Samhaldsfastur stuttleiki

Helgi Abrahamsen

Skulu vit flenna, ella skulu vit gráta, tá vit hugsa um tað sum er hent á pen­sjóns­økinum?
Seinasta mikudag viðgjørdi løg­tingið eitt uppskot um arbeiðs­markn­aðar­efti­rlønar­grunnin. Uppskotið er liður í ætlanunum hjá samgonguni um at endurnýggja pen­sjóns­skipanina í Føroyum, og ikki var sørt, at tingmenn kapp­aðust um at geva sær sjálvum og egnum flokki æruna fyri øll framstig, sum eru hend á pensjónsøkinum tey seinastu nógvu árini.

Helmsdal valdi at flenna
Undir viðgerðini gjørdi Finn­ur Helmsdal úr Tjóð­veld­isflokkinum gjøldur burtur úr einum uppskoti sum Ed­mund Joen­sen, vegna Sam­­bands­flokkin, legði fyri ting­ið í august 2001. Ed­mund Joen­sen skeyt tá upp at játta 400 mió. krónur til Samhaldsfasta í 2001 og aftur 400 mió. krónur í 2002, og hetta helt Finnur Helmsdal vera sera stuttligt.
Men tað sum Finnur gloymdi at siga (og sum er ein týð­andi part­ur av mál­­­in­­um), er, at upp­skot­ið hjá Sam­­bands­­flokk­in­um varð lagt fram í au­gust 2001, með­an tá­ver­andi sam­gongu­flokk­ar ar­beiddu við at skerja ríkisveitingina. Upp­skot­ið var ein roynd at steðga ætl­an­ini hjá samgonguflokkunum. Upp­skots­stillarin hevði eina lítla vón um, at onkur sam­gongutingmaður møguliga fór at vakna, tá hann sá, at pengarnir vóru betur farnir sum ein eyka stuðul til tey gomlu, heldur enn at tveita teir út av vindeyganum. Men vit mugu tíverri ásanna, at táverandi meiriluti á Føroya Løgtingi helt tað tæna land­inum betur, at pengarnir vórðu tveittir burtur, heldur enn at lata tey gomlu fáa teir.
Hetta er tann kaldi veru­leikin, og tí kennist tað løgið, at somu politikarar og teirra partamenn nú eru so harmir um, at bæði landskassin og tey gomlu mangla pengar. H vat annað høvdu teir vænt­að?
Ì viðmerkingunum til upp­skot Sambandsfloksins frá 2001 stóð: »Hetta uppskotið er sett fram sum eitt al­terna­tiv til uppskotið frá sam­gong­uni um at minka og taka burt­ur blokkstuðulin«. Hesa detaljuna eigur Finn­ur Helms­dal ikki at gloyma, næstu ferð hann stuttleikar sær við at vísa til uppskotið.

Syrgiligur stuttleiki
Sjálvsagt eru tvær ferðir 400 mió. kórnur nógvir pengar at geva teimum gomlu. Men um vit samanbera hetta við tað, sum fullveldissamgongan valdi at tveita burtur, so er í tí førinum talan um dupult so nógvar pengar (higartil) og í tí førinum fingu hvørki ung ella gomul nakað fyri pengarnar.
So meðan onkur held­ur søg­una um tær 800 milliónirnar, sum pensjónistarnir ikki fingu, vera stuttliga, so haldi eg hina søguna um ta dupultu upphæddina, sum fór út av vindeyganum, vera syrgiliga.