burturav. – At vera listafólk burturav er ofta eitt sindur ótrygt fíggjarliga. Tað eru heldur ikki so nógvar kvinnur, ið eru listafólk burturav, og vit hava sett okkum fyri at kanna, hvussu tað riggar at [...] sigur Jón Hammer, framleiðari. Filmurin verður framleiddur av Rógviper í samstarvi við Kykmyndir. Tað eru tey fýra: Marianna Mørkøre, Beinta á Torkilsheyggi, Rógvi Rasmussen og Jón Hammer, sum arbeiða við [...] 100.000 krónum. Eiðis kommuna hevur eisini stuðla við 50.000 krónum. Biograf og sjónvarp Upptøkur eru gjørdar, meðan listakvinnan arbeiðir, og fylgt verður eisini við henni, tá ið hon hevur eina framsýning

hvønn. - Tað eru nógvur pengar at leggja á borðið og tað ber sjálvandi í sær, at tað vera tey meiri vælbjargaðu, sum hava ráð at koppseta seg og ikki hini. Jansy Gaardlykke vísir á, at tað eru smápengar tað [...] enn eina góða millión hjá heilsuverkinum at koppseta allar 12 ára gamlar gentur. - Tað eru fyri ein stóran part kvinnur í góðum árum og mammur, sum fáa krabbamein í lívmóðurhálsinum, so hetta er ein sjúka [...] at fáa krabbamein í lívmóðurhálsinum seinni í lívinum. Veldug andsøgn Í Føroyum fáa upp ímóti 20 kvinnur krabbamein í lívmóðurhálsin um árið og bæði danska heilsustýrið og landslæknin hava mælt til, at

yvir 55 ár, eru tað yvir 90 prosent, sum eru liðugt koppsett. Men so minka tølini aftur og serliga eru tað tey frá 25 til 44 ár, sum halta eitt sindur aftan á tí í hesum aldursbólkinum eru ímillum 72 og [...] 12-15 ára gomlu eisini, umframt kvinnur, sum eru við barn ella geva bróst. Hann sigur, at í hesum føri varð hetta ikki sett í verk í Føroyum fyrrenn nakað seinni, so bara har eru vit einar tvær vikur aftan [...] sproytuna, og eru sostatt liðugt koppsett. Í Føroyum hava 70, 5 prosent av fólkinum fingið ta fyrru sproytina og 66,9 prosent hava eisini fingið ta seinnu sproytuna. Men tað eru bara tey, sum eru yvir 12 ár

nólsoyingar eru spjaddir út um alt landið við teirra eftirkomarum í triðja ættarlið. Í bókini verður greitt frá húsunum í bygdini, og hvørji fólk eru ættað úr teimum. Eisini ymiskar frásagnir, ið eru knýttar [...] bókunum, sum innihaldsyvirlitið nágreiniliga vísir. Bøkurnar eru yvir 600 blaðsíður stórar við 250 myndum. Nevnd eru um 6000 fókanøvn, ið eru at finna í navnalistanum. Hetta ger, at bøkurnar kunnu nýtast [...] lýsa bygdasøguna á ein upplýsandi og hugvekjandi hátt. Eru væl skrivaðar við løttum máli. Prentlistarliga eru tær væl úr hondum greiddar. Tær eru vakrar við dyggum innihaldi. Kanska tann mest umfatandi

smøri. Tað eru dømi um, hvat kongolesiskar kvinnur og børn hava fingið sum samsýning fyri at hava havt kynsligt samband við hermenninar, sum vórðu sendir hagar at verja tey. Verjararnir eru brádliga vorðnir [...] einum mánað síðani kom tann fyrsta frágreiðingin, og hon staðfestir, at umleið hundrað ungar gentur eru vorðnar við barn eftir at hava verið saman við ST-hrmonnum. Har verður eisini sagt frá fleiri hópneyðtøkum

søkja sær útbúgving í øðrum londum og ov fá flyta heimaftur eftir loknan lestur. Serliga eru tað ov fáar kvinnur, sum flyta aftur til Føroya. Lagt verður aftrat, at skeiklaða kynsbýtið og lækkandi burðartalið [...] longu hava tikið stig, sum kundu verið átøk í hesi heildarætlan. - Hetta ber boð um, at vit longu eru varug við stóru avbjóðingina, og vilji er at gera nakað við hana, umframt at orka og áhugi til at arbeiða

altíð. Tá tey finna sær maka uttanlands ella børnini eru vorðin hálvvaksin, koma tær heilt vist ikki heimaftur. Sum er, eru longu 2000 færri kvinnur enn menn her – okkum tørvar tykkum og børn tykkara. Vend [...] nógv fyri at bøta um støðuna, hjá støkum uppihaldarum og familjum sum annars eru í fíggjarligari trongstøðu. Nakrar ábøtur eru lutfalsliga lættar at gera: • Broyta skattalógina við at taka burtur, at eyka [...] hava valt at seta búgv aðrastaðni enn her, tí tær ikki fingu endarnar at røkka saman her. Fá hagtøl eru sum vísa, hvussu føroyskar famljur liva. Men Jólahjálpin sum veitti familjum, sum vóru illa fyri f

torført hjá teimum at umboða eitt arbeiðsmannafelag. - Vit ynskja sjálvandi ikki, at kvinnur føla seg illa, tí tær eru limir í einum arbeiðsmannafelag, tí hava vit valt at kalla tað arbeiðarafelag. Fitt

fangunum, vit eru eitt slag av sosialráðgevum, sigur Sigmund. Fleiri kvinnur eru eisini fangavørðar, og tað er eingin forðing. ­ Eg haldi, at tað ofta er ein fyrimunur, at kvinnur eisini eru fangavørðar [...] Danmarkar at sita. Í Danmark eru fleiri afturlatin fongsul, og eitt av hesum fongslum er Herstedvester. Fangarnir har eru dømdir at sita í hvussu er fimm ár. 130 fangar eru í hesum fongslinum. Har er ein [...] tí teir skulu læra, at tað eru ymsar bundnar uppgávur. Teir gera sjálvir mat, og teir fara eisini sjálvir til handils ­ innan fyri múrarnar. Sigmund sigur, at sum heild eru brotsmenninir heilt vanlig fólk

fegnast eisini um at fáa mannfólk innan starvsøkið, tí tað krevst og har eru uppgávur, sum teir kanska eisini eru betri til, enn kvinnur. Og at mannfólk koma inn á eitt øki, sum annars hveur verið fólkað við [...] staðnum eru tey enntá von við mannligu starvsfelagarnar, tí tveir eru frammanundan. Jón var heppin og fekk mannligan vegleiðara, sum kanska gjørdi tað heldur lættari fyri allar partar í byrjanini, eru tey [...] atstøðingar. - Møguleikarnar eru so mangir, tá hugsað verður um starvsøkini. Men framvegis eru mannfólkini á økinum fá. Niðri er vanligari við mannfólki á hesum økinum, men í Føroyum eru vit ofta eini 10 ári aftafyri