Leikalund karmur um upplestur

Bókhandil, fløgu­hand­il, kafé og lista­fram­sýningarhøli. Leika­lund er eitt stað, sum fólk í Klaksvík kunnu vera stolt av at eiga. Í sambandi við at skald­skapartíðarritið Vencili er út­kom­ið í vár, varð skipað fyri upplestri í Klaksvík tunn­ilsdagin

Kim Simonsen

 

 

Í løtuni er tað tað lokali lista­maðurin, Archibald Black, ið hevur eina fram­sýn­ing í Leikalund við sím­un nýggjastu oljumáln­ing­um.

Tað var ikki komið so nógv fólk til tiltakið hendan dagin. Klaksvíkin stóð tó á øðrum endanum sunnu­dag­in, tí ókeypis var at koyra ígjøgnum tunnilin. Bilarnir stóðu tættir, so dagurin var væl valdur til eitt slíkt til­tak. Kanska tað órógvarði eitt sindur, at tað var so nógv ferðsla uttanfyri og tí larmur.

Framtíðarinnar vagina

Yrkjarin Oddfríður Marni Rasmussen læs fyrst ein prosa­­tekst eftir Marius Johanne­sen um grunn­ings­høvd. Síðani komu tvær heldur løgnar yrkingar um framtíðarinnar kynslív, um vaginur og penis um eini 2000 ár, hetta vóru týðingar av yrkingum eftir Denise Duhamel. Síðani læs hann eina prosayrking eftir Russ­el Edson frá nýggja Vencili. Yrkingarnar skuldu kanska kløkka okkum, men eg veit ikki, um tær søgdu mær nak­að sum helst.

Heðin M. Klein var næst­ur á skránni. Hann er ein klass­iskur yrkjari, ið m.a. hevur eldri norskar fyri­myndir. “Genta í hurðini” er t.d. ein vøkur yrking. Heðin er ein inniligur upp­lesari, og hann torir í sínum yrkingum at leggja seg á eitt kensluborið spor. Fram um hetta ber yrking hansara brá av eini modernistiskari hevd, ið eisini ger seg gald­andi og so serliga orða­tón­leikinum, ið vit kenna frá føroysku yrkingasøguni frá fimti- til sjeytiárini, ið ser­liga Regini Dahl um­boð­aði.

Hvørvvegir

Hanus Kamban læs tríggjar longri yrkingar. Tann fyrsta eitur »Samrøða við myrkr­ið«. Hon er ikki so spenn­andi sum tann næsta, hann læs, ið kallast »Cafe Flore«, ið er ein livandi og óvanlig føroysk yrking um kaféina í Paris á Bld. St-Germain. Eg kom eisini at hugsa um kendu kafeina Les Deux Margots á Bld. St-Germain, har André Breton, Louis Aragon og Phillipe Soupault skrivaðu »Surrealistiska Manifestið«. Fleri ferð eg fór inn har, var ikki inn kom­andi, og eg endaði tí hvørja­ferð á Café de Flore.

Triða yrkingin hjá Hanusi var kanska hin besta a teim øllum »Hvørvvegir til Europa«, er ein góð yrking, sum eitt barokt kon­fekt­fyllishorn av heimligum og útlenskum stemningum og musikaliteti, ið megnar at samansjóða ein mjørka­morg­un í Havn við Avalon og ferðir út í (huga)heim. Hanus burdi yrkt meiri.

Arnbjørn Dalsgarð læs søgur eftir sveitsiska høv­undan Peter Bichel, ið Hug­in Eide hevur týtt. Eg havi sæð hesar søgurnar fyrr, og eg skili illa, hví Vencil hev­ur tikið hetta við og ikki minni, hví teir hava sett hesar søgurnar fremst?

Alexandur og Carl Jóhan

Alexandur Kristiansen er al­tíð framúr góður upp­les­ari. Hann læs millum annað eina yrking kallað »Synd er í«, ið var sera góð. Eisini læs hann eina yrking, ið var ein heilsan til Matras. Síð­ani kom ein, ið kallast »Fá­tækur kapitalistur«, hon er ikki góð. Eina um sonin, sum spyr hví hann skal læra evnafrøði og støddfrøði, ið heldur ikki er nakað ser­ligt.

Ofta hevur ein yrking eftir Alexandur heldur einki­sigandi titlar, men tó eru yrk­ingarnar góðar, almenn­iskjaligar og fínar. Yrkingin, sum stendur í Vencil eftir Alexandur, »Í hesi løtu«, er á sera høgum støði.

Sum stóra rosinan í pylsu­endanum kom Carl Jóhan Jen­sen. Hann læs ein prosa­tekst, sum eitur »Hvørki«, ið eg ofta havi hoyrt fyrr um føroyskt skald­skapar­til­vit og mangul á sama. Hesin heldur knortluti tekstur um tjóðskap, samleika og før­oyska list og skaldskap inni­heldur í brotum mangt og hvat, sum er forvitnisligt, men torført er at síggja, hvat hesin maðurin vil við tekstinum. Má ein dag seta meg at nærlesa og royna at skilja hann betur.

Carl Jóhan nertir við alt frá Kant, Hegel til Platon og skapar sum ein annar (sein) heideggerianari duld­ar og huldar týdningar við nýggjum orðum og orða­sam­ansetingum sum »ó-í-sær-ligan í–sær-leika«. Tað er, sum hesin prosastubbin snýr seg um hetta at vera skrivandi føroyingur, um føroyskt ella ikki. Um tjóðir og føroyskt skaldskapar­til­vit, men sum so ofta við Carl Jóhan, so nertir hann eina mest bert við hesi stóru evni og telgir sær heldur ljóð­myndir, enn at vera klár­ur og einkul.

Tiltakið var ikki nakað stórt brak, heldur ikki var tað vánaligt. Av teimum 21 høvundunum, har 12 eru før­oyingar í Vencil hesuferð, vóru kanska ov fáir við. Mest vóru tað høvundar, ið vit hava sæð og lisið fyrr, og tá teir so fyri tað mesta lósu úr einum blaði, ið vit longu kenna, so var heldur smátt við nýggjum tekstum at hoyra. Eg saknaði tí tey yngru, sum eisini eru við í Vencil og kvinnurnar.