plastfoliu, sum hol ikki skal vera á. Samstundis skal eisini platturin verða innpakkaður, so at rotta ikki sleppur undir
fingið prógv í Føroyum. Rotta er eitt herviligt skaðadjór, sum ber smittu við sær, ger skaða á bygningar, matvørugoymslur og fóðurgoymslur, og ikki minst er hon til stóran skaða fyri fuglalívið í náttúruni [...] náttúruni. Har rottan er komin fyri seg í Føroyum, eru lundin og skrápurin minkað niður í nærum einki. – Men enn eru oyggjar, har rotta ikki er staðfest, og er tað okkara skylda at gera okkara ítasta fyri at forða [...] og hvussu vit forða henni í at trívast. Harafturat fingu tey kunnleika um rottueitur og rottufellur. Tey fingu eisini at vita, hvussu ein bygningur kann tryggjast ímóti at rotta sleppur inn, og tey lærdu
er nógv ríkari á oyggjum, har rotta ikki er. Kemur rotta út í Nólsoyar, sum hevur heimsins størsta drunnhvítubøli, er úti við drunnhvítanum. Tað sama um rotta kemur út í Mykines, so er úti við lundanum [...] stovnurin er. Vit kundu gjørt sum í Grønlandi, har neyvt samstarv er millum granskarar og lokalar veiðimenn um stovnskanningar. Tað eru bert trý friðað øki í Føroyum: Fjallavatn, Leynavatn og Mølheyggjar [...] plantur, tí eitt nú er vakra blóman, sævarrossatunga, millum hóttu planturnar í Føroyum. Hon vaks til dømis á einum øki í Hvítanesi, men fyri 10 árum síðan valdu nøkur fólk at grilla á hesum økinum – og
Tað má vera ógvuliga strævið at vera rotta í Føroyum í hesum døgum, nú kommunur kring landið fremja átøk við fólki og eituri, har endamáið er at minka um ella týna rottuna. Tí kunnu vit av røttum siga [...] siga, at rottan stríðist fyri lívinum í løtuni. Flestu av teimum størru oyggjunum í Føroyum hava rottu, men enn eru nakrar oyggjar tíbetur slopnar undan. Eisini í Viðareiðis kommunu verður rottan jagstrað [...] sum nú liggja úti á heimasíðuni hjá kommununi, eru einføld, trý í tali - * Boða kommununi frá á info@vidareidi.fo beinanvegin, hvar rotta er sædd. * Gev loyvi til, at hús og øki kring um verður kannað fyri
til stóran skaða fyri fuglalívið í náttúruni. Har rotta er komin fyri seg í Føroyum, eru eitt nú lundin og skrápurin minkað niður í nærum einki. Enn eru oyggjar, har rotta ikki er staðfest, og er tað okkara [...] luttakararnar, sum uttan iva fer at hava stóran týdning fyri arbeiðið at fyribyrgja og týna rottu í Føroyum. Okkara vón er at styrkja samskiftið og fakliga samstarvið millum kommunur og millum kommunur og [...] fyribyrgja og týna rottu. Hetta er aðru ferð at Umhvørvisstovan skipar fyri tílíkum skeiði. ##med2## Rotta er eitt herviligt skaðadjór, sum m.a. er berari av smittu, ið er vandamikil fyri menniskju og djór
sjálvandi ikki skal, hjálpir tað rottu at trívast og nørast. - Rotta er ein stórur trupulleiki í Føroyum, og vit eiga øll at gera okkara til, at rotta ikki sleppur at nørast. Á Umhvørvisstovuni minna tey eisini [...] Kommunalu Brennistøðini í Havn og brennistøðini hjá IRF, sum hevur móttøkur kring landið. Á Umhvørvisstovuni vísa tey á, at um lívrunnið burturkast frá eitt nú fletting endar í náttúruni, sum tað sjálvandi [...] at lívrunnið burturkast skemmir náttúruna og lukturin, sum stendst av hesum, er til ampa fyri fólk í nærumhvørvinum. - Tískil er tað skyldan hjá okkum øllum, nú slaktið stendur fyri, at leivdir frá fletting
Enn finnast oyggjar í Føroyum, har rotta ikki livir, og ein av hesum oyggjum er Nólsoy. Fyrr í vetur hildu menn seg síggja farveg eftir rottu í oynni, og nógv varð gjørt burtur úr at kanna, um so var. [...] Holm. Mikkjal hevur í nøkur ár havt seyðahund, og hevur tí royndir í at venja hundar, nakað, ið kemur honum til góða við nýggja rottuhundinum. Men tá eingin rotta eftir øllum at døma er í Nólsoy sum er, verður [...] zealendskan serfrøðing, sum kom til Føroya at kanna eftir, um rotta var komin til Nólsoyar, men hóast myndatól og annað varð sett upp í kloakkum í Nólsoy, sást eingin farvegur til nakra rottu. Nú er so næsta
rottuna á Sandi í einari grein seinni í kvøld. Í Sandoynni er bara mús - og ikki rotta. Músin er skaðadjór, men rotta er bæði størri og meira oyðileggjandi. Í Skúvoy er hvørki mús, rotta ella ketta. [...] Sands kommuna fráboðan um, at rotta varð sædd á havnalagnum á Sandi. - Øll tilbúgvingin varð beinanvegin sett í verk, og hetta varð gjørt í samráð við Umhvørvisstovuna. Í Sands kommunu siga tey, at slíkar [...] tiknar í størsta álvara í kommununi, har tey heita á fólk um at siga frá, um tey gerast varug við rottu - ella spor eftir rottu. Nummarið, sum fólk kunnu ringja til, um tey halda seg síggja rottu í Sands