Landsst_ri_ heldur Føroyar fast í skuldarbyr_u.
Landsst_ri_ sigur seg vilja gera Føroyar politiskt og fíggjarliga óheftar. Ein tann mest lemjandi fíggjarliga bindingin av Føroyum er at vit skylda 3,6 mia. kr. til danska ríkiskassan. Føroyar høvdu sostatt havt eina stóra fíggjarliga binding minni, um vit høvdu afturgoldi_ skuldina til fulnar í 2008. Vi_ ikki at n_ta møguleikan at n_ta blokkin at gjalda skuld vi_, hevur landsst_ri_ bundi_ Føroyar fíggjarliga til Danmarkar fram til 2018. Vi_ at minka um tær inntøkurnar, sum kundu veri_ n_ttar til at loysa Føroyar úr skuldarhaftinum, hevur landsst_ri_ gjørt Føroyar munandi meira skuldarbundnar enn tær vóru frammanundan.
Landsst_ri_ hevur økt skattabyr_una hjá føroyingum.
Landsst_ri_ førir fram, at ta_ hevur lækka_ skattabyr_una hjá føroyingum. Hetta er ikki rætt. Ein kann altí_ minka skattainnkrevjingina í einum einstøkum ári ella í nøkur ár. Men í sí_sta enda avhongur skattabyr_an ikki av, hvussu nógvan skatt ein skal gjalda í einum einstøkum ári, men av hvussu stórar tær samla_u skyldurnar eru hjá landskassanum.
Vi_ at minka blokkstu_ulin, hevur landsst_ri_ minka um inntøkurnar hjá landskassanum, og hevur tí økt munandi um skattabyr_una hjá vanliga føroyinginum, um ein hyggur bara eitt sindur inn í framtí_ina.
Hví hevur landsst_ri_ skert heildarveitingina ?
Ein av orsøkunum til at landsst_ri_ hevur minka_ blokkin, er fyri at tryggja sær, at tey sum koma til valdi_ aftaná vali_ (javna_arflokkurin), ikki skula fara at n_ta enn meir pening enn sitandi landsst_ri. Landsst_ri_ hevur annars økt árligu n_tsluna vi_ 950 mió. kr. í hesum valskei_inum.
Men um landsst_ri_ heldur, at n_tslan hjá landskassanum ikki eigur at veksa, so átti landsst_ri_ at gjørt n_ggja avtalu vi_ danir um at gjalda ein eykaavdrátt uppá 364 mió. kr., og harvi_ gjalda skuldina skjótari aftur. Hetta kundu danir ikki sagt nei takk til. Hetta hev_i somulei_is lagt eitt loft yvir, hvussu nógv útrei_slurnar kundu vaksi_.
Í sínum dugnaloysi hevur landsst_ri_ heldur valt eina loysn, har vit vi_ skattaborgarans pengum skulu gjalda fyri 80árini líka inntil 2018.
Hví skulu vit royna at minka um skuldina ?
Ta_ er umrá_andi, at Føroyar gerast skuldarfríar so skjótt, sum ta_ nú einafer_ er gjørligt, m. a. tí tali_ av pensiónistum veksur vi_ 30 prosentum fram til 2017, me_an tali_ av teimum, sum eru í arbei_sførum aldri bert veksur 5 prosent. Føroyar skulu tí helst vera skuldarfríar og eiga pening til gó_ar, tá teir stóru eldraárgangirnir koma, so rá_ ver_ur til heimarøkt, eldrarøkt og sjúkrarøkt.
Javna_arflokkurin hevur trinnar orsøkir til vera ímóti at lækka blokkstu_ulin. Í fyrsta lagi ynskir javna_arflokkurin at gera Føroyar fíggjarliga óheftar. Í ø_rum lagi ynskir javna_arflokkurin at fremja skipanir og loysnir, sum gera ta_ møguligt at var_veita vælfer_artænasturnar, eisini tá teir stóru eldraárgangirnir koma. Í tri_ja lagi eru nakrar av vælfer_artænastunum, serliga eldrarøktin, forsømd av sitandi landsst_ri, so ta_ er rætt, at javna_arflokkurin hevur eitt ynski um meirn_tslu á hesum økjum. Ta_ er tó vert at leggja merki til, at sjálvt um útrei_slurnar á hesum økjum fara at veksa 50 til 100 mió. kr. í komandi valskei_i, so hev_i bori_ til at goldi_ ein eykaavdrátt uppá útvi_ 300 mió. kr. um ári_, og harvi_ at afturgoldi_ alla landskassaskuld í ár 2010 um. Landsst_ri_ hevur tí vi_ skerjingini av blokkinum álvarsliga skatt føroysk áhugamál.
