300 mál eftir í heiminum, og við verandi deyðsferð verður helmingurin av teimum burtur um 100 ár. Tíggjunda hvønn dag hvørvur eitt mál, og roknað verður við, at bara 4%, av teimum, sum nú manna jørðina, tosa [...] føroysk orð og setningar handan skallabeinini, táið vit tosa við aðrar nationalitetir, vit liggja sum kunnugt altíð undir fyri øðrum málum, og okkara vinnulív hevði fingið eitt meiri altjóða snið. Fyri ikki um [...] avgerandi partur av høpinum, og tað fær meg at hugsa um orðini hjá amtslæknanum, skyldmanninum, Napoleon Nolsøe, sum í 1840 tók soleiðis til: “Og vil eg ikki firnast fyri at krevja ein og hvønn av mínum landsmonnum
størri og smærri. Her var nógv egning, og her lærdu børnini av teimum tilkomnu og eldru. Hetta var sosialt, og hetta var ein týðandi partur av bygdamentanini. Í Klaksvík var nógvur útróður, og her var [...] áðrenn vit fóru í skúla - og var ein frítími, kundu vit leypa oman í skúrin. Hann sigur, at ungu kvinnurnar úr Nepal roynast væl sum egnarar, og hann heldur, at tær gera hetta mest fyri at tjena sær nakrar [...] útróður, og tú skalt hava í minsta lagi 10 krónur fyri hvørt kilo av fiski, áðrenn útreiðslurnar eru dekkaðar. - Tað fer nógv burtur av hvørjum kilo, tú fiskar. Í fyrsta lagi eru tað landingar-og søluútreiðslur
fjarleiðum, og tvey onnur vóru ídnaðartrolarar, sum m.a. royndu undir Føroyum og í Norðsjónum. Harumframt eru tvey skip, sum høvdu sítt grundarlag sum línuskip á fjarleiðum á Flemish Kap og við Labrador [...] num við gørnum. Fiskasløgini vóru havtaska og svartkalvi. Men tey vóru frá byrjan avmarkað til bert at kunna brúka 1400 gørn tilsamans fyri hvørt skipið, og tað røkkur ikki til fulltíðarfiskiskap allar [...] fiskrættindi m.a. á Flemish Cap og á øðrum fjarleiðum, og garnaloyvini komu nakað av tilvild á skipini, tí aðrir veiðimøguleikir júst tá ikki vóru hjá føroysku tjóðini at gangnýta. Men soleiðis er ikki
prísvinnandi íslendskur tónleikari, hon er eitt nú kend fyri sangirnar Esjan, Feimin(n) og Rólegur kúreki. Hon spælir sjálv fleiri ljóðføri, og skrivar og framførir sínar egnu sangir. Men henni dámar eisini [...] ársins sangari og ársins sangskrivari tað árið. Tónleikurin hjá Bríet hevur vunnið seg nógv fram í Íslandi og uttanlands. Hon hevur skrivað tónleik og framført, síðan hon var tannáringur, og hon heldur fram [...] m humori og sálargranskandi tekstum, sum fanga tíðarandan og umskapa hann til nútímans tónlist. Tað eru sjáldsamir eginleikar, ið tala beinleiðis til ungdómin og óbeinleiðis til tey tilkomnu. Sjálv hevur
javnrættindi. Fyri universellar hugsjónir. Fyri áhugamál og rættindi hjá tjóðini og felagsskapinum. Fyri javnrættindi millum fólk og tjóðir, uttan mun til, hvussu ymisk, vit eru. Fyri upplýsing og fólkaræði [...] gerðirnar og hugsjónirnar hjá Jákupi hava havt fyri okkum og fyri komandi ættarlið. Føroya søga og okkara menning og møguleikar í landinum, høvdu sæð heilt øðrvísi út, var Jákup í Jákupsstovu ikki og broytti [...] okkum sjálv og okkara mentan og sjálv tóku avgerðirnar, at Føroyar fóru at menna seg sum tjóð og samfelag og livikorini betraðust. Og hon greiddi frá, hvussu nógv tað kravdi av teimum sum hjún og sum familja
a til kristindóm og bíbliusøgur (s. 29), at religión snúði seg um nakað, sum skynsemið ikki kann forklára (s. 29), um váttan og játtan (s. 29), og at religiøst-mytiskar og við teimum transcendentalar hugmyndir [...] rættarmál og banning av bókum. [5] Vit lesa um kritikarar sum Vanini (tungan avskorin, kvaldur og brendur) og Bruno (brendur), ið fingu deyðadómar m.a. fyri sínar ókristnu natúrligu forkláringar, og at Galileo [...] Guð mannin av mold jarðar og blásti lívsanda í nasar hans, og soleiðis varð maður til livandi skepnu” og: “Og Harrin Guð myndaði konu av rivinum, sum hann hevði tikið av Ádami, og leiddi hana til Ádams”,
familju. Hon fór í fjør at rógva kapp, og nú verður setningurin hjá henni at taka sær av teimum yngru manningunum, meðan Martin fer at taka sær av meiri tilkomnu manningunum. [...] við fleiri manningum, og sigursvandi Eysturoyingur hevur verið at sæð á fjørðinum, umframt at manningin venur í maskinunum í neystinum. Ætlanin er í summar at bjóða Klaksvíkingi av, og tað verður vónað, at [...] Annar er Martin Venned, sum hevur nógvar royndir – bæði sum rógvari og venjari. Hann hevur verið við til at manna eitt nú Eysturoying og Klaksvíking. Hin venjarin er Lív Martinsdóttir Venned. Sum navnið
havt fyri lesihugin og málmenningina hjá børnum og ungum (og foreldrunum) í Føroyum at fáa føroyskar barnabøkur sendandi fleiri ferðir árliga. Og hygg enn at úrslitunum hjá Niels Jákupi og teimum, ið tóku [...] íðnum og bardaganum fyri at virða okkara egna – og at skapa sjálvsvirðing og sjálvsálit hjá tjóðini og hvørjum einstøkum. Hvørja ferð vit fegnast um, at tað hevur eydnast at menna okkara mál og mentan [...] hug og felagsskap í so mangar næmingar. Og fremst av øllum hevur hon í øllum lutum roynt at givið teimum sjálvsvirðing og sjálvsálit. At líta á egin evnir, droyma og taka ábyrgd av egnum lívi og av f
partur av føroyskari mentan. Tað ræður um hjá børnum og ungum at halda seg framat, og tað ræður eisini um hjá teimum tilkomnu og royndu at eggja og læra yngra ættarliðið. Orð kunnu fella undir rakstri [...] tekur hugin frá teimum ungu at vera við. Løtur á fjalli, rættini ella í flettingarhølunum eiga at vera hugnaligar og gevandi, og hetta eiga at vera løtur, vit minnast fyri tað góða. Børn og ung, sum veksa [...] sosialt fyritakssemi, har børn og ung kunnu læra av teimum tilkomnu, sum í mongum førum alt lívið hava havt hetta sum part av sínum arbeiði ella ítrivi. Alt, sum hevur við seyð og seyðahald at gera, er eisini
høvdu veiði- og fiskiloyvir í gomlu skipanini. Og fyri øll, ið vilja dríva vinnu, fyri alt samfelagið og fyri størstu virðini hjá tjóðini. Og fyri rættartrygdina hjá hvørjum einasta fólki í Føroyum. Tí taki [...] kunngerð, hjá teimum flokkum, ið nú aftur sita í landsstýrinum - og sum Løgtingsins Umboðsmaður staðfesti ólógligt - fekk djúptøknar og avgerandi avleiðingar fyri øll rættindi og møguleikar hjá teimum, ið høvdu [...] sum givið og sjálvsagt, at allir flokkar taka undir við at seta ein óheftan kanningarstjóra at lýsa og eftirkanna allar avgerðir, alt lógargrundarlagið og allar fyrisitingarligar grundgevingar og skjalfestingar