Vísindagreinin "The effect of exposure on sea lice population dynamics in faroese salmon farms" er komin út í altjóða tíðarritinum, Aquaculture Environment Interactions. Høvuðsrithøvundur til greinina er Esbern Patursson.
Greinin byggir á masteruppgávu, sum hann gjørdi í samstarvi við Fiskaaling og vardi á DTU í 2013. Hinir rithøvundarnir eru Knud Simonsen og Øystein Patursson, báðir granskarar á Fiskaaling, og André W. Visser, professari á DTU.
Á Fiskaaling vísa tey á, at umrødda grein lýsir eitt greitt samband millum styrkina á rákinum og útskifting av sjógvi - og so sjálvsmittu av laksalús á einum firði, har aling fer fram.
- Útskifting av sjógvi er í høvuðsheitum drivin av feskvatni, sum rennur út í fjørðin, muninum millum flóð og fjøru og av sjóvarfalsrákinum uttan fyri fjarðamunnan, ið dregur sjógvin inni á firðinum við sær. Út frá tølum fyri hesar tríggjar drívmegirnar var eitt vísital gjørt fyri flestu alifirðir í Føroyum.
Fiskaaling hevur talt lús á føroysku alibrúkunum fyri vinnuna síðan 2009. Fyri hvørja einstaka útsetu hevur verið hugt eftir, hvussu vøksturin var í lúsatølunum fram til fyrstu viðgerð ella til tøku, um eingin viðgerð var neyðug.
- Sjóvarhitin hevur stóran týðning fyri trivnaðin hjá laksalús, og hetta er væl kent, verður lagt aftrat,
Á Fiskaaling vísa tey á, at tá ávirkanin av hita varð tikin burtur úr lúsatølunum, sást greitt samband millum vísutalið fyri útskifting av sjógvi á firðinum og vøksturin í lúsatølunum: Firðir við lágum vísitali fyri útskifting vístu seg at hava hægri sjálvsmittu, og firðir við høgum vísitali fyri útskifting høvdu lítla ella onga sjálvsmittu.
- Vindurin er rættiliga skiftandi í Føroyum og hevur avgjørt ávirkan á rákið á firðunum. Tó, sæð yvir eitt tíðarskeið av stórum parti av einari útsetu, so sæst hetta bert í lítlan mun aftur í samlaðu útskiftingini og er ikki tikið við í hesum umfarinum.
Samanumtikið halda tey á Fiskaaling, at nevnda grein lýsir ein einfaldan hátt at flokka alifirðir í mun til kreftirnar, sum dríva útskiftingina av sjógvi á firðinum, eins væl í hvønn mun teir eru sjálvsmittandi fyri laksalús.
