føðingardagin? hesin er sami læknin, sum mamman hevur? ófødda barnið hevur sama rætt til læknahjálp sum foreldrini, eisini tá fosturtøka verður umhugsað? ófødda barnið er umfatað av mannarættindum eins og tú og [...] føroyska samfelagið hevur undirskot av kvinnum? at helvtin av teimum børnum, ið verða aborteraði, eru gentubørn? Vit kundu hildi á og víst á svárar mótsøgnir í tí viðgerð, sum fleiri ófødd børn tíverri
Børnini skulu trívast, so trívast foreldrini eisini. Børnini skulu sleppa at vera børn. Soleiðis fáa vit børn, sum verða klár at gerast vaksin. Børnini fyrst Okkara børn eru okkara framtíð. Sjálvandi skulu [...] Okkara børn eru okkara framtíð. Sjálvandi skulu vit raðfesta børnini. Hetta er eyðsæð, men tað verður tíverri ikki altíð framt í politikki. Børnini skulu hava tað gott á dagstovnunum. Tað skulu vera vaksin [...] leiklutin hjá flokslæraranum og umskipa lands og pisaroyndirnar. Børnini skulu trívast, so trívast foreldrini eisini. Børnini skulu sleppa at vera børn. Soleiðis fáa vit børn, sum verða klár at gerast vaksin
børnunum!“ eru at finna víðahvar hvørja ferð hetta hugskotið verður nevnt. Samstundis hoyra vit í miðlunum um dagstovnar, sum mangla starvsfólk, stressaði foreldur, ung við sálarkvølum, og børn sum eru aftur [...] vit kustaðar runt við!“ – „Ein kann ikki bara fáa stuðul fyri einki at gera!“ – „Haldi tey flestu eru ímóti, at tað almenna skal rinda løn, tí mammur velja at ansa sínum egna barni heima, uttan at tær [...] fíggingini til dagstovnarnar kemur úr felagskassum, og eingir av hesum pengunum fylgja við, um foreldrini velja eina aðra loysn til barnaansing. Eg haldi sjálv, at hesin trupulleikin botnar í manglandi
megina, áræðinum, drívmegina, førleikum og dugnaskapi hjá føroyafólki – viðurskifti sum kanska ikki eru lætt at forklára ella máta uppá, men sum tó er avgerandi fyri gongdina í samfelagnum. Vit virka øll [...] ørt og illa umhugsað. -Tað hevði kanska verið lættari og kanska eisini bíligari at flutt heim til foreldrini aftur. Men Sára og Jens vildu sjálvbjargni og hava ræði á egnum viðurskiftum leys av foreldrunum
sum oyðileggur tænastuna. Børn eru menniskju, og tí er ein ansingarskipan ikki ein kabal, sum bara skal ganga upp. Í dag byrja alt ov nógv børn á einum stovni, tá ið tey eru um eitt ára aldur. Tey knýta [...] skilagóður máti at fara við smáum børnum. Afturat hesum eru óteljandi frásagnir um, at tey, sum rita inn í skipanina ofta, og í summum førum eru skjót at klikkja, sleppa skjótari framat plássunum. Hvussu [...] hetta, um býráðið ikki dugir at umsita barnansingina ella ikki tryggjar, at nóg nógv ansingarpláss eru tøk? Sovið í tímanum Barnatalið hevur verið støðugt vaksandi í størstu kommununi í fleiri ár, og tí
í lagi. Tó so er hetta støðan hjá nøkrum av okkara smáu borgarum. Eitt barn við avbjóðingum (og foreldrini) er í dag ofta knýtt at fleiri ymiskum stovnum. Tað er ikki óvanligt, at barnið er knýtt at Sernám [...] hesi børn skulu fáa nøktandi hjálp. Trupulleikin er bara, at ymsu stovnarnir hava sína egnu játtan og eru harafturat knýttir at ymiskum málaráðum ella kommunu. Til dømis er Sernám undir Mentamálaráðnum, Barna- [...] Heilsumálaráðnum, Almannaverkið undir Almannamálaráðnum og Barnaverndartænastan undir kommununum. Tað eru serliga tvær avbjóðingar, sum henda støða førir við sær. Fyri tað fyrsta verður høvuðsuppgávan “at
í. Tað sum vit serliga leggja til merkis er, at barnafamiljur, har annaðhvørt annað ella bæði foreldrini nema sær eina útbúgving, velja Føroyar til. Um tað á nakran hátt ber til. Men, men men. Her er [...] lestrarstuðulin eftir fáum døgum hvønn mánað. Og tað hevnir seg sjálvsagt serliga hjá forsyrgjarum sum eru undir útbúgving. Nøkur av fremstu málum hjá einari komandi samgongu má tí vera at: - Dagføra útgjøldini
ald er, at tryggingin skal hava verið í gildi í minsta lagi í 1 ár. Nógvir vansar eru við hesi mannagongd. Eitt nú eru tað fleiri við B-inntøku, sum kanska ikki hugsa um møguleikan at tekna sær trygging [...] viku, fáa foreldrini 8 vikur afturat í barsil. Hetta er ógvuliga gott, tí hesi børnini brúka vanliga longri tíð um at mennast. Trupulleikin er, at verður eitt barn føtt í 33. viku, so fáa foreldrini ikki longda [...] ógvuliga góð og týdningarmikil fyri føroyska samfelagið. Tó so hevur hon nakrar manglar, har tað serliga eru fimm viðurskifti, sum vit eiga at tillaga: Hægri hámark Barsil til liðugt lesandi Umskipa barsil hjá
tá tey hava tað gott, eru glað og trívast. Líka so væl, sum tey duga at siga frá, tá tey ikki hava tað gott, eru óglað og trívast illa. Viðhvørt krevur tað bara, at vit, sum eru um tey, og vit sum samfelag [...] heilsufrøðingur á skúlanum á Trøðni sigi við næmingarnar, at tey eru veik ella ikki hava eina rødd, so fari eg skeiv! Hesi børn, sum eg møti, eru sterk og absolut ikki veik. Fleiri av teimum hava kanska havt [...] upp til val, sum nú upp til løgtingsvalið, verður ein bólkur av børnum, ungum og vaksnum, ið ikki eru sum tey flestu, aloftast umrødd. Men hvat kalla vit hendan bólk: tey við brek, tey uttan rødd, tey
Tað eru næstan fjøruti ár liðin, síðani Claus Rasmussen fyrstu ferð kom til Føroya. Hann kom higar at arbeiða sum blikksmiðjur, men hann hevði eisini okkurt annað í kvittanum. Hann hevði nevniliga hitt [...] danska høvuðsstaðnum. Hann hevur ein beiggja og eina systur. Tá ið hann gekk í 3. flokki, valdu foreldrini at flyta til Suðurjútland, til Kollund nærindis týska markið. Eftir fólkaskúlan fór Claus í læru