Pál undir tí olympiska flagginum?

Til heimsmeistarakappingar- og europameistarakappingar er Pál Joensen okkara stóra hetja og ítróttarvón, og hevur hann svomið fleiri heiðursmerki heim til Føroya. Tað er risastórur heiður at vinna heiðursmerki, tá heims­meist­ara­kapp­ingar og europameistara­kapp­ingar eru á skránni, men tað er ikki nakað dulsmál, at fyri øll ítróttarfólk eru olympisku leik­irnir tað allarfremsta ein kann røkka. Fokuseringin er ovurhonds stór, tá olympisku leikirnir eru, og ein kappast við heimsins bestu ítróttarfólk innan allar ítróttar­greinir. Tí er tað sjálvsagt, at olympisku leikirnir eru aðalmálið hjá elitu-ítróttar­fólkum, eisini Pál Joensen. Men tá tað kemur til olympisku leikirnar hava Føroyar ikki nakra NOC (National olympic comittee). Síðani 10. desember í 1992 hevur kravið verið, at eitt land er ein sjálvstøðugur statur, fyri at gerast limur í IOC – altjóða olympisku nevndini. Tí mál Pál Joensen svimja fyri eitt land, sum hevur eina NOC – olympiska viður­kenning, og tað verður mett at verða givið, at Pál svimur fyri Danmark. Men hyggja vit eftir teim­um søguligu fordømunum, so er kanska ein onnur loysn at hóma, tá tað kemur til olympiska luttøku fyri »heimleysar« íðkarar.

Íðkarar undir tí olympiska flagginum
Tvær ferðir í søguni, og tá er ta nýggjari søga vit tosa um, hevur altjóða olympiska nevndin loyvt einstaklinga-íðkarum at taka lut á olympisku summarleikunum, hóast hesir íðkarar hava verið frá londum, sum ikki hava havt nakra NOC – nationala olympiska nevnd at um­boða. Fyrstu ferð hetta hendi var á sumri í 1992, tá olympisku leikirnir vóru í tí katalanska stórbýnum, Barcelona – tó var tað Spania, sum var vertstjóð. Íðkarar sum komu frá tí, sum tá var eftir av Jugoslavia, t.v.s. íðkarar úr Montenegro, Serbia og Makedonia fingu ikki loyvi at taka lut á olympisku summarleikunum í Barcelona, orsaka av tí altjóða stongslinum sum trygdarráðið hjá Sameindu Tjóðum hevði sett í verk ímóti Jugoslavia. Sami stongsul, sum tryggjaði Danmark europa­meistaraheitið í 1992. Altjóða olympiska nevndin fekk tó sam­rátt seg til eina loysn, har ítróttar­fólk úr Montenegro, Serbia og Makedonia, sum ikki tóku lut í liðítrótti, kundu taka lut á olymp­isku summarleikunum undir tí olympiska flagginum. Undir leik­unum í Barcelona í 1992 blivu hesir einstaklingarnir úr Montenegro, Serbia og Makedonia kendir sum »Inde­pendent Olympic Participants«

Eisini í 2000
Tá olympisku summarleikirnir vóru í australska stórbýnum, Sidney í árinum 2000 loyvdi IOC íðkarum frá tí tá nýggja suverena statinum, Eystur-Timor at taka lut á olympisku summarleikunum, hóast Eystur-Timor tá ikki hevði sína egnu olympisku nevnd, og harvið fingið olympiska viðurkenning. Íðkarnir úr Eystur-Timor gjørdist kendir sum »Independent Olympic Athletes« (IOA), og teir tóku lut undir tí olympiska flagginum. Í 1992 hendi tað á bæði summarleikunum og á vetrarleikunum, at íðkarar úr 12 fyrrverandi sovjet-lýðveldum tóku lut undir tí olympiska flagginum. Sovjetsamveldið var upp­loyst í 1991, men hesi 12 lýð­veldini høvdu enn lið saman í 1992. Baltisku londini, Estland, Lett­land og Litava høvdu tá fingið olympiska viðurkenning, men hini 12 lýðveldini, Armenia, Azerbadjan, Hvítarussland, Georgia, Kasakstan, Kirgistan, Moldova, Russland, Tadjikistan, Turkmenistan, Ukraina og Usbekistan tóku lut á summ­ar-OL og á vetrar-OL sum »The Unified Team« (EUN), og tey tóku tá lut undir tí olympiska flagg­inum. Hetta eru so søguligu for­dømini, sum reisa spurningin um ÍSF og Svimjisambandið eiga at finna eina líknandi loysn fyri ein í olymp­iskum høpi »heimleysan«, før­oyskan íðkara?