Nýggjur PE handil í Miðbýnum

Í morgin 23. juli letur ein nýggjur PE handil upp í hølunum, har P. A. Restorff helt til inntil fyrr í summar. Handilin fer frá eini handilsætt til eina aðra ætt, sum hevur havt havt handil í sjey ættarlið í 152 ár

P. A. Restorff var ein av teim­­um gomlu handlunum í Havn, sum hevur verið í sama stað síðan 1920. Hóast handlar í hópatali eru afturlatnir í Havn, hevur hesin tó hildið tørn, tó seinnu árini við øðrum eig­arum enn teimum hjá Restorff.

Nú er so Restorffnavnið farið í søguna viðvíkjandi hes­um handli, men eitt kent handilsnavn tekur við, nevni­liga PE.

PE-navnið er ein avlegg­ari av PW, sum stóð fyri Petur Weihe í Søldarfirði. Hetta er ein ætt, sum hevur rikið handil í ikki færri enn sjey ættarlið, og kann stutt sigast um tey.

1. Andreas Djurhuus (1800-1865):

Løgtingsmaður, keyp­mað­ur, kongs- og óðalsbóndi í Niðristovu, heimi á Bø á Selatrað.

Andreas sat á Løgtingi 1854-59 og var sostatt ein av teimum 16 fólkavaldu, sum var við til at fáa Hin Kongaliga Einahandilin av­­tiknan við gildi frá 01.01.1856.

Góðar 7 vikur aftaná, nevni­­liga hin 22.02.1856, fekk Andreas bóndi Djur­huus handilsloyvi á Sela­trað.

2. Lassin Weihe (1845-1924):

Løgtingsmaður, keyp­mað­ur, kongs- og óðalsbóndi í Niðristovu, heimi á Bø, á Selatrað - giftur við dóttir undanmannin, Andreas bónda Djurhuus.

Handilsloyvið er dagfest 19.03.1877. Um tað leitið bygdi Lassin sær nýggjan handil í Dungansvík á Sela­trað. Handilin vaks skjótt; og her var tey árini fiska­handil, timburhandil og annar handil.

Lassin var umrøddur í seinasta part av røðini Hendur ið Sleptu. Hann var systkinabarn Niels Holm, sum búði hjá honum sum ungur.

3. Hans Petur Weihe (1868-1953):

Løgtingsmaður, keyp­mað­ur og reiðari í Søldarfirði og eitt skifti kongsbóndi á Niðristovugarði á Selatrað. Hans Petur var sonur Lassin bónda á Selatrað og flutti til Søldarfjarðar.

Handilsloyvið er dagfest 28.09.1897. Hans Petur hevði fjølbroytt handilsvirki, reiðaravirki, fiskavirking, timb­urhandil og vanligan handil á Sandinum í Søldar­firði - við úthandlum í Lamba, á Glyvrum, á Skála og við Norðskála. Hans Petur var reiðari á ”Pilot” og á ”Bjørn Ólafsson”. Hann stóð fyri handils­virkinum í góð 28 ár.

4. Petur Weihe (1897-1967):

Keypmaður á Sandinum í Søldarfirði - við úthandlum í Lamba, á Skála og við Gøtugjógv. Petur Weihe (yngri Weya) var sonur Hans Petur Weihe (gamla Weya).

Petur yvirtók handils­virk­ið aftaná pápan frá 01.01.1925. Í 1932 bygdi Petur Turkihúsið. Petur hevði eisini kafé og bilar til persónsflutning og last­bila­koyring. Hann stóð fyri handilsvirkinum í 34 ár.

5. Hans Erik Djurhuus (f. 1928) og Hans Alberg Weihe, sonur Peter Weihe, (1937-1991):

Hans Erik, sum giftist við Klaru, dóttir Petur Weihe, og Hans Alberg, giftur við Oddfríðu f. Hansen úr Norðra­gøtu, tóku við í 1959 og róku handilsvirkið í eini 35 ár. Herumframt áttu teir skipið ”Havørnina”. Hetta virksemi lat aftur í 1994. Oddfríða og Hans Alberg doyðu bæði í bestu árum.

Sætta og sjeynda ættarlið taka við

Nú er tað Petur Eirik Djur­huus, sonur Klaru og Hans Erik, sum rættuliga hevur gjørt um seg. Sjeynda ættar­liðið er so synirnir hjá hon­um Bárður, Hallur og Hans Jørgen, sum eisini eru við í fyritøkuni.

Petur Eirik byrjaði sín fyrsta handil í 1983 í Stoffa­lág í Havn. Hetta var undir navninum PW. Hetta kom tó ov nógv í bland við sama handilsnavn í Søldarfirði. Navnið verður so broytt til PE. Hetta gekk hampiliga væl, og i 2003 kom PE handilin á Argjum. Nú fór at ganga slag í slag. Í 2004 gjørdist handilin i Norðra­gøtu ein PE handil, í 2005 kemur PE á Skála, og í 2006 fóru teir heilt vestur til Sørvágs, har tað eisini er ein PE handil.

Nú er Petur Eirik so farin oman í sjálvan miðbýin í Havn. Hetta gera tey sjálv­sagt, tí tey trúgva uppá tað. Men hetta er ein spennandi avbjóðing. Her býr nógv fólk, og her er nógv ferðsla. Men hetta er eingin forðing fyri at fara til handils í PE, tí tað er bert eitt hanagleiv oman á Skálatrøð við øllum hennara parkerings­møgu­leikum.

Tað er ein fyrimunur at hava fleiri handlar undir ein­um hatti, tí tá er tað sera nógv, sum kann verða sam­skipað betri. Afturat hesum eru tey við í Samkeypketuni við 24 handlum, sum eisini gevur møguleika fyri sam­skipaðum og harvið bíligum innkeypi. Tað ræður eisini um, at hyllarnar verða altíð væl uppfyltar, so kundin ikki skal uppliva, at vørur eru útseldar.

Hetta skal vera ein fjøl­broytt­ur handil fyri allar ald­ursbólkar, frá blæðum og barnamati til tey smæstu og til alt annað fyri tey, sum eldri eru. Dentur verður lagd­ur á feskan døgurðamat, frukt, grønmeti og bakstur til kappingarførar prísir. À vøruprísunum er annars nógv trýst fyri tíðina. Petur Eirik hevur ikki upplivað slík­an prísvøkstur í mong ár sum júst nú. Hetta kemur í hvussu er at herða kapp­ingina.

Ætlanin er at hava opið kl. 7-23, tó leygardag frá kl. 9. Hinvegin verður stongt sunnudag. Tað leggur ov nógv trýst á starvsfólkið at skulla arbeiða sunnudag.

Stjórin er 19 ár og ein knassi

Leiðari í handlinum verður tann bert 19 ára gamli Bjør­gfinn Heinesen, sonur Sól­fríð og Ingolf, úr Norðra­gøtu. Hóast sín unga aldur er hann royndur á økinum. Hann var bert 13 ár, tá ið hann byrjaði at hjálpa til í tí handlinum í Norðragøtu, sum seinni gjørdist PE-hand­ilin har.

Hann hevur roynst væl, tí hann var bert 17 ár, tá ið hann fekk boðið leiðarastarv í PE-handlinum á Skála. Tá var hann ov ungur at hava koyrikort, so hann mátti taka bussin til arbeiðis. Á Skála hevur Bjørgfinn eis­ini roynst væl, og nú er hann saman við Petur Eirik um nýggja handilin í Havn

Her hevur verið rættulig rokan seinastu dagarnar at fáa alt klárt. Bjørgfinn fær eisini stuðul frá síni famlju, og hon hevur øll verið við í hesum rokanum, so alt kann opna til tíðina. Familja er heldur ikki so litil. Tey ery sjey systkin + makar hjá teim­um flestu.

Í handlinum kemur Bjørg­finn at starvast fulla tíð sam­­an við einum lærlingi. Teir eru nærum javngamlir. Veruliga er Bjørgfinn enn lærlingur á pappírinum, tí hann fær ikki síni pappír fyrr enn í august. Tað verða so tríggjar konur, sum koma at arbeiða fast parttíð. Afturat hesum verða skúla­næm­ingar, sum koma at arbeiða, so sum tørvurin verð­ur.

Opningsdagin verður sjálvsagt gjørt nakað nógv burtur úr. Uttanfyri verður ein pylsuvognur, har tað fer at bera til at fáa ókeypis pyls­ur og sodavatn. Bæði hend­an dagin og seinni verða eisini góð tilboð.

Nú so nógv verður tosað um ein deyðan og doyggj­andi miðbý, er tað hugaligt, at tað eru tey, sum vilja halda lív í býnum. Tí ræður eisini um, at fólkið, sum býr í miðbýnum, saman við øðrum eisini stuðla einum slíkum handli.